Desilo Se u Ovaj Dan - 30. Oktobar
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 30. oktobra! Šta se sve nekada dešavalo tridesetog oktobra, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 1270. - Luj IX Sveti poveo je osmi i poslednji krstaški rat.
■ 1485. - Krunisanjem Henrija VII okončani su engleski Ratovi ruža.
■ 1735. - Rođen je američki državnik Džon Adams, jedan od najistaknutijih boraca za američku nezavisnost, prvi potpredsednik (1789 - 1797) i drugi predsednik SAD (1797 - 1801). Učestvovao je u izradi nacrta Deklaracije o nezavisnosti 1776. Njegov sin Džon Kvinsi Adams bio je šesti predsednik SAD 1825.
■ 1751. - Rođen je Ričard Brinsli Šeridan, uz Goldsmita najznačajniji engleski dramatičar XVIII veka. Kao član britanskog parlamenta od 1780. do 1812. proslavio se kao sjajan orator. Dela su mu: Škola ogovaranja, Suparnici, Kritičar.
■ 1757. - Umro je Osman III, turski sultan.
■ 1762. - Rođen je francuski pisac Andre de Šenije koji je u svom delu uskladio stare pesničke forme sa novom osećajnošću, pa ga istoričari književnosti najčešće predstavljaju kao poslednjeg pesnika klasicizma i prvog romantičara. Pozdravljajući Francusku revoluciju, Šenije se oštro suprotstavio jakobinskoj diktaturi, zbog čega je pogubljen na giljotini 1794. Dela su mu: Hermes, Amerika, Jambi.
■ 1817. - Simon Bolivar osnovao prvu nezavisnu vladu Venecuele.
■ 1821. - Rođen je Fjodor Mihailovič Dostojevski, velikan ruske i svetske realističke književnosti, verovatno jedan od najgenijalnijih duhova koje je dala svekolika književna istorija, tvorac dela čija je umetnička snaga do te mere impresivna da su mu se, hteli to ili ne, vraćali gotovo svi potonji literarni stvaraoci.
■ 1830. - Umro je crnogorski vladika Petar I Petrović Njegoš koji je po dolasku na vlast 1782. doprineo razvoju crnogorske državnosti. Doneo je 1796. prvi zakon (Zakonik Petra I) i ustanovio centralni sudski organ (Kuluk) 1803.
■ 1853. - Rođena je Louise Abema, francuska slikarka.
■ 1864. - Potpisan Bečki mir kojim je Danska prinuđena da Pruskoj prepusti pokrajine Šlezvig, Holštajn i Lauenburg.
■ 1869. - Izvođenjem alegorijske slike Đorđa Maletića 'Posmrtna slava kneza Mihaila', u Beogradu otvorena nova zgrada Narodnog pozorišta, izgrađena po projektu Aleksandra Bugarskog.
■ 1871. - Rođen je Paul Valeri, francuski književnik. Dela su mu: poeme 'Mornarsko groblje', 'Mlada Parka', eseji 'Uvod u metod Leonarda da Vinčija', 'O plesu'.
■ 1874. - Rođen je srpski etnolog i antropogeograf Jovan Erdeljanović, član Srpske kraljevske akademije, profesor Beogradskog univerziteta. Objavio je veliki broj radova na srpskom i stranim jezicima, među kojima su posebno značajna proučavanja plemenskog života u Crnoj Gori.
■ 1881. - Umro je Džordž Washington De Long, američki istraživač.
■ 1885. - Rođen je Ezra Pound, američki pesnik.
■ 1888. - Amerikanac Džon J. Loud je patentirao hemijsku olovku.
■ 1893. - Rođen je Roland Freisler, ozloglašeni nacistički sudac.
■ 1895. - Rođen je Gerhard Domagk, nemački lekar i nobelovac.
■ 1902. - Umro je Jovan Paču, srpski kompozitor i pijanist.
■ 1905. - Tokom Prve ruske revolucije ruski car Nikolaj II Aleksandrovič Romanov 'Oktobarskim manifestom' ponudio šire biračko pravo, izabran parlament sa zakonodavnom vlašću i garanciju građanskih sloboda.
■ 1905. - U Beogradu je osnovano kulturno-umetničko društvo 'Abrašević', nazvano po srpskom piscu Kosti Abraševiću. Istoimena društva osnovana su i u nizu drugih gradova, ali je njihov rad zabranjen u vreme Šestojanuarske diktature 1929.
■ 1906. - Rođen je Giuseppe Farina, italijanski sportski vozač.
■ 1910. - Umro je Henri Dunant, švajcarski filantrop.
■ 1918. - Kapitulacija Osmanskog Carstva u Prvom svetskom ratu čime je prestala da postoji Otomanska imperija. Na osnovu akta o kapitulaciji Turska je morala da raspusti vojsku, otvori pobednicima prolaz kroz Crno more, pristane na okupaciju Carigrada i Bosforskog moreuza, povuče se iz Arabije, Mesopotamije, Sirije, Jermenije i dijela Kilikije.
■ 1918. - Slovačka proglasila odvajanje od Mađarske i ujedinjenjem s Češkom formirala Čehoslovačku, prvu državu stvorenu posle raspada Austrougarske u Prvom svetskom ratu.
■ 1922. - Dva dana posle Marša na Rim Benito Musolini formirao prvu fašističku vladu u Italiji.
■ 1932. - Rođen je Božidar Timotijević, srpski književnik, pesnik i novinar.
■ 1932. - Rođen je francuski filmski režiser Luj Mal. Filmovi su mu: 'Lift za gubilište', 'Ljubavnici', 'Zaza u Metrou', 'Privatan život', 'Viva Marija', 'Kalkuta', 'Lakom Lisjen', 'Crni mesec', 'Atlantik siti'.
■ 1934. - Rođen je Milić Stanković - Milić od Mačve, slikar i književnik.
■ 1938. - Orson Vels je svojim radijskim izvođenjem drame Rat svetova Herberta Džordža Velsa izazvao paniku kod dela slušalaca u SAD. Program je otpočeo u nedelju, u terminu od 20.00 časova, i nije za cilj imao nikakvu obmanu, jer je pre početka emisije napomenuto o čemu je reč. Ipak, većina slušalaca program je počela da prati sa zakašnjenjem, kada je invazija marsovaca već bila u toku, što je prouzrokovalo paniku među milionima slušalaca koji nisu znali o čemu je zapravo reč.
■ 1944. - Nemački vojnici su u Risnu (Crna Gora) u Drugom svetskom ratu ubili 42 civila. Najstarija žrtva u tom gradu u Boki Kotorskoj je imala 80, a najmlađa godinu dana.
■ 1959. - Umro je Pío Baroja, španski književnik.
■ 1960. - Rođen je Diego Maradona, slavni argentinski fudbaler.
■ 1961. - Sovjetska hidrogenska Car bomba, najjače nuklearno oružje koje je ikada detonirano, je isprobana iznad Nove Zemlje u Severnom ledenom okeanu.
■ 1967. - Prvi put u istoriji kosmonautike sovjetski naučnici su letelicama 'Kosmos 186' i 'Kosmos 188' izveli spajanje i razdvajanje veštačkih satelita.
■ 1973. - Pušten u saobraćaj most na Bosforu koji povezuje Evropu i Aziju.
■ 1974. - Nokautom nad Džordžom Formanom Muhamed Ali se u 32. godini vratio boksu.
■ 1975. - Princ Huan Karlos preuzeo vođstvo Španije od teško obolelog diktatora Fransiska Franka.
■ 1975. - Kod Praga se srušio avion Daglas DC-9 jugoslovenske kompanije Ineks-Adrija, u kom je poginulo 75 putnika, čehoslovačkih turista koji su se vraćali sa letovanja na Jadranu.
■ 1977. - Umro je Gustav Krklec, hrvatski književnik.
■ 1981. - Rođena je Ivanka Tramp, američki model, ćerka Donalda Trampa.
■ 1983. - Na prvim izborima posle deset godina vojne diktature Argentinci su glasali za nacionalne, oblasne i opštinske organe vlasti.
■ 1990. - Kina objavila rezultate popisa stanovništva prema kom njena populacija iznosi 1,013 milijardi ljudi.
■ 1995. - Sa 50,6 odsto glasova 'za' stanovnici Kvebeka izjasnili se na referendumu protiv nezavisnosti te kanadske provincije.
■ 1998. - Na osnovu sporazuma predstavnika Vojske Jugoslavije i NATO, potpisanog 15. oktobra, avioni NATO počeli misiju nadgledanja vazdušnog prostora Kosova pod nazivom 'Orlovo oko'.
■ 1998. - U požaru u makedonskom klubu, koji je za tu priliku iznajmljen kurdskoj omladini, u švedskom gradu Geteborg poginulo 63 ljudi.
■ 2000. - Sudija Vrhovnog suda Španije, njegov telohranitelj i vožač ubijeni, još 35 osoba povređeno u eksploziji automobila-bombe u Madridu, za koju su osumnjičeni pripadnici baskijskog separatističkog pokreta ETA.
■ 2000. - Na gradskom banjalučkom groblju privremeno sahranjeni posmrtni ostaci 450 neidentifikovanih srpskih boraca i civila.
■ 2001. - Haški istražioci počeli sa iskopavanjem masovnih grobnica u Gračcu u Lici, u kojima je pokopano najmanje stotinu tela, uglavnom Srba, ubijenih za vreme i nakon akcije hrvatske vojske 'Oluja'.
■ 2001. - Londonski klub poverilaca smanjio Jugoslaviji dug za 600 miliona dolara, sa 2,8 na 2,2 milijarde.
■ 2003. - Na donatorskoj konferenciji u Hagu prikupljeno je 15,7 miliona evra za uspostavljanje i rad suda za ratne zločine u Sarajevu.
■ 2003. - Vrhovni sud u Rimu proglasio je nevinim bivšeg italijanskog premijera Đulija Andreotija, ranije osuđenog na 24 godine zatvora za saučesništvo u ubistvu novinara Karmina Pikorelija koje je 1979. izvršila mafija.
■ 2006. - Bivšem čileanskom diktatoru Augustu Pinočeu određen je kućni pritvor zbog torture, ubistava i kidnapovanja tokom njegove 17 - godišnje vladavine. Pinoče je umro 10. decembra 2006. u bolnici u Santjagu. Procenjuje se da je tokom njegove diktature u političkim nemirima i progonima ubijeno oko 3.000 ljudi, dok je oko 28.000 bilo podvrgnuto raznim oblicima mučenja.
■ 2007. - Umro je Srđan Mrkušić, srpski fudbaler i trener.
■ 2008. - Preminuo je slikar i karikaturista Ismet - Ico Voljevica, autor strip karikature Grga u zagrebačkom Večernjem listu.
■ 2011. - U drugom krugu predsedničkih izbora u Bugarskoj izabran je Rosen Plevnelijev, kandidat bugarskog premijera Bojka Borisova.
■ 2012. - Uragan Sendi koji je pogodio istočnu obalu SAD, usmrtio je 39 ljudi i milione stanovnika ostavio bez elekrične energije i javnog prevoze.
■ 2015. - Umrla je Zehra Deović, bosanskohercegovačka pevačica, poznata kao jedna od najznačajnijih izvođača sevdalinki.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1735. - Rođen je američki državnik Džon Adams, jedan od najistaknutijih boraca za američku nezavisnost, prvi potpredsednik (1789 - 1797) i drugi predsednik SAD (1797 - 1801). Učestvovao je u izradi nacrta Deklaracije o nezavisnosti 1776. Njegov sin Džon Kvinsi Adams bio je šesti predsednik SAD 1825.
■ 1751. - Rođen je Ričard Brinsli Šeridan, uz Goldsmita najznačajniji engleski dramatičar XVIII veka. Kao član britanskog parlamenta od 1780. do 1812. proslavio se kao sjajan orator. Dela su mu: Škola ogovaranja, Suparnici, Kritičar.
■ 1757. - Umro je Osman III, turski sultan.
■ 1762. - Rođen je francuski pisac Andre de Šenije koji je u svom delu uskladio stare pesničke forme sa novom osećajnošću, pa ga istoričari književnosti najčešće predstavljaju kao poslednjeg pesnika klasicizma i prvog romantičara. Pozdravljajući Francusku revoluciju, Šenije se oštro suprotstavio jakobinskoj diktaturi, zbog čega je pogubljen na giljotini 1794. Dela su mu: Hermes, Amerika, Jambi.
■ 1817. - Simon Bolivar osnovao prvu nezavisnu vladu Venecuele.
■ 1821. - Rođen je Fjodor Mihailovič Dostojevski, velikan ruske i svetske realističke književnosti, verovatno jedan od najgenijalnijih duhova koje je dala svekolika književna istorija, tvorac dela čija je umetnička snaga do te mere impresivna da su mu se, hteli to ili ne, vraćali gotovo svi potonji literarni stvaraoci.
■ 1830. - Umro je crnogorski vladika Petar I Petrović Njegoš koji je po dolasku na vlast 1782. doprineo razvoju crnogorske državnosti. Doneo je 1796. prvi zakon (Zakonik Petra I) i ustanovio centralni sudski organ (Kuluk) 1803.
■ 1853. - Rođena je Louise Abema, francuska slikarka.
■ 1864. - Potpisan Bečki mir kojim je Danska prinuđena da Pruskoj prepusti pokrajine Šlezvig, Holštajn i Lauenburg.
■ 1869. - Izvođenjem alegorijske slike Đorđa Maletića 'Posmrtna slava kneza Mihaila', u Beogradu otvorena nova zgrada Narodnog pozorišta, izgrađena po projektu Aleksandra Bugarskog.
■ 1871. - Rođen je Paul Valeri, francuski književnik. Dela su mu: poeme 'Mornarsko groblje', 'Mlada Parka', eseji 'Uvod u metod Leonarda da Vinčija', 'O plesu'.
■ 1874. - Rođen je srpski etnolog i antropogeograf Jovan Erdeljanović, član Srpske kraljevske akademije, profesor Beogradskog univerziteta. Objavio je veliki broj radova na srpskom i stranim jezicima, među kojima su posebno značajna proučavanja plemenskog života u Crnoj Gori.
■ 1881. - Umro je Džordž Washington De Long, američki istraživač.
■ 1885. - Rođen je Ezra Pound, američki pesnik.
■ 1888. - Amerikanac Džon J. Loud je patentirao hemijsku olovku.
■ 1893. - Rođen je Roland Freisler, ozloglašeni nacistički sudac.
■ 1895. - Rođen je Gerhard Domagk, nemački lekar i nobelovac.
■ 1902. - Umro je Jovan Paču, srpski kompozitor i pijanist.
■ 1905. - Tokom Prve ruske revolucije ruski car Nikolaj II Aleksandrovič Romanov 'Oktobarskim manifestom' ponudio šire biračko pravo, izabran parlament sa zakonodavnom vlašću i garanciju građanskih sloboda.
■ 1905. - U Beogradu je osnovano kulturno-umetničko društvo 'Abrašević', nazvano po srpskom piscu Kosti Abraševiću. Istoimena društva osnovana su i u nizu drugih gradova, ali je njihov rad zabranjen u vreme Šestojanuarske diktature 1929.
■ 1906. - Rođen je Giuseppe Farina, italijanski sportski vozač.
■ 1910. - Umro je Henri Dunant, švajcarski filantrop.
■ 1918. - Kapitulacija Osmanskog Carstva u Prvom svetskom ratu čime je prestala da postoji Otomanska imperija. Na osnovu akta o kapitulaciji Turska je morala da raspusti vojsku, otvori pobednicima prolaz kroz Crno more, pristane na okupaciju Carigrada i Bosforskog moreuza, povuče se iz Arabije, Mesopotamije, Sirije, Jermenije i dijela Kilikije.
■ 1918. - Slovačka proglasila odvajanje od Mađarske i ujedinjenjem s Češkom formirala Čehoslovačku, prvu državu stvorenu posle raspada Austrougarske u Prvom svetskom ratu.
■ 1922. - Dva dana posle Marša na Rim Benito Musolini formirao prvu fašističku vladu u Italiji.
■ 1932. - Rođen je Božidar Timotijević, srpski književnik, pesnik i novinar.
■ 1932. - Rođen je francuski filmski režiser Luj Mal. Filmovi su mu: 'Lift za gubilište', 'Ljubavnici', 'Zaza u Metrou', 'Privatan život', 'Viva Marija', 'Kalkuta', 'Lakom Lisjen', 'Crni mesec', 'Atlantik siti'.
■ 1938. - Orson Vels je svojim radijskim izvođenjem drame Rat svetova Herberta Džordža Velsa izazvao paniku kod dela slušalaca u SAD. Program je otpočeo u nedelju, u terminu od 20.00 časova, i nije za cilj imao nikakvu obmanu, jer je pre početka emisije napomenuto o čemu je reč. Ipak, većina slušalaca program je počela da prati sa zakašnjenjem, kada je invazija marsovaca već bila u toku, što je prouzrokovalo paniku među milionima slušalaca koji nisu znali o čemu je zapravo reč.
■ 1944. - Nemački vojnici su u Risnu (Crna Gora) u Drugom svetskom ratu ubili 42 civila. Najstarija žrtva u tom gradu u Boki Kotorskoj je imala 80, a najmlađa godinu dana.
■ 1959. - Umro je Pío Baroja, španski književnik.
■ 1960. - Rođen je Diego Maradona, slavni argentinski fudbaler.
■ 1961. - Sovjetska hidrogenska Car bomba, najjače nuklearno oružje koje je ikada detonirano, je isprobana iznad Nove Zemlje u Severnom ledenom okeanu.
■ 1967. - Prvi put u istoriji kosmonautike sovjetski naučnici su letelicama 'Kosmos 186' i 'Kosmos 188' izveli spajanje i razdvajanje veštačkih satelita.
■ 1973. - Pušten u saobraćaj most na Bosforu koji povezuje Evropu i Aziju.
■ 1974. - Nokautom nad Džordžom Formanom Muhamed Ali se u 32. godini vratio boksu.
■ 1975. - Princ Huan Karlos preuzeo vođstvo Španije od teško obolelog diktatora Fransiska Franka.
■ 1975. - Kod Praga se srušio avion Daglas DC-9 jugoslovenske kompanije Ineks-Adrija, u kom je poginulo 75 putnika, čehoslovačkih turista koji su se vraćali sa letovanja na Jadranu.
■ 1977. - Umro je Gustav Krklec, hrvatski književnik.
■ 1981. - Rođena je Ivanka Tramp, američki model, ćerka Donalda Trampa.
■ 1983. - Na prvim izborima posle deset godina vojne diktature Argentinci su glasali za nacionalne, oblasne i opštinske organe vlasti.
■ 1990. - Kina objavila rezultate popisa stanovništva prema kom njena populacija iznosi 1,013 milijardi ljudi.
■ 1995. - Sa 50,6 odsto glasova 'za' stanovnici Kvebeka izjasnili se na referendumu protiv nezavisnosti te kanadske provincije.
■ 1998. - Na osnovu sporazuma predstavnika Vojske Jugoslavije i NATO, potpisanog 15. oktobra, avioni NATO počeli misiju nadgledanja vazdušnog prostora Kosova pod nazivom 'Orlovo oko'.
■ 1998. - U požaru u makedonskom klubu, koji je za tu priliku iznajmljen kurdskoj omladini, u švedskom gradu Geteborg poginulo 63 ljudi.
■ 2000. - Sudija Vrhovnog suda Španije, njegov telohranitelj i vožač ubijeni, još 35 osoba povređeno u eksploziji automobila-bombe u Madridu, za koju su osumnjičeni pripadnici baskijskog separatističkog pokreta ETA.
■ 2000. - Na gradskom banjalučkom groblju privremeno sahranjeni posmrtni ostaci 450 neidentifikovanih srpskih boraca i civila.
■ 2001. - Haški istražioci počeli sa iskopavanjem masovnih grobnica u Gračcu u Lici, u kojima je pokopano najmanje stotinu tela, uglavnom Srba, ubijenih za vreme i nakon akcije hrvatske vojske 'Oluja'.
■ 2001. - Londonski klub poverilaca smanjio Jugoslaviji dug za 600 miliona dolara, sa 2,8 na 2,2 milijarde.
■ 2003. - Na donatorskoj konferenciji u Hagu prikupljeno je 15,7 miliona evra za uspostavljanje i rad suda za ratne zločine u Sarajevu.
■ 2003. - Vrhovni sud u Rimu proglasio je nevinim bivšeg italijanskog premijera Đulija Andreotija, ranije osuđenog na 24 godine zatvora za saučesništvo u ubistvu novinara Karmina Pikorelija koje je 1979. izvršila mafija.
■ 2006. - Bivšem čileanskom diktatoru Augustu Pinočeu određen je kućni pritvor zbog torture, ubistava i kidnapovanja tokom njegove 17 - godišnje vladavine. Pinoče je umro 10. decembra 2006. u bolnici u Santjagu. Procenjuje se da je tokom njegove diktature u političkim nemirima i progonima ubijeno oko 3.000 ljudi, dok je oko 28.000 bilo podvrgnuto raznim oblicima mučenja.
■ 2007. - Umro je Srđan Mrkušić, srpski fudbaler i trener.
■ 2008. - Preminuo je slikar i karikaturista Ismet - Ico Voljevica, autor strip karikature Grga u zagrebačkom Večernjem listu.
■ 2011. - U drugom krugu predsedničkih izbora u Bugarskoj izabran je Rosen Plevnelijev, kandidat bugarskog premijera Bojka Borisova.
■ 2012. - Uragan Sendi koji je pogodio istočnu obalu SAD, usmrtio je 39 ljudi i milione stanovnika ostavio bez elekrične energije i javnog prevoze.
■ 2015. - Umrla je Zehra Deović, bosanskohercegovačka pevačica, poznata kao jedna od najznačajnijih izvođača sevdalinki.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
