Dogodilo Se Danas - 10. Maj
Šta se sve događalo i koji događaji su se desili na ovaj dan, 10. maja! Šta se sve nekada dešavalo desetog maja, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 1497. - Italijanski moreplovac Amerigo Vespuči krenuo je na svoje prvo putovanje u Novi svet. Prema latinskoj verziji njegovog imena nemački kartograf Martin Valdzemiler Novi svet nazvao je Amerika.
■ 1503. - Na svom četvrtom putovanju Kolumbo pristao na Kajmanska ostrva i dao im ime Las Tortugas - Kornjače, zato što je naišao na brojne morske kornjače na ovim karipskim ostrvima.
■ 1570. - Ruski car Ivan IV Grozni postaje protestant.
■ 1594. - Mošti oca srpske državotvornosti i prvog srpskog arhiepiskopa, Svetog Save, Turci su spalili na Vračaru u Beogradu. Spaljivanju moštiju 359 godina posle svetiteljeve smrti prethodio je ustanak Srba u Banatu pod episkopom banatskim Svetim Teodorom Vršačkim, u kojem su ustanici na zastavama nosili ikone Svetog Save. Turski sultan Muhamed III naredio je Sinan paši da po svaku cenu uguši pobune Srba, a ovaj je - znajući da grob Svetog Save u manastiru Mileševa hodočaste čak i muhamedanci, koji se potom vraćaju veri predaka - preneo mošti u Beograd i spalio ih. U narodu je tada nastala pesma: 'Na Vračaru Sinan viče, gori, gori svešteniče, to si od nas zaslužio, što si raju prosvetio.'
■ 1655. - Britanci od Španije preuzeli Jamajku, pod španskom vlašću 161 godinu.
■ 1752. - Bendžamin Frenklin, američki fizičar, pisac i političar prvi put je testirao svoj pronalazak gromobran.
■ 1760. - Rođen je francuski oficir Klod Žozef Ruže de Lil koji je 1792. napisao reči i melodiju francuske himne 'Marseljeza'.
■ 1774. - Kralj Francuske Luj XV umro je od malih boginja. Presto je nasledio kao petogodišnjak 1715, posle smrti pradede Luja XIV. Poražen u Sedmogodišnjem ratu (1756-63) kao saveznik Austrije protiv Prusije i Velike Britanije, mirom u Parizu 1763. bio je prisiljen da posede u Severnoj Americi i Indiji preda Velikoj Britaniji. Njegova vladavina dovela je Francusku na prag revolucije.
■ 1838. - Rođen je Džon Vilks But, američki glumac, atentator na Abrahama Linkolna.
■ 1844. - Načelnik Ministarstva prosvete u Vladi Srbije Jovan Sterija Popović uputio svim okružnim načelstvima dopis da se starine šalju u Narodni muzej. Taj datum smatra se danom osnivanja Narodnog muzeja u Beogradu, mada je akt o osnivanju donet u septembru.
■ 1857. - Izbio je Indijski ustanak 1857. protiv britanske vlasti, koji je nakon godinu dana ratovanja ugušen u krvi.
■ 1865. - Trupe Unije zarobile, u američkom građanskom ratu, predsednika Konfederacije Džefersona Dejvisa.
■ 1869. - Dovršena je transkontinentalna pruga koja je povezala istočnu i zapadnu obalu SAD-a.
■ 1871. - Francuska i Nemačka u Frankfurtu potpisale sporazum kojim su Alzas i Lorena ustupljeni Nemcima.
■ 1872. - Prvi put je jedna žena nominovana za predsednika SAD. Bila je to Victoria Woodhull.
■ 1877. - Rumunija proglašava nezavisnost od Turske.
■ 1881. - Krunisan rumunski kralj nemačkog porekla Karol I Hoencolern, prvi kralj Rumunije.
■ 1894. - Rođen je američki kompozitor i dirigent Dimitri Tjomkin. Poznat je i kao autor filmske muzike ('Tačno u podne', 'Rio Bravo', 'Starac i more').
■ 1899. - Rođen je Fred Aster, američki filmski glumac i igrač. U svojoj igri spaja klasicizam s početka veka sa modernim shvatanjima plesa. Filmovi: 'Vesela raspuštenica', 'Vreme svinga', 'Cilindar'...
■ 1923. - Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca i Grčka sklopile su konvenciju o osnivanju 'slobodne zone u Solunu', koja je predata na upotrebu na period od 50 godina 6. marta 1925. Zona je obuhvatala 94.000 kvadratnih metara, a Jugoslavija je dobila isključivo pravo upotrebe i carinsku upravu, ali ne i policijsku, jer je područje ostalo pod grčkim suverenitetom. Novi aranžman SFRJ i Grčke o tranzitu jugoslovenske robe preko slobodne zone luke u Solunu potpisan je 3. februara 1975. u Atini, s važnošću od 10 godina, posle čega se automatski produžava svakih pet godina.
■ 1930. - U Čikagu je otvoren prvi planetarijum u SAD-u.
■ 1931. - Rođena je Olja Ivanjicki, poznata srpska slikarka i član Udruženja likovnih umetnika Srbije.
■ 1933. - U Berlinu, ispred Rajhstaga, nacisti spalili više od 25.000 knjiga Marksa, Frojda, Brehta, Ajnštajna i naveli da počinje novo razdoblje u istoriji nemačke kulture.
■ 1940. - Vinston Čerčil postao premijer Velike Britanije pošto je Nevil Čemberlen, potpisnik Minhenskog sporazuma, podneo ostavku.
■ 1940. - Nemačka bez objave rata napala Holandiju, Belgiju i Luksemburg, a Velika Britanija posle nemačke invazije na Dansku zaposela bivšu dansku koloniju Island.
■ 1941. - Hitlerov zamenik Rudolf Hes spustio se padobranom u Škotsku sa namerom da počne mirovne pregovore. Uhapšen je i kraj rata je proveo u britanskom zatvoru. Na suđenju u Nirnbergu 1946. osuđen je za ratne zločine na doživotnu robiju.
■ 1945. - Sovjetske trupe zauzele Prag. Saveznici preuzeli Rangun od Japanaca.
■ 1954. - Bil Hejli i Komete izdaju 'Rock Around the Clock', prvu rokenrol ploču koja postiže prvo mesto na muzičkim top listama.
■ 1958. - Rođen je Vlada Divljan, bio je srpski rok mzičar i tekstopisac. Krajem sedamdesetih godina bio je član jazz-rock sastava Merlin i Zvuk Ulice, a od 1980. do 1984. godine bio je predvodnik vokalno-instrumentalnog sastava Idoli.
■ 1960. - Rođen je Bono Vox, irski kantautor i frontmen rock-grupe U2.
■ 1960. - Američka nuklearna podmornica 'Triton' završila putovanje oko sveta koje je trajalo 84 dana.
■ 1968. - U Parizu otpočinju mirovni pregovori SAD-a i Severnog Vijetnama.
■ 1969. - 'Apolo 10' prenosi prve kolor slike Zemlje iz svemira.
■ 1977. - Umrla je američka filmska glumica Džoan Kraford, jedna od najvećih holivudskih zvezda 1930-ih godina XX veka, dobitnica Oskara 1945. za film 'Mildred Pirs'.
■ 1979. - Umrla je srpska filmska glumica Italina - Ida Kravanja, poznata kao Ita Rina, posle udaje Tamara Đorđević, najpoznatija filmska glumica u Jugoslaviji između dva svetska rata i prva naša glumica koja je ušla u svetsku enciklopediju filma. Pre Drugog svetskog rata, igrala je niz glavnih uloga u filmovima nemačke i češke produkcije, a posle rata, epizodne uloge u nekoliko domaćih filmova. Filmovi: 'Erotikon', 'Galgentoni', 'Fantom Durmitora', 'A život teče dalje'.
■ 1981. - Fransoa Miteran postao predsednik Francuske pobedivši u drugom krugu Valerija Žiskara Destena.
■ 1988. - SAD stavile veto na rezoluciju Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija kojom je Izrael osuđen zbog invazije na jug Libana.
■ 1990. - Rođena je Ivana Španović, srpska atletičarka, svetska i evropska prvakinja u skoku u dalj.
■ 1993. - Više od 200 tajlandskih radnika poginulo u požaru koji je zahvatio fabriku igračaka u provinciji Nakon Patom.
■ 1994. - Nelson Mendela izabran za predsednika Južne Afrike i postao prvi crni predsednik te zemlje.
■ 1994. - Italijanski medijski magnat Silvio Berluskoni postao predsednik Vlade Italije.
■ 1995. - Svetska zdravstvena organizacija u Ženevi saopštila da bi uzročnik smrtonosne epidemije u Zairu mogao biti virus 'ebola'.
■ 1997. - U zemljotresu u istočnom Iranu poginulo najmanje 1.560 ljudi.
■ 1999. - Brazil formalno dozvolio politički azil svrgnutom predsedniku Paragvaja Raulu Kubasu i njegovoj porodici.
■ 2001. - Skupština Jugoslavije ratifikovala Sporazum o specijalnim, paralelnim vezama s Republikom Srpskom koji su 5. marta u Banjaluci potpisali predsednik Jugoslavije Vojislav Koštunica i predsednik RS Mirko Šarović.
■ 2002. - Bivši agent FBI Robert Hansen osuđen u SAD-u na doživotnu robiju zbog prodaje strogo poverljivih dokumenata Rusiji.
■ 2003. - Sud u Jemenu osudio na smrt Abeda Abdula Razaka Kamela zbog ubistva tri američka baptistička misionara i ranjavanje jednog, u decembru 2002. u jednoj bolnici u gradu Džibla.
■ 2005. - Egipatski parlament odobrio je ustavni amandman kojim je, po prvi put u istoriji ove države, dozvoljeno ucčešće više kandidata na predsedničkim izborima.
■ 2005. - U Berlinu u Nemačkoj, otvoren je Memorijalni centar u spomen šest miliona stradalih Jevreja tokom vladavine nacista.
■ 2006. - Za predsednika Italije, 11. po redu posle II svetskog rata, izabran je Đorđo Napolitano i on je prvi bivši komunista na toj funkciji.
■ 2007. - Otvorena je Ambasada Republike Crne Gore u Zagrebu.
■ 2011. - Ujedinjene nacije su saopštile da je malo putnika preživelo udes prenatrpanog broda sa oko 600 migranata koji se raspao u moru i potonuo u blizini obala Libije.
■ 2014. - Novi mađarski parlament ponovo je izabrao Viktora Orbana, lidera stranke Fides koja je pobedila na izborima, za premijera.
■ 2014. - Austrija s pesmom 'Rise like a Phoenix' pobedila na Eurosongu.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1570. - Ruski car Ivan IV Grozni postaje protestant.
■ 1594. - Mošti oca srpske državotvornosti i prvog srpskog arhiepiskopa, Svetog Save, Turci su spalili na Vračaru u Beogradu. Spaljivanju moštiju 359 godina posle svetiteljeve smrti prethodio je ustanak Srba u Banatu pod episkopom banatskim Svetim Teodorom Vršačkim, u kojem su ustanici na zastavama nosili ikone Svetog Save. Turski sultan Muhamed III naredio je Sinan paši da po svaku cenu uguši pobune Srba, a ovaj je - znajući da grob Svetog Save u manastiru Mileševa hodočaste čak i muhamedanci, koji se potom vraćaju veri predaka - preneo mošti u Beograd i spalio ih. U narodu je tada nastala pesma: 'Na Vračaru Sinan viče, gori, gori svešteniče, to si od nas zaslužio, što si raju prosvetio.'
■ 1655. - Britanci od Španije preuzeli Jamajku, pod španskom vlašću 161 godinu.
■ 1752. - Bendžamin Frenklin, američki fizičar, pisac i političar prvi put je testirao svoj pronalazak gromobran.
■ 1760. - Rođen je francuski oficir Klod Žozef Ruže de Lil koji je 1792. napisao reči i melodiju francuske himne 'Marseljeza'.
■ 1774. - Kralj Francuske Luj XV umro je od malih boginja. Presto je nasledio kao petogodišnjak 1715, posle smrti pradede Luja XIV. Poražen u Sedmogodišnjem ratu (1756-63) kao saveznik Austrije protiv Prusije i Velike Britanije, mirom u Parizu 1763. bio je prisiljen da posede u Severnoj Americi i Indiji preda Velikoj Britaniji. Njegova vladavina dovela je Francusku na prag revolucije.
■ 1838. - Rođen je Džon Vilks But, američki glumac, atentator na Abrahama Linkolna.
■ 1844. - Načelnik Ministarstva prosvete u Vladi Srbije Jovan Sterija Popović uputio svim okružnim načelstvima dopis da se starine šalju u Narodni muzej. Taj datum smatra se danom osnivanja Narodnog muzeja u Beogradu, mada je akt o osnivanju donet u septembru.
■ 1857. - Izbio je Indijski ustanak 1857. protiv britanske vlasti, koji je nakon godinu dana ratovanja ugušen u krvi.
■ 1865. - Trupe Unije zarobile, u američkom građanskom ratu, predsednika Konfederacije Džefersona Dejvisa.
■ 1869. - Dovršena je transkontinentalna pruga koja je povezala istočnu i zapadnu obalu SAD-a.
■ 1871. - Francuska i Nemačka u Frankfurtu potpisale sporazum kojim su Alzas i Lorena ustupljeni Nemcima.
■ 1872. - Prvi put je jedna žena nominovana za predsednika SAD. Bila je to Victoria Woodhull.
■ 1877. - Rumunija proglašava nezavisnost od Turske.
■ 1881. - Krunisan rumunski kralj nemačkog porekla Karol I Hoencolern, prvi kralj Rumunije.
■ 1894. - Rođen je američki kompozitor i dirigent Dimitri Tjomkin. Poznat je i kao autor filmske muzike ('Tačno u podne', 'Rio Bravo', 'Starac i more').
■ 1899. - Rođen je Fred Aster, američki filmski glumac i igrač. U svojoj igri spaja klasicizam s početka veka sa modernim shvatanjima plesa. Filmovi: 'Vesela raspuštenica', 'Vreme svinga', 'Cilindar'...
■ 1923. - Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca i Grčka sklopile su konvenciju o osnivanju 'slobodne zone u Solunu', koja je predata na upotrebu na period od 50 godina 6. marta 1925. Zona je obuhvatala 94.000 kvadratnih metara, a Jugoslavija je dobila isključivo pravo upotrebe i carinsku upravu, ali ne i policijsku, jer je područje ostalo pod grčkim suverenitetom. Novi aranžman SFRJ i Grčke o tranzitu jugoslovenske robe preko slobodne zone luke u Solunu potpisan je 3. februara 1975. u Atini, s važnošću od 10 godina, posle čega se automatski produžava svakih pet godina.
■ 1930. - U Čikagu je otvoren prvi planetarijum u SAD-u.
■ 1931. - Rođena je Olja Ivanjicki, poznata srpska slikarka i član Udruženja likovnih umetnika Srbije.
■ 1933. - U Berlinu, ispred Rajhstaga, nacisti spalili više od 25.000 knjiga Marksa, Frojda, Brehta, Ajnštajna i naveli da počinje novo razdoblje u istoriji nemačke kulture.
■ 1940. - Vinston Čerčil postao premijer Velike Britanije pošto je Nevil Čemberlen, potpisnik Minhenskog sporazuma, podneo ostavku.
■ 1940. - Nemačka bez objave rata napala Holandiju, Belgiju i Luksemburg, a Velika Britanija posle nemačke invazije na Dansku zaposela bivšu dansku koloniju Island.
■ 1941. - Hitlerov zamenik Rudolf Hes spustio se padobranom u Škotsku sa namerom da počne mirovne pregovore. Uhapšen je i kraj rata je proveo u britanskom zatvoru. Na suđenju u Nirnbergu 1946. osuđen je za ratne zločine na doživotnu robiju.
■ 1945. - Sovjetske trupe zauzele Prag. Saveznici preuzeli Rangun od Japanaca.
■ 1954. - Bil Hejli i Komete izdaju 'Rock Around the Clock', prvu rokenrol ploču koja postiže prvo mesto na muzičkim top listama.
■ 1960. - Rođen je Bono Vox, irski kantautor i frontmen rock-grupe U2.
■ 1960. - Američka nuklearna podmornica 'Triton' završila putovanje oko sveta koje je trajalo 84 dana.
■ 1968. - U Parizu otpočinju mirovni pregovori SAD-a i Severnog Vijetnama.
■ 1969. - 'Apolo 10' prenosi prve kolor slike Zemlje iz svemira.
■ 1977. - Umrla je američka filmska glumica Džoan Kraford, jedna od najvećih holivudskih zvezda 1930-ih godina XX veka, dobitnica Oskara 1945. za film 'Mildred Pirs'.
■ 1979. - Umrla je srpska filmska glumica Italina - Ida Kravanja, poznata kao Ita Rina, posle udaje Tamara Đorđević, najpoznatija filmska glumica u Jugoslaviji između dva svetska rata i prva naša glumica koja je ušla u svetsku enciklopediju filma. Pre Drugog svetskog rata, igrala je niz glavnih uloga u filmovima nemačke i češke produkcije, a posle rata, epizodne uloge u nekoliko domaćih filmova. Filmovi: 'Erotikon', 'Galgentoni', 'Fantom Durmitora', 'A život teče dalje'.
■ 1981. - Fransoa Miteran postao predsednik Francuske pobedivši u drugom krugu Valerija Žiskara Destena.
■ 1988. - SAD stavile veto na rezoluciju Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija kojom je Izrael osuđen zbog invazije na jug Libana.
■ 1990. - Rođena je Ivana Španović, srpska atletičarka, svetska i evropska prvakinja u skoku u dalj.
■ 1993. - Više od 200 tajlandskih radnika poginulo u požaru koji je zahvatio fabriku igračaka u provinciji Nakon Patom.
■ 1994. - Nelson Mendela izabran za predsednika Južne Afrike i postao prvi crni predsednik te zemlje.
■ 1994. - Italijanski medijski magnat Silvio Berluskoni postao predsednik Vlade Italije.
■ 1995. - Svetska zdravstvena organizacija u Ženevi saopštila da bi uzročnik smrtonosne epidemije u Zairu mogao biti virus 'ebola'.
■ 1997. - U zemljotresu u istočnom Iranu poginulo najmanje 1.560 ljudi.
■ 1999. - Brazil formalno dozvolio politički azil svrgnutom predsedniku Paragvaja Raulu Kubasu i njegovoj porodici.
■ 2001. - Skupština Jugoslavije ratifikovala Sporazum o specijalnim, paralelnim vezama s Republikom Srpskom koji su 5. marta u Banjaluci potpisali predsednik Jugoslavije Vojislav Koštunica i predsednik RS Mirko Šarović.
■ 2002. - Bivši agent FBI Robert Hansen osuđen u SAD-u na doživotnu robiju zbog prodaje strogo poverljivih dokumenata Rusiji.
■ 2003. - Sud u Jemenu osudio na smrt Abeda Abdula Razaka Kamela zbog ubistva tri američka baptistička misionara i ranjavanje jednog, u decembru 2002. u jednoj bolnici u gradu Džibla.
■ 2005. - Egipatski parlament odobrio je ustavni amandman kojim je, po prvi put u istoriji ove države, dozvoljeno ucčešće više kandidata na predsedničkim izborima.
■ 2005. - U Berlinu u Nemačkoj, otvoren je Memorijalni centar u spomen šest miliona stradalih Jevreja tokom vladavine nacista.
■ 2006. - Za predsednika Italije, 11. po redu posle II svetskog rata, izabran je Đorđo Napolitano i on je prvi bivši komunista na toj funkciji.
■ 2007. - Otvorena je Ambasada Republike Crne Gore u Zagrebu.
■ 2011. - Ujedinjene nacije su saopštile da je malo putnika preživelo udes prenatrpanog broda sa oko 600 migranata koji se raspao u moru i potonuo u blizini obala Libije.
■ 2014. - Novi mađarski parlament ponovo je izabrao Viktora Orbana, lidera stranke Fides koja je pobedila na izborima, za premijera.
■ 2014. - Austrija s pesmom 'Rise like a Phoenix' pobedila na Eurosongu.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
