Desilo Se u Ovaj Dan - 17. Septembar
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 17. septembra! Šta se sve nekada dešavalo sedamnaestog septembra, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 879. - Rođen je Karlo III Prosti. Bio je francuski kralj.
■ 1179. - Umrla je Hildegard von Bingen, nemačka časna sestra, mistik, autor i kompozitor.
■ 1552. - Rođen je Camillo Borghese, kasnije papa Pavle V.
■ 1580. - Rođen je španski pisac Fransisko Gomez de Kevedo i Viljegas, velikan Zlatnog veka španske književnosti i jedan od najznačajnijih satiričara u svetskoj književnosti ('Snoviđenja', 'Život lupeža') .
■ 1621. - Umro je Robert Bellarmino, italijanski kardinal i svetac.
■ 1631. - U tridesetogodišnjem ratu Šveđani i nemački protestanti pod komandom švedskog kralja Gustava Adolfa kod Lajpciga pobedili carsku vojsku pod vođstvom grofa Tilija.
■ 1665. - U Londonu izbila epidemija kuge u kojoj je umrlo oko 70.000 ljudi.
■ 1743. - Rođen je Markiz Condorcet, matematičar, filozof i politički naučnik.
■ 1787. - Delegati 12 od tadašnjih 13 država SAD potpisali Ustav SAD.
■ 1796. - Prvi predsednik SAD Džordž Vašington uputio američkom narodu oproštajnu poruku i povukao se na svoje imanje. Za predsednika izabran 1788.
■ 1809. - Mirom u Fredrikshamu završen švedsko-ruski rat u kom je Rusija osvojila Finsku.
■ 1826. - Rođen je nemački matematičar Georg Fridrih Bernhard Riman, koji je otvorio nove pravce razvoja matematike i njene primene u fizici i mehanici. Niz matematičkih pojmova ima po njemu naziv: Rimanov integral, Rimanova diferencijalna jednačina, Rimanova površina, Rimanova sfera, Rimanova beta-funkcija, Rimanova geometrija.
■ 1836. - Umro je Antoine Laurent de Jussieu, francuski botaničar.
■ 1853. - Rođen je Marko T. Leko, srpski hemičar, rektor Velike škole, akademik i predsednik Crvenog krsta.
■ 1857. - Rođen je ruski fizičar Konstantin Eduardovič Ciolkovski, čije su teorije i otkrića bili osnova za razvoj astronautike. Godine 1903. objavio je prvo delo iz teorije astronautike 'Ispitivanje vasionskog prostora reaktivnim aparatima'. Sovjetska Akademija nauka je ustanovila 'Zlatnu medalju Ciolkovskog' za izuzetan doprinos astronautici i istraživanju kosmosa.
■ 1859. - Rođen je Henri Makarti, poznatiji kao Bili Kid, američki kriminalac i odmetnik.
■ 1859. - Joshua A. Norton proglašava samoga sebe carem Nortonom I Sjedinjenih Američkih Država.
■ 1863. - Umro je Alfred de Vigny, pisac.
■ 1883. - Rođen je William Carlos Williams, fizičar i pisac.
■ 1889. - Povodom 500. godišnjice Kosovske bitke u kraljevini Srbiji ustanovljen 'Orden kneza Lazara', koji su mogli da nose samo vladar i punoletni prestolonaslednik.
■ 1900. - Britanska kraljica Viktorija I Aleksandrina potpisala dokument kojim je Australija ušla u Komonvelt kao federalna unija šest bivših britanskih kolonija.
■ 1905. - Rođen je Vladan Desnica, hrvatski književnik.
■ 1906. - Rođen je Džunijus Ričard Džajavordene, premijer Šri Lanke od 1977, poslije izborne pobede njegove Ujedinjene nacionalne partije. Nakon uspostavljanja predsedničkog sistema, 1978. je postao prvi šef države i na tom položaju je ostao do 1988.
■ 1908. - Rođen je ruski violinista i dirigent David Fjodorovič Ojstrah, jedan od najvećih majstora violine u XX veku. Proslavio se 1935. na međunarodnom takmičenju u Varšavi i 1937. nagradom 'Isaj' u Briselu, a potom je sa velikim uspehom nastupao širom sveta.
■ 1914. - Srpski premijer Nikola Pašić sa albanskim političarem Esad-pašom potpisuje u Nišu tajni sporazum o savezništvu između Srbije i Albanije.
■ 1918. - U Prvom svetskom ratu posle trodnevne ofanzive Prva i Druga srpska armija uz pomoć dve francuske divizije probile Solunski front u Prvom svetskom ratu. Nemci i Bugari bili primorani da se povuku. Proboj Solunskog fronta omogućio srpskoj vojsci povratak u domovinu i, kao jedna od najuspešnijih operacija u Prvom svetskom ratu, doprineo konačnom slomu Centralnih sila.
■ 1918. - Rođen je izraelski državnik Haim Hercog, predsednik Izraela od 1983. do 1993. Završio je prava u Kembridžu i vojnu akademiju u Sendherstu, a u Drugom svetskom ratu se borio u britanskoj armiji. U Palestini se potom uključio u ilegalni pokret Hagana, a kad je 1948. osnovan Izrael postao je prvi šef vojne obaveštajne službe. Potom je bio komandant južne armijske oblasti i prvi vojni guverner Zapadne obale, okupirane u ratu 1967, a od 1975. do 1978. izraelski ambasador u UN.
■ 1922. - Počelo je emitovanje programa radio Moskve, u tom momentu najjače radio stanice.
■ 1930. - Rođen je Edgar Mitchell, astronaut.
■ 1931. - Rođena je Ane Bancroft, glumica.
■ 1931. - Kompanija 'RCA Viktorr' predstavila prvu long-plej gramofonsku ploču na 33 obrtaja u hotelu 'Savoj' u Njujorku.
■ 1934. - Sovjetski Savez se pridružio Ligi naroda. Protiv su bili Holandija, Švajcarska i Protugalija.
■ 1939. - U Drugom svetskom ratu Sovjetska Crvena armija ušla u Poljsku sa istoka, zaposela krajeve zapadne Belorusije i Ukrajine i zarobila 217.000 Poljaka. Nemci napali Varšavu iz vazduha i sa kopna.
■ 1944. - U Drugom svetskom ratu spuštanjem britanskih padobranaca kod grada Arnema u Holandiji počela Operacija Market Garden u Drugom svetskom ratu, s ciljem uspostavljanja mostobrana na reci Rajni i zaobilaženja nemačke linije odbrane. Savezničke trupe naišle na neočekivano jak otpor Nemaca, a operacija propala uz velike gubitke saveznika.
■ 1948. - Blizu Jerusalima je ubijen Folke Bernadot, švedski grof, posrednika Ujedinjenih nacija u konfliktu Izraela i Arapa.
■ 1948. - U Sarajevu rođen Kemal Monteno, jedan od najpoznatijih bosanskohercegovačkih pevača i kantautora.
■ 1949. - U požaru na 'Noroniku', najvećem parobrodu na Velikim jezerima, kod Toronta poginulo više od 130 ljudi.
■ 1958. - Rođen je Janez Janša, slovenski političar.
■ 1953. - Izvršena je prva uspešna operacija razdvajanja sijamskih blizanaca.
■ 1960. - Rođen je Dejmon Hill, britanski vozač formule 1.
■ 1961. - Obešen je bivši turski premijer Adnan Menderes, kojeg je u maju 1960. oborila vojna hunta generala Džemala Gursela i osudila na smrt zbog izdaje reformskih principa Kemala Ataturka.
■ 1964. - Bitlsima je plaćeno rekordnih - za to vreme, 150.000 dolara za održavanje koncerta u Kanzasu.
■ 1970. - U Jordanu otpočeli oružani sukobi armije kralja Huseina i palestinskih gerilaca.
■ 1972. - Kultni film Roberta Altmana - 'M*A*S*H' - premijerno je prikazan na televiziji.
■ 1976. - NASA je otkrila javnosti prvi spejs šatl 'Enterprajz'. Rad na njemu koštao je oko deset milijardi dolara, a bila je potrebna cela decenija da se završi.
■ 1978. - U Camp Davidu su egipatski predsednik Anwar al-Sadat i izraelski premijer Menechem Begin potpisali, uz posredovanje SAD, 'Campdavidski sporazum', kojim prestaje ratno stanje između dviju država.
■ 1980. - Bivši diktator Nikaragve general Anastasio Somosa Debajle ubijen je u atentatu u Paragvaju, gde je živeo u izbeglištvu posle zbacivanja sa vlasti u julu 1979.
■ 1983. - Vanesa Vilijams izabrana je za prvu crnu mis Amerike.
■ 1991. - Severna i Južna Koreja primljene su u Ujedinjene Nacije.
■ 1994 - Umro je britanski filozof austrijskog porekla Karl Rajmund Poper, jedan od najuticajnijih mislilaca XX veka ('Logika istraživanja', 'Otvoreno društvo i njegovi neprijatelji', 'Beda istoricizma').
■ 1995. - Armija BiH počela akciju zauzimanja dela Bosanske Krajine.
■ 1997. - U blizini Fojnice, u centralnoj Bosni, srušio se helikopter Ujedinjneih nacija u kom su poginuli 12 predstavnika UN i pomoćnik predstavnika UN za Bosnu i Hercegovinu Gerd Vagner.
■ 2001. - Okružni sud u Beogradu obustavio krivični postupak protiv čelnika zapadnih zemalja i NATO zbog agresije na Jugoslaviju 1999. Postupak obustavljen pošto je javni tužilac odustao od optužnice, a Vrhovni sud Srbije ukinuo presudu kojom su optuženi osuđeni na po 20 godina zatvora.
■ 2001. - Makedonska vlada saopštila da će NATO trupama dozvoliti da ostanu u zemlji i po završetku njihovog mandata.
■ 2004. - Ministri odbrane pet zemalja EU (Holandija, Francuska, Italija, Španija i Portugal) potpisali su sporazum o osnivanju Evropske žandarmerije sa sedištem u Vićenci, na severoistoku Italije.
■ 2006. - U moldavskoj oblasti Pridnjestrovlje je održan referendum o nezavisnosti za koji je većina evropskih zemalja unapred rekla da ga neće priznati. Pridnjestrovlje je teritorija između Moldavije i Ukraine, u kojoj većuna stanovnika govori ruski i koja je 1992. godine, u vreme raspada Sovjetskog saveza, proglasilo otcepljenje od Republike Moldavije, uz vojne sukobe i brojne zrtve.
■ 2008. - Somčaj Vingsavat, izabran je za 26. premijera u Tajlandu, uprkos protivljenju opozicije. Somčaj (61) pravnik po struci, zamenjuje premijera Samaka Sundaraveja (73), koji je podneo oostavku nakon masovnih demonstracija i optužbe o primanju mita.
■ 2008. - Američke federalne rezerve izdvojile 85 milijardi dolara za pomoć kompaniji 'AIG', najvećem osiguravajućem društvu u SAD - da bi ga spasile od bankrota.
■ 2009. - Bris Taton, navijač francuskog fudbalskog kluba brutalno je prebijen u centru Beograda, bejzbol palicama, šipkama i bakljama uoči utakmice fudbalskih klubova Partizan i Tuluz. Od posledica povreda preminuo 29. septembra 2009. Za teško ubistvo Brisa Tatona osuđena je grupa od 15 navijača fudbalskog klub Partizan.
■ 2011. - U nesreći na aeromitingu u Rinou u Nevadi poginulo je devet osoba, a 54 ljudi je povređeno, kada je jedna letelica udarila u ivicu tribina gde su se nalazili gledaoci i mediji koji su pratili događaj.
■ 2011. - Nemački dirigent Kurt Sanderling umro je u Berlinu u 98. godini. Poreklom Jevrejin pobegao je 1936. pred nacizmom u Sovjetski Savez, gde je upravljao Lenjingradskom filharmonijom do 1960. godine. U tadašnjoj Nemačkoj Demokratskoj Republici (DDR) rukovodio je simfonijskim orkestrima iz istočnog Berlina i Drezdena.
■ 2014. - Južnokorejska Nagrada za mir dodeljena je nemačkoj kancelarki Angeli Merkel zbog njene 'stalne svesti' o odgovornosti Nemačke u nacističkim zločinima.
■ 2016. – Preminuo je američki dramski pisac Edvard Olbi, autor više od 30 komada o fenomenima američke kulture. Dobitnik je tri Pulicerove nagrade i proglašen 'piscem generacije' pošto je 1962. napisao kultni komad 'Ko se boji Virdžinije Vulf?'.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1552. - Rođen je Camillo Borghese, kasnije papa Pavle V.
■ 1580. - Rođen je španski pisac Fransisko Gomez de Kevedo i Viljegas, velikan Zlatnog veka španske književnosti i jedan od najznačajnijih satiričara u svetskoj književnosti ('Snoviđenja', 'Život lupeža') .
■ 1621. - Umro je Robert Bellarmino, italijanski kardinal i svetac.
■ 1631. - U tridesetogodišnjem ratu Šveđani i nemački protestanti pod komandom švedskog kralja Gustava Adolfa kod Lajpciga pobedili carsku vojsku pod vođstvom grofa Tilija.
■ 1665. - U Londonu izbila epidemija kuge u kojoj je umrlo oko 70.000 ljudi.
■ 1743. - Rođen je Markiz Condorcet, matematičar, filozof i politički naučnik.
■ 1787. - Delegati 12 od tadašnjih 13 država SAD potpisali Ustav SAD.
■ 1796. - Prvi predsednik SAD Džordž Vašington uputio američkom narodu oproštajnu poruku i povukao se na svoje imanje. Za predsednika izabran 1788.
■ 1809. - Mirom u Fredrikshamu završen švedsko-ruski rat u kom je Rusija osvojila Finsku.
■ 1826. - Rođen je nemački matematičar Georg Fridrih Bernhard Riman, koji je otvorio nove pravce razvoja matematike i njene primene u fizici i mehanici. Niz matematičkih pojmova ima po njemu naziv: Rimanov integral, Rimanova diferencijalna jednačina, Rimanova površina, Rimanova sfera, Rimanova beta-funkcija, Rimanova geometrija.
■ 1836. - Umro je Antoine Laurent de Jussieu, francuski botaničar.
■ 1853. - Rođen je Marko T. Leko, srpski hemičar, rektor Velike škole, akademik i predsednik Crvenog krsta.
■ 1857. - Rođen je ruski fizičar Konstantin Eduardovič Ciolkovski, čije su teorije i otkrića bili osnova za razvoj astronautike. Godine 1903. objavio je prvo delo iz teorije astronautike 'Ispitivanje vasionskog prostora reaktivnim aparatima'. Sovjetska Akademija nauka je ustanovila 'Zlatnu medalju Ciolkovskog' za izuzetan doprinos astronautici i istraživanju kosmosa.
■ 1859. - Rođen je Henri Makarti, poznatiji kao Bili Kid, američki kriminalac i odmetnik.
■ 1859. - Joshua A. Norton proglašava samoga sebe carem Nortonom I Sjedinjenih Američkih Država.
■ 1863. - Umro je Alfred de Vigny, pisac.
■ 1883. - Rođen je William Carlos Williams, fizičar i pisac.
■ 1889. - Povodom 500. godišnjice Kosovske bitke u kraljevini Srbiji ustanovljen 'Orden kneza Lazara', koji su mogli da nose samo vladar i punoletni prestolonaslednik.
■ 1900. - Britanska kraljica Viktorija I Aleksandrina potpisala dokument kojim je Australija ušla u Komonvelt kao federalna unija šest bivših britanskih kolonija.
■ 1905. - Rođen je Vladan Desnica, hrvatski književnik.
■ 1906. - Rođen je Džunijus Ričard Džajavordene, premijer Šri Lanke od 1977, poslije izborne pobede njegove Ujedinjene nacionalne partije. Nakon uspostavljanja predsedničkog sistema, 1978. je postao prvi šef države i na tom položaju je ostao do 1988.
■ 1908. - Rođen je ruski violinista i dirigent David Fjodorovič Ojstrah, jedan od najvećih majstora violine u XX veku. Proslavio se 1935. na međunarodnom takmičenju u Varšavi i 1937. nagradom 'Isaj' u Briselu, a potom je sa velikim uspehom nastupao širom sveta.
■ 1914. - Srpski premijer Nikola Pašić sa albanskim političarem Esad-pašom potpisuje u Nišu tajni sporazum o savezništvu između Srbije i Albanije.
■ 1918. - U Prvom svetskom ratu posle trodnevne ofanzive Prva i Druga srpska armija uz pomoć dve francuske divizije probile Solunski front u Prvom svetskom ratu. Nemci i Bugari bili primorani da se povuku. Proboj Solunskog fronta omogućio srpskoj vojsci povratak u domovinu i, kao jedna od najuspešnijih operacija u Prvom svetskom ratu, doprineo konačnom slomu Centralnih sila.
■ 1918. - Rođen je izraelski državnik Haim Hercog, predsednik Izraela od 1983. do 1993. Završio je prava u Kembridžu i vojnu akademiju u Sendherstu, a u Drugom svetskom ratu se borio u britanskoj armiji. U Palestini se potom uključio u ilegalni pokret Hagana, a kad je 1948. osnovan Izrael postao je prvi šef vojne obaveštajne službe. Potom je bio komandant južne armijske oblasti i prvi vojni guverner Zapadne obale, okupirane u ratu 1967, a od 1975. do 1978. izraelski ambasador u UN.
■ 1930. - Rođen je Edgar Mitchell, astronaut.
■ 1931. - Rođena je Ane Bancroft, glumica.
■ 1931. - Kompanija 'RCA Viktorr' predstavila prvu long-plej gramofonsku ploču na 33 obrtaja u hotelu 'Savoj' u Njujorku.
■ 1934. - Sovjetski Savez se pridružio Ligi naroda. Protiv su bili Holandija, Švajcarska i Protugalija.
■ 1939. - U Drugom svetskom ratu Sovjetska Crvena armija ušla u Poljsku sa istoka, zaposela krajeve zapadne Belorusije i Ukrajine i zarobila 217.000 Poljaka. Nemci napali Varšavu iz vazduha i sa kopna.
■ 1944. - U Drugom svetskom ratu spuštanjem britanskih padobranaca kod grada Arnema u Holandiji počela Operacija Market Garden u Drugom svetskom ratu, s ciljem uspostavljanja mostobrana na reci Rajni i zaobilaženja nemačke linije odbrane. Savezničke trupe naišle na neočekivano jak otpor Nemaca, a operacija propala uz velike gubitke saveznika.
■ 1948. - Blizu Jerusalima je ubijen Folke Bernadot, švedski grof, posrednika Ujedinjenih nacija u konfliktu Izraela i Arapa.
■ 1948. - U Sarajevu rođen Kemal Monteno, jedan od najpoznatijih bosanskohercegovačkih pevača i kantautora.
■ 1949. - U požaru na 'Noroniku', najvećem parobrodu na Velikim jezerima, kod Toronta poginulo više od 130 ljudi.
■ 1958. - Rođen je Janez Janša, slovenski političar.
■ 1953. - Izvršena je prva uspešna operacija razdvajanja sijamskih blizanaca.
■ 1960. - Rođen je Dejmon Hill, britanski vozač formule 1.
■ 1961. - Obešen je bivši turski premijer Adnan Menderes, kojeg je u maju 1960. oborila vojna hunta generala Džemala Gursela i osudila na smrt zbog izdaje reformskih principa Kemala Ataturka.
■ 1964. - Bitlsima je plaćeno rekordnih - za to vreme, 150.000 dolara za održavanje koncerta u Kanzasu.
■ 1970. - U Jordanu otpočeli oružani sukobi armije kralja Huseina i palestinskih gerilaca.
■ 1972. - Kultni film Roberta Altmana - 'M*A*S*H' - premijerno je prikazan na televiziji.
■ 1976. - NASA je otkrila javnosti prvi spejs šatl 'Enterprajz'. Rad na njemu koštao je oko deset milijardi dolara, a bila je potrebna cela decenija da se završi.
■ 1978. - U Camp Davidu su egipatski predsednik Anwar al-Sadat i izraelski premijer Menechem Begin potpisali, uz posredovanje SAD, 'Campdavidski sporazum', kojim prestaje ratno stanje između dviju država.
■ 1980. - Bivši diktator Nikaragve general Anastasio Somosa Debajle ubijen je u atentatu u Paragvaju, gde je živeo u izbeglištvu posle zbacivanja sa vlasti u julu 1979.
■ 1983. - Vanesa Vilijams izabrana je za prvu crnu mis Amerike.
■ 1991. - Severna i Južna Koreja primljene su u Ujedinjene Nacije.
■ 1994 - Umro je britanski filozof austrijskog porekla Karl Rajmund Poper, jedan od najuticajnijih mislilaca XX veka ('Logika istraživanja', 'Otvoreno društvo i njegovi neprijatelji', 'Beda istoricizma').
■ 1995. - Armija BiH počela akciju zauzimanja dela Bosanske Krajine.
■ 1997. - U blizini Fojnice, u centralnoj Bosni, srušio se helikopter Ujedinjneih nacija u kom su poginuli 12 predstavnika UN i pomoćnik predstavnika UN za Bosnu i Hercegovinu Gerd Vagner.
■ 2001. - Okružni sud u Beogradu obustavio krivični postupak protiv čelnika zapadnih zemalja i NATO zbog agresije na Jugoslaviju 1999. Postupak obustavljen pošto je javni tužilac odustao od optužnice, a Vrhovni sud Srbije ukinuo presudu kojom su optuženi osuđeni na po 20 godina zatvora.
■ 2001. - Makedonska vlada saopštila da će NATO trupama dozvoliti da ostanu u zemlji i po završetku njihovog mandata.
■ 2004. - Ministri odbrane pet zemalja EU (Holandija, Francuska, Italija, Španija i Portugal) potpisali su sporazum o osnivanju Evropske žandarmerije sa sedištem u Vićenci, na severoistoku Italije.
■ 2006. - U moldavskoj oblasti Pridnjestrovlje je održan referendum o nezavisnosti za koji je većina evropskih zemalja unapred rekla da ga neće priznati. Pridnjestrovlje je teritorija između Moldavije i Ukraine, u kojoj većuna stanovnika govori ruski i koja je 1992. godine, u vreme raspada Sovjetskog saveza, proglasilo otcepljenje od Republike Moldavije, uz vojne sukobe i brojne zrtve.
■ 2008. - Somčaj Vingsavat, izabran je za 26. premijera u Tajlandu, uprkos protivljenju opozicije. Somčaj (61) pravnik po struci, zamenjuje premijera Samaka Sundaraveja (73), koji je podneo oostavku nakon masovnih demonstracija i optužbe o primanju mita.
■ 2008. - Američke federalne rezerve izdvojile 85 milijardi dolara za pomoć kompaniji 'AIG', najvećem osiguravajućem društvu u SAD - da bi ga spasile od bankrota.
■ 2011. - U nesreći na aeromitingu u Rinou u Nevadi poginulo je devet osoba, a 54 ljudi je povređeno, kada je jedna letelica udarila u ivicu tribina gde su se nalazili gledaoci i mediji koji su pratili događaj.
■ 2011. - Nemački dirigent Kurt Sanderling umro je u Berlinu u 98. godini. Poreklom Jevrejin pobegao je 1936. pred nacizmom u Sovjetski Savez, gde je upravljao Lenjingradskom filharmonijom do 1960. godine. U tadašnjoj Nemačkoj Demokratskoj Republici (DDR) rukovodio je simfonijskim orkestrima iz istočnog Berlina i Drezdena.
■ 2014. - Južnokorejska Nagrada za mir dodeljena je nemačkoj kancelarki Angeli Merkel zbog njene 'stalne svesti' o odgovornosti Nemačke u nacističkim zločinima.
■ 2016. – Preminuo je američki dramski pisac Edvard Olbi, autor više od 30 komada o fenomenima američke kulture. Dobitnik je tri Pulicerove nagrade i proglašen 'piscem generacije' pošto je 1962. napisao kultni komad 'Ko se boji Virdžinije Vulf?'.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
