Desilo Se u Ovaj Dan - 20. Oktobar
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 20. oktobra! Šta se sve nekada dešavalo dvadesetog oktobra, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ - Danas je praznik Srđevdan - Sveti mučenici Sergije i Vakho. Ova dva svetitelja bili su prvaci i velikaši na dvoru cara Maksimijana, koji ih je poštovao i uvažavao zbog njihove hrabrosti, vernosti i mudrosti. Kada je car saznao da su oni hrišćani, sva njegova ljubav pretvorila se u gnev, naročito kada su otvoreno odbili da učestvuju u svečanostima žrtvoprinošenja idolima. Naredio je da im se oduzmu vojnička odela i svi znaci časti, dostojanstva i čina. Potom ih je posalo u izgnanstvo u Aziju svom namesniku Antiohu. Namesnik je pokušao da ih ubedi da se odreknu Hrista da bi sebe spasli beščašća, muka i smrti, ali oba svetitelja su ostala čvrsta u svojoj veri. Sveti Vakho izdahnuo je pod batinama namesnikovih vojnika, a sveti Sergije je odmah potom bio mučen i posečen u gradu Rosafu u Siriji. Oba ova mučenika i viteza vere Hristove stradala su oko 303. godine.
■ 1469. - Rođen je Guru Nanak Devi. Bio je osnivač sikizma.
■ 1572. - Vojnici španskog tercija su tokom noći pregazili Šeldu na njenom ušću da bi prekinuli opsadu Gusa u Španskoj Holandiji.
■ 1632. - Rođen je sir Kristofer Ren, engleski astronom, matematičar i arhitekt, osnivač Kraljevskog društva u Londonu i njegov prvi predsednik od 1680. do 1682. Zaslužan je za usvajanje renesansnih arhitektonskih uzora i napuštanje duge tradicije zidanja u kasnogotičkom maniru. Projektovao je niz zdanja posle požara koji je opustošio London 1666, uključujući 53 crkve, među kojima monumentalnu katedralu Svetog Pavla.
■ 1639. - Rođen je Jean Racine, francuski dramatičar.
■ 1677. - Rođen je Stanislaus I Leszczynski, poljski kralj.
■ 1728. - U Kopenhagenu izbio požar koji je uništio veći deo grada.
■ 1740. - Marija Terezija postala austrijska carica.
■ 1740. - Umro je Karlo VI, nemačko-rimski car, ugarsko-hrvatski i češki kralj.
■ 1757. - Jovan Apostolović postao je prvi Srbin doktor medicine, odbranivši na Univerzitetu u Haleu, na kojem je i studirao, disertaciju na latinskom jeziku - 'O načinu kako duševni efekti utiču na čovečije telo'. Bio je lekar u Novom Sadu i 1762. je znatno doprineo suzbijanju kuge u Beogradu, Bačkoj i Banatu.
■ 1803. - Američki Senat ratificirao ugovor o kupnji Lujzijane.
■ 1818. - Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD su potpisali sporazum iz 1818. kojim je definisana kanadsko-američka granica duž 49. uporednika od Tihog okeana do Šumskog jezera.
■ 1827. - U pomorskoj bici kod Navarina, tokom Grčkog rata za nezavisnost, ruski, britanski i francuski brodovi uništili su tursku i egipatsku flotu.
■ 1843. - Rođen je srpski pisac Kosta Trifković, komediograf koji je realistički slikao naravi vojvođanske sredine u drugoj polovini XIX veka. Posle završetka studija prava u Požunu (današnja Bratislava), radio je u Pešti kao činovnik, potom u Novom Sadu kao beležnik i advokat. Njegove šaljive pozorišne igre, prožete neusiljenim humorom i prirodnošću, bile su pravo osveženje u vreme teške romantičarske drame. Realistički je nastavio komediografsku tradiciju zanemarenu u srpskoj literaturi posle Jovana Sterije Popovića, ali bez Sterijine snage i dubine. Dela su mu: 'Izbiračica', 'Milo za drago', 'Mladost Dositeja Obradovića', 'Školski nadzornik', 'Ljubavno pismo', 'Čestitam', 'Francusko-pruski rat'.
■ 1854. - Rođen je francuski pisac Žan Nikolas Artir Rembo, preteča simbolizma i nadrealizma, čije pesničko delo nije bilo obimno, ali je snažno uticao na francuske i svetske pesnike novim jezikom i neuobičajenom metaforikom. Većinu pesama napisao je pre dvadesete godine života, a u sedamnaestoj godini je napisao čuvenu poemu 'Pijani brod'. Kao pristalica Pariske komune napisao je više buntovničkih pesama. Kroz literaturu je prošao kao meteor, ostavivši delo koje je nagovestilo simbolizam i nadrealizam i autentičnom pesničkom vrednošću inspirisalo mnoge pesnike širom sveta. Dela su mu: pesničke zbirke 'Pesme', 'Iluminacije', 'Boravak u paklu'.
■ 1859. - Rođen je Džon Dewey, američki filozof, psiholog i reformator obrazovanja.
■ 1864. - Rođen je Branislav Nušić, srpski književnik, komediograf, pisac romana, drama, priča i eseja, začetnik retorike u Srbiji, i istaknuti fotograf amater.
■ 1884. - Rođen je američki filmski glumac mađarskog porijekla Bela Blaško, poznat kao Bela Lugoši, tumač niza uloga Drakule u filmovima strave, ali se iskazao i kao vrstan komičar. Filmovi: 'Trinaesta stolica', 'Drakula', 'Frankeštajnov sin', 'Gorila', 'Invazija kradljivaca leševa', 'Ubistvo u ulici Morž', 'Poljubac smrti', 'Ostrvo izgubljenih duša' ...
■ 1889. - Rođen je Edwin Powell Hubble, američki astronom.
■ 1890. - Umro je engleski istraživač, pisac, prevodilac i diplomata Ričard Barton, prvi Evropljanin koji je, predvodeći ekspediciju s Džonom Haningom Spikom, 1858. vidio jezero Tanganjika u Africi. Bio je u vojnoj službi u Indiji i britanski konzul u Brazilu, Siriji i Italiji. Kao izuzetan poliglota dosta je prevodio, uključujući arapske priče 'Hiljadu i jedna noć' u 16 tomova, 'Mirisni vrt šeika Nefzauija' i 'Kama sutra'.
■ 1891. - Rođen je engleski fizičar Džejms Čedvik, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1935. godine. On je 1932. otkrio neutron. U Drugom svetskom ratu je od 1943. do 1945. kao glavni britanski instruktor radio na 'Menhetn projektu' - razvoj atomske bombe u Los Alamosu, SAD.
■ 1892. - Rođen je Jomo Kenijata, kenijski političar.
■ 1894. - Rođen je srpski vajar Risto Stijović, član Srpske akademije nauka i umetnosti, umetnik fine linije i plemenite materije. Studije je počeo na Umetničkoj školi u Beogradu, a posle prelaska preko Albanije u Prvom svetskom ratu, dospeo je sa srpskom vojskom na Krf, odakle je otišao u Marsej, a zatim u Pariz, gde je studirao i izlagao. Izgradio je karakterističan izraz, zasnovan na zatvorenim uprošćenim volumenima, slikao uglavnom ženske aktove ili portrete i iskazao posebnu sklonost u obradi retkog i skupocenog drveta. Autor je mnogih spomenika, izvanredno stilizovanih životinja i ptica u kamenu, bronzi i drvetu.
■ 1915. - Rođen je Mirče Acev, makedonski narodni heroj.
■ 1918. - Nemačka prihvatila uslove saveznika za kapitulaciju u Prvom svetskom ratu.
■ 1919. - Rođen je Dr Ksente Bogoev ekonomista i društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Makedonije. Od 1968. do 1974. godine obavljao je funkciju predsednika Izvršnog veća Sobranja SR Makedonije.
■ 1935. - Završio je Dugi marš, u kojem je komunistička vojska pod Mao Ce Tungom prešla 8.000 kilometara bežeći od Čang Kai-Šeka. Marš je završen spajanjem delova kineske Crvene armije.
■ 1935. - Alijansa ženskih pokreta Jugoslavije u više gradova organizovala zborove zahtevajući jednako, opšte, tajno, aktivno i pasivno pravo glasa za sve građane oba pola.
■ 1936. - Zgrada Skupštine Jugoslavije u Beogradu primila prve poslanike.
■ 1836. - Rođen je Dimitrije Nešić, matematičar, profesor i rektor Velike škole, predsednik Srpske kraljevske akademije, ministar prosvete i član Državnog saveta.
■ 1941. - Pred ofanzivom nemačke armije u Drugom svetskom ratu sovjetska vlada proglasila opsadno stanje u Moskvi i prešla u Kujbišev, u najkritičnijem trenutku tokom napada nacističkih trupa na glavni sovjetski grad.
■ 1941. - U Drugom svetskom ratu hiljade civila u Kragujevcu u okupiranoj Srbiji ubijeno u kragujevačkom masakru.
■ 1941. - Poginuo Marko Orešković, komunista i narodni heroj.
■ 1942. - Umro je srpski glumac, dečji pisac, karikaturista i humorista Brana Cvetković, osnivač 'Orfeuma', za koji je napisao više od 80 komada i skečeva lakog žanra. Školovao se u Beogradu i Minhenu. Bio je glumac Narodnog pozorišta, a zatim član putujućih družina.
■ 1943. - Avion Ju 390 je poleteo. On je bio prvi interkontinentalni ratni avion.
■ 1943. - Nekoliko desetina britanskih i američkih bombardera je u Drugom svetskom ratu zasulo bombama Niš, usmrtivši više od 250 srpskih civila, među njima i više desetina dece. Objekti nemačke okupatorske vojske pretrpeli su neznatna oštećenja, a najviše su postradali kvartovi najsiromašnijih Nišlija oko železničke stanice, u Šumadijskoj, Drinskoj, Prizrenskoj, Kajmakčalanskoj, Šiptarskoj, Gvozdenoj i Banjalučkoj ulici. Bio je to početak besomučne angloameričke vazdušne kampanje po gradovima u Srbiji i Crnoj Gori, koja je trajala do 18. septembra 1944. Bombe su malo naudile nemačkoj vojnoj sili, ali su tokom velike vazdušne operacije pod parolom isterivanja Nemaca 'saveznici' ubili hiljade srpskih civila.
■ 1944. - Partizanska vojska oslobodi Dubrovnik.
■ 1944. - Američka vojska zauzima Aachen.
■ 1944. - Američka vojska iskrcava se na Leytu na Filipinima.
■ 1944. - Jedinice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije, pod komandom generala Peka Dapčevića, i Crvene armije, pod komandom generala Vladimira Ivanoviča Ždanova, oslobodile su u Drugom svetskom ratu Beograd. Tokom 12 dana teških borbi, poginulo je 16.800 Nemaca, a 8.739 je zarobljeno. Među oslobodiocima je poginulo 2.944 jugoslovenskih boraca i 960 crvenoarmejaca. Zaplenjeno je 1.500 nemačkih motornih vozila, 80 tenkova i 200 topova. Oslobađanjem glavnog grada Jugoslavije presečena je komunikacija Solun-Budimpešta, pa je nemačka grupa armija 'E' morala da se izvlači iz Grčke nepovoljnijim pravcem, što je osetno usporilo njeno povlačenje i povećalo gubitke.
■ 1945. - Rođen je Zoran Antonijević, bivši jugoslovenski fudbaler i trener.
■ 1945. - Egipat, Sirija, Irak i Liban upozorili SAD da bi stvaranje jevrejske države moglo da izazove rat, a istog dana arapske zemlje su formirale organizaciju za borbu protiv cionizma - Arapsku ligu.
■ 1946. - Rođena je Elfriede Jelinek, austrijska književnica i dobitnica Nobelove nagrade za književnost 2004.
■ 1946. - Rođen je Marko Nikolić, srpski glumac.
■ 1949. - Jugoslavija izabrana za nestalnog člana Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija.
■ 1950. - Umro je američki političar Henri Luis Stimson, ministar rata SAD od 1911. - 1913. i od 1940. - 1945, idejni tvorac najvećeg pojedinačnog ratnog zločina u istoriji čovečanstva. Na njegovu preporuku predsednik SAD Hari Truman odlučio je da u avgustu 1945. baci atomske bombe na japanske gradove Hirošimu i Nagasaki, premda je Japan praktično već bio poražen u Drugom svetskom ratu.
■ 1958. - Rođen je Ivo Pogorelić, hrvatski pianist.
■ 1960. - Rođena je Fahreta Jahić-Živojinović - Lepa Brena, folk zvezda Balkana.
■ 1961. - Rođen je Dragiša Binić, srpski fudbaler.
■ 1961. - Sovjetski Savez je izvršio probu prve balističke rakete lansirane iz zaronjene podmornice i opremljene bojevom glavom lansiravši raketu R-13.
■ 1964. - Osnovan VIS Siluete, jedan od prvih beogradskih rokenrol sastava.
■ 1964. - Umro je Herbert Hoover, 31. predsednik Sjedinjenih američkih država.
■ 1971. - Kancelar Zapadne Nemačke Vili Brant dobio Nobelovu nagradu za mir.
■ 1973. - Britanska kraljica Elizabeta II otvorila novu Opersku kuću u Sidneju.
■ 1977. - U Misisipiju u Americi srušio se avion sa američkom rok grupom Lynyrd Skynyrd na krov.
■ 1978. - Umro je Svetozar Radojčić, srpski istoričar umetnosti.
■ 1984. - Umro je Paul Adrien Maurice Dirac, britanski fizičar i nobelovac.
■ 1984. - Umro je Carl Ferdinand Cori, američki biohemičar i nobelovac.
■ 1984. - Beogradu puštena u rad prva telekomunikaciona veza po optičkom kablu, Telekomunikacioni centar Beograd - Konjarnik.
■ 1987. - Umro je Andrej Nikolajevič Kolmogorov, ruski matematičar.
■ 1991. - U zemljotresu na indijskoj strani Himalaja poginulo više od 340 ljudi, razoreno na desetine hiljada kuća.
■ 1992. - Jedinice Jugoslovenske narodne armije napustile Dubrovačko ratište, a poluostrvo Prevlaka na ulazu u Boku kotorsku stavljeno je pod kontrolu posmatrača UN.
■ 1992. - Kod mesta Vitez u Bosni počeli sukobi bosanskih Hrvata i muslimana, dotadašnjih saveznika u ratu protiv bosanskih Srba.
■ 1992. - Umro je srpski političar i publicista cincarskog porekla Koča Popović, učesnik građanskog rata u Španiji, jedan od organizatora ustanka u Srbiji u Drugom svetskom ratu. Studije filozofije završio je na Sorboni u Parizu. Bio je na istaknutim vojnim položajima u Narodnooslobodilačkom ratu, od komandanta Prve proleterske brigade do načelnika Generalštaba JNA. Od 1953. do 1964. bio je šef jugoslovenske diplomatije, a od septembra 1966. do aprila 1967, posle pada Aleksandra Rankovića, potpredsednik SFRJ. Posle obračuna Josipa Broza (Tito) s tzv. liberalima u Srbiji, 1972. je odstranjen iz političkog života.
■ 1993. - Umro je Milan Konjović, srpski slikar.
■ 1994. - Umro je Burt Lancaster, američki glumac.
■ 1995. - U Rijeci je eksplodirao automobil-bomba ispred Policijske uprave. Poginuo je jedan atentator, drugi je teško povređen, a 28 ljudi je lakše ozleđeno. Događaj se povezuje se s hrvatskim izručenjem SAD-u Fouada Talaata Qassema.
■ 1995. - Belgijski političar Vili Klas zbog umešanosti u korupcionašku aferu podneo ostavku na položaj generalnog sekretara NATO.
■ 1998. - Skupština Srbije donela Zakon o javnom informisanju na osnovu kog su u naredne dve godine nezavisni mediji u Srbiji kažnjeni s preko 30 miliona dinara, uglavnom zbog kritičkog pisanja o režimu Slobodana Miloševića.
■ 1999. - Verski vođa indonežanskih muslimana Abdurahman Vahid postao prvi izabran predsednik Indonezije.
■ 2000. - U Ugandi saradnjom lokalnih i međunarodnih zdravstvenih radnika, zaustavljeno širenje epidemije prouzrokovane smrtonosnim virusom ebola, od kog je umrlo 47 i zaraženo više od 75 osoba.
■ 2000. - Francuski Apelacioni sud doneo je odluku da libijski lider Muamer Gadafi može biti krivično gonjen u Francuskoj zbog bombaškog napada 1989. godine na francuski avion iznad Nigerije, kada je poginulo 170 lica.
■ 2001. - Na hiljade demonstranata na ulicama francuskih gradova protestovalo protiv države zbog zavisnosti od nuklearne energije, od koje potiče više od tri četvrtine energije Francuske.
■ 2001. - Umro je Nebojša Popović, košarkaš, trener, reprezentativac Jugoslavije i dugogodišnji funkcioner u košarkaškom sportu.
■ 2003. - U Beogradu je preminuo poznati pozorišni i filmski glumac Miodrag Petrović Čkalja, dobitnik Nušićeve nagrade za životno delo, Sterijine nagrade, Sedmojulske i brojnih drugih nagrada i priznanja. Veliku popularnost stekao je ulogama u humorističkim televizijskim serijama 'Muzej voštanih figura', 'Servisna stanica', 'Kamiondžije'...
■ 2004. - Bivši general Susilo Bambang Judhojono, preuzeo je dužnost predsednika Indonezije, kao prvi predsednik izabran na direktnim predsedničkim izborima.
■ 2005. - Istraga UN je otkrila da su visoki oficiri sirijske i libanske obaveštajne službe bili uključeni u atentat na bivšeg libanskog premijera Rafika Haririja.
■ 2006. - Hrvatska policija uhapsila šest nekadašnjih pripadnika vojske, osumnjičenih da su počinili ratne zločine nad Srbima u Osijeku. Reč je o likvidaciji Srba na obali reke Drave, poznatoj kao slučaj 'Selotejp'
■ 2011. - Bivši libijski vođa Moamer el Gadafi ubijen u Sirtu, a snage Prelaznog nacionalnog saveta su preuzele kontrolu nad gradom.
■ 2011. - Baskijska separatistička organizacija ETA proglasila je konačni prekid oružanih aktivnosti posle više od 40 godina borbe za nezavisnost Baskije. U bombaškim i oružanim napadima od kraja šezdesetih pripadnici te organizacije su ubili 829 ljudi.
■ 2011. - Ubijen Moamer Gadafi, libijski vođa.
■ 2013. - Umrla je Jovanka Broz, udovica nekadašnjeg predsednika Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. Bila je potpukovnik JNA i nosilac Partizanske spomenice 1941. godine. Sahranjena je u Kući cveća gde je sahranjen i Josip Broz, uz državne i vojne počasti.
■ 2014. - Plastični otpad u okeanima godišnje ubije 1,5 miliona životinja i ta opasnost je iz godine u godinu je sve veća, saopštio je Institut za istraživanje i razvoj Francuske.
■ 2017. - Umro je Ljubomir Ubavkić - Pendula, srpski glumac.
■ 2018. - Na svetskom prvenstvu u Japanu odbojkašice Srbije postale prvakinje sveta. U finalu pobedile Italiju sa 3:2 u setovima. Tijana Bošković proglašena najboljom igračicom sveskog prvenstva.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1469. - Rođen je Guru Nanak Devi. Bio je osnivač sikizma.
■ 1572. - Vojnici španskog tercija su tokom noći pregazili Šeldu na njenom ušću da bi prekinuli opsadu Gusa u Španskoj Holandiji.
■ 1632. - Rođen je sir Kristofer Ren, engleski astronom, matematičar i arhitekt, osnivač Kraljevskog društva u Londonu i njegov prvi predsednik od 1680. do 1682. Zaslužan je za usvajanje renesansnih arhitektonskih uzora i napuštanje duge tradicije zidanja u kasnogotičkom maniru. Projektovao je niz zdanja posle požara koji je opustošio London 1666, uključujući 53 crkve, među kojima monumentalnu katedralu Svetog Pavla.
■ 1639. - Rođen je Jean Racine, francuski dramatičar.
■ 1677. - Rođen je Stanislaus I Leszczynski, poljski kralj.
■ 1728. - U Kopenhagenu izbio požar koji je uništio veći deo grada.
■ 1740. - Marija Terezija postala austrijska carica.
■ 1740. - Umro je Karlo VI, nemačko-rimski car, ugarsko-hrvatski i češki kralj.
■ 1757. - Jovan Apostolović postao je prvi Srbin doktor medicine, odbranivši na Univerzitetu u Haleu, na kojem je i studirao, disertaciju na latinskom jeziku - 'O načinu kako duševni efekti utiču na čovečije telo'. Bio je lekar u Novom Sadu i 1762. je znatno doprineo suzbijanju kuge u Beogradu, Bačkoj i Banatu.
■ 1803. - Američki Senat ratificirao ugovor o kupnji Lujzijane.
■ 1818. - Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD su potpisali sporazum iz 1818. kojim je definisana kanadsko-američka granica duž 49. uporednika od Tihog okeana do Šumskog jezera.
■ 1827. - U pomorskoj bici kod Navarina, tokom Grčkog rata za nezavisnost, ruski, britanski i francuski brodovi uništili su tursku i egipatsku flotu.
■ 1843. - Rođen je srpski pisac Kosta Trifković, komediograf koji je realistički slikao naravi vojvođanske sredine u drugoj polovini XIX veka. Posle završetka studija prava u Požunu (današnja Bratislava), radio je u Pešti kao činovnik, potom u Novom Sadu kao beležnik i advokat. Njegove šaljive pozorišne igre, prožete neusiljenim humorom i prirodnošću, bile su pravo osveženje u vreme teške romantičarske drame. Realistički je nastavio komediografsku tradiciju zanemarenu u srpskoj literaturi posle Jovana Sterije Popovića, ali bez Sterijine snage i dubine. Dela su mu: 'Izbiračica', 'Milo za drago', 'Mladost Dositeja Obradovića', 'Školski nadzornik', 'Ljubavno pismo', 'Čestitam', 'Francusko-pruski rat'.
■ 1854. - Rođen je francuski pisac Žan Nikolas Artir Rembo, preteča simbolizma i nadrealizma, čije pesničko delo nije bilo obimno, ali je snažno uticao na francuske i svetske pesnike novim jezikom i neuobičajenom metaforikom. Većinu pesama napisao je pre dvadesete godine života, a u sedamnaestoj godini je napisao čuvenu poemu 'Pijani brod'. Kao pristalica Pariske komune napisao je više buntovničkih pesama. Kroz literaturu je prošao kao meteor, ostavivši delo koje je nagovestilo simbolizam i nadrealizam i autentičnom pesničkom vrednošću inspirisalo mnoge pesnike širom sveta. Dela su mu: pesničke zbirke 'Pesme', 'Iluminacije', 'Boravak u paklu'.
■ 1859. - Rođen je Džon Dewey, američki filozof, psiholog i reformator obrazovanja.
■ 1864. - Rođen je Branislav Nušić, srpski književnik, komediograf, pisac romana, drama, priča i eseja, začetnik retorike u Srbiji, i istaknuti fotograf amater.
■ 1884. - Rođen je američki filmski glumac mađarskog porijekla Bela Blaško, poznat kao Bela Lugoši, tumač niza uloga Drakule u filmovima strave, ali se iskazao i kao vrstan komičar. Filmovi: 'Trinaesta stolica', 'Drakula', 'Frankeštajnov sin', 'Gorila', 'Invazija kradljivaca leševa', 'Ubistvo u ulici Morž', 'Poljubac smrti', 'Ostrvo izgubljenih duša' ...
■ 1889. - Rođen je Edwin Powell Hubble, američki astronom.
■ 1890. - Umro je engleski istraživač, pisac, prevodilac i diplomata Ričard Barton, prvi Evropljanin koji je, predvodeći ekspediciju s Džonom Haningom Spikom, 1858. vidio jezero Tanganjika u Africi. Bio je u vojnoj službi u Indiji i britanski konzul u Brazilu, Siriji i Italiji. Kao izuzetan poliglota dosta je prevodio, uključujući arapske priče 'Hiljadu i jedna noć' u 16 tomova, 'Mirisni vrt šeika Nefzauija' i 'Kama sutra'.
■ 1891. - Rođen je engleski fizičar Džejms Čedvik, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1935. godine. On je 1932. otkrio neutron. U Drugom svetskom ratu je od 1943. do 1945. kao glavni britanski instruktor radio na 'Menhetn projektu' - razvoj atomske bombe u Los Alamosu, SAD.
■ 1892. - Rođen je Jomo Kenijata, kenijski političar.
■ 1894. - Rođen je srpski vajar Risto Stijović, član Srpske akademije nauka i umetnosti, umetnik fine linije i plemenite materije. Studije je počeo na Umetničkoj školi u Beogradu, a posle prelaska preko Albanije u Prvom svetskom ratu, dospeo je sa srpskom vojskom na Krf, odakle je otišao u Marsej, a zatim u Pariz, gde je studirao i izlagao. Izgradio je karakterističan izraz, zasnovan na zatvorenim uprošćenim volumenima, slikao uglavnom ženske aktove ili portrete i iskazao posebnu sklonost u obradi retkog i skupocenog drveta. Autor je mnogih spomenika, izvanredno stilizovanih životinja i ptica u kamenu, bronzi i drvetu.
■ 1915. - Rođen je Mirče Acev, makedonski narodni heroj.
■ 1918. - Nemačka prihvatila uslove saveznika za kapitulaciju u Prvom svetskom ratu.
■ 1935. - Završio je Dugi marš, u kojem je komunistička vojska pod Mao Ce Tungom prešla 8.000 kilometara bežeći od Čang Kai-Šeka. Marš je završen spajanjem delova kineske Crvene armije.
■ 1935. - Alijansa ženskih pokreta Jugoslavije u više gradova organizovala zborove zahtevajući jednako, opšte, tajno, aktivno i pasivno pravo glasa za sve građane oba pola.
■ 1936. - Zgrada Skupštine Jugoslavije u Beogradu primila prve poslanike.
■ 1836. - Rođen je Dimitrije Nešić, matematičar, profesor i rektor Velike škole, predsednik Srpske kraljevske akademije, ministar prosvete i član Državnog saveta.
■ 1941. - Pred ofanzivom nemačke armije u Drugom svetskom ratu sovjetska vlada proglasila opsadno stanje u Moskvi i prešla u Kujbišev, u najkritičnijem trenutku tokom napada nacističkih trupa na glavni sovjetski grad.
■ 1941. - U Drugom svetskom ratu hiljade civila u Kragujevcu u okupiranoj Srbiji ubijeno u kragujevačkom masakru.
■ 1941. - Poginuo Marko Orešković, komunista i narodni heroj.
■ 1942. - Umro je srpski glumac, dečji pisac, karikaturista i humorista Brana Cvetković, osnivač 'Orfeuma', za koji je napisao više od 80 komada i skečeva lakog žanra. Školovao se u Beogradu i Minhenu. Bio je glumac Narodnog pozorišta, a zatim član putujućih družina.
■ 1943. - Avion Ju 390 je poleteo. On je bio prvi interkontinentalni ratni avion.
■ 1943. - Nekoliko desetina britanskih i američkih bombardera je u Drugom svetskom ratu zasulo bombama Niš, usmrtivši više od 250 srpskih civila, među njima i više desetina dece. Objekti nemačke okupatorske vojske pretrpeli su neznatna oštećenja, a najviše su postradali kvartovi najsiromašnijih Nišlija oko železničke stanice, u Šumadijskoj, Drinskoj, Prizrenskoj, Kajmakčalanskoj, Šiptarskoj, Gvozdenoj i Banjalučkoj ulici. Bio je to početak besomučne angloameričke vazdušne kampanje po gradovima u Srbiji i Crnoj Gori, koja je trajala do 18. septembra 1944. Bombe su malo naudile nemačkoj vojnoj sili, ali su tokom velike vazdušne operacije pod parolom isterivanja Nemaca 'saveznici' ubili hiljade srpskih civila.
■ 1944. - Partizanska vojska oslobodi Dubrovnik.
■ 1944. - Američka vojska zauzima Aachen.
■ 1944. - Američka vojska iskrcava se na Leytu na Filipinima.
■ 1944. - Jedinice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije, pod komandom generala Peka Dapčevića, i Crvene armije, pod komandom generala Vladimira Ivanoviča Ždanova, oslobodile su u Drugom svetskom ratu Beograd. Tokom 12 dana teških borbi, poginulo je 16.800 Nemaca, a 8.739 je zarobljeno. Među oslobodiocima je poginulo 2.944 jugoslovenskih boraca i 960 crvenoarmejaca. Zaplenjeno je 1.500 nemačkih motornih vozila, 80 tenkova i 200 topova. Oslobađanjem glavnog grada Jugoslavije presečena je komunikacija Solun-Budimpešta, pa je nemačka grupa armija 'E' morala da se izvlači iz Grčke nepovoljnijim pravcem, što je osetno usporilo njeno povlačenje i povećalo gubitke.
■ 1945. - Rođen je Zoran Antonijević, bivši jugoslovenski fudbaler i trener.
■ 1945. - Egipat, Sirija, Irak i Liban upozorili SAD da bi stvaranje jevrejske države moglo da izazove rat, a istog dana arapske zemlje su formirale organizaciju za borbu protiv cionizma - Arapsku ligu.
■ 1946. - Rođena je Elfriede Jelinek, austrijska književnica i dobitnica Nobelove nagrade za književnost 2004.
■ 1946. - Rođen je Marko Nikolić, srpski glumac.
■ 1949. - Jugoslavija izabrana za nestalnog člana Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija.
■ 1950. - Umro je američki političar Henri Luis Stimson, ministar rata SAD od 1911. - 1913. i od 1940. - 1945, idejni tvorac najvećeg pojedinačnog ratnog zločina u istoriji čovečanstva. Na njegovu preporuku predsednik SAD Hari Truman odlučio je da u avgustu 1945. baci atomske bombe na japanske gradove Hirošimu i Nagasaki, premda je Japan praktično već bio poražen u Drugom svetskom ratu.
■ 1958. - Rođen je Ivo Pogorelić, hrvatski pianist.
■ 1960. - Rođena je Fahreta Jahić-Živojinović - Lepa Brena, folk zvezda Balkana.
■ 1961. - Rođen je Dragiša Binić, srpski fudbaler.
■ 1961. - Sovjetski Savez je izvršio probu prve balističke rakete lansirane iz zaronjene podmornice i opremljene bojevom glavom lansiravši raketu R-13.
■ 1964. - Osnovan VIS Siluete, jedan od prvih beogradskih rokenrol sastava.
■ 1964. - Umro je Herbert Hoover, 31. predsednik Sjedinjenih američkih država.
■ 1971. - Kancelar Zapadne Nemačke Vili Brant dobio Nobelovu nagradu za mir.
■ 1973. - Britanska kraljica Elizabeta II otvorila novu Opersku kuću u Sidneju.
■ 1977. - U Misisipiju u Americi srušio se avion sa američkom rok grupom Lynyrd Skynyrd na krov.
■ 1978. - Umro je Svetozar Radojčić, srpski istoričar umetnosti.
■ 1984. - Umro je Paul Adrien Maurice Dirac, britanski fizičar i nobelovac.
■ 1984. - Umro je Carl Ferdinand Cori, američki biohemičar i nobelovac.
■ 1984. - Beogradu puštena u rad prva telekomunikaciona veza po optičkom kablu, Telekomunikacioni centar Beograd - Konjarnik.
■ 1987. - Umro je Andrej Nikolajevič Kolmogorov, ruski matematičar.
■ 1991. - U zemljotresu na indijskoj strani Himalaja poginulo više od 340 ljudi, razoreno na desetine hiljada kuća.
■ 1992. - Jedinice Jugoslovenske narodne armije napustile Dubrovačko ratište, a poluostrvo Prevlaka na ulazu u Boku kotorsku stavljeno je pod kontrolu posmatrača UN.
■ 1992. - Kod mesta Vitez u Bosni počeli sukobi bosanskih Hrvata i muslimana, dotadašnjih saveznika u ratu protiv bosanskih Srba.
■ 1992. - Umro je srpski političar i publicista cincarskog porekla Koča Popović, učesnik građanskog rata u Španiji, jedan od organizatora ustanka u Srbiji u Drugom svetskom ratu. Studije filozofije završio je na Sorboni u Parizu. Bio je na istaknutim vojnim položajima u Narodnooslobodilačkom ratu, od komandanta Prve proleterske brigade do načelnika Generalštaba JNA. Od 1953. do 1964. bio je šef jugoslovenske diplomatije, a od septembra 1966. do aprila 1967, posle pada Aleksandra Rankovića, potpredsednik SFRJ. Posle obračuna Josipa Broza (Tito) s tzv. liberalima u Srbiji, 1972. je odstranjen iz političkog života.
■ 1993. - Umro je Milan Konjović, srpski slikar.
■ 1994. - Umro je Burt Lancaster, američki glumac.
■ 1995. - U Rijeci je eksplodirao automobil-bomba ispred Policijske uprave. Poginuo je jedan atentator, drugi je teško povređen, a 28 ljudi je lakše ozleđeno. Događaj se povezuje se s hrvatskim izručenjem SAD-u Fouada Talaata Qassema.
■ 1995. - Belgijski političar Vili Klas zbog umešanosti u korupcionašku aferu podneo ostavku na položaj generalnog sekretara NATO.
■ 1998. - Skupština Srbije donela Zakon o javnom informisanju na osnovu kog su u naredne dve godine nezavisni mediji u Srbiji kažnjeni s preko 30 miliona dinara, uglavnom zbog kritičkog pisanja o režimu Slobodana Miloševića.
■ 1999. - Verski vođa indonežanskih muslimana Abdurahman Vahid postao prvi izabran predsednik Indonezije.
■ 2000. - U Ugandi saradnjom lokalnih i međunarodnih zdravstvenih radnika, zaustavljeno širenje epidemije prouzrokovane smrtonosnim virusom ebola, od kog je umrlo 47 i zaraženo više od 75 osoba.
■ 2000. - Francuski Apelacioni sud doneo je odluku da libijski lider Muamer Gadafi može biti krivično gonjen u Francuskoj zbog bombaškog napada 1989. godine na francuski avion iznad Nigerije, kada je poginulo 170 lica.
■ 2001. - Na hiljade demonstranata na ulicama francuskih gradova protestovalo protiv države zbog zavisnosti od nuklearne energije, od koje potiče više od tri četvrtine energije Francuske.
■ 2001. - Umro je Nebojša Popović, košarkaš, trener, reprezentativac Jugoslavije i dugogodišnji funkcioner u košarkaškom sportu.
■ 2003. - U Beogradu je preminuo poznati pozorišni i filmski glumac Miodrag Petrović Čkalja, dobitnik Nušićeve nagrade za životno delo, Sterijine nagrade, Sedmojulske i brojnih drugih nagrada i priznanja. Veliku popularnost stekao je ulogama u humorističkim televizijskim serijama 'Muzej voštanih figura', 'Servisna stanica', 'Kamiondžije'...
■ 2004. - Bivši general Susilo Bambang Judhojono, preuzeo je dužnost predsednika Indonezije, kao prvi predsednik izabran na direktnim predsedničkim izborima.
■ 2005. - Istraga UN je otkrila da su visoki oficiri sirijske i libanske obaveštajne službe bili uključeni u atentat na bivšeg libanskog premijera Rafika Haririja.
■ 2006. - Hrvatska policija uhapsila šest nekadašnjih pripadnika vojske, osumnjičenih da su počinili ratne zločine nad Srbima u Osijeku. Reč je o likvidaciji Srba na obali reke Drave, poznatoj kao slučaj 'Selotejp'
■ 2011. - Bivši libijski vođa Moamer el Gadafi ubijen u Sirtu, a snage Prelaznog nacionalnog saveta su preuzele kontrolu nad gradom.
■ 2011. - Baskijska separatistička organizacija ETA proglasila je konačni prekid oružanih aktivnosti posle više od 40 godina borbe za nezavisnost Baskije. U bombaškim i oružanim napadima od kraja šezdesetih pripadnici te organizacije su ubili 829 ljudi.
■ 2011. - Ubijen Moamer Gadafi, libijski vođa.
■ 2013. - Umrla je Jovanka Broz, udovica nekadašnjeg predsednika Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. Bila je potpukovnik JNA i nosilac Partizanske spomenice 1941. godine. Sahranjena je u Kući cveća gde je sahranjen i Josip Broz, uz državne i vojne počasti.
■ 2014. - Plastični otpad u okeanima godišnje ubije 1,5 miliona životinja i ta opasnost je iz godine u godinu je sve veća, saopštio je Institut za istraživanje i razvoj Francuske.
■ 2017. - Umro je Ljubomir Ubavkić - Pendula, srpski glumac.
■ 2018. - Na svetskom prvenstvu u Japanu odbojkašice Srbije postale prvakinje sveta. U finalu pobedile Italiju sa 3:2 u setovima. Tijana Bošković proglašena najboljom igračicom sveskog prvenstva.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
