Ostali zanimljivi tekstovi na sajtuDesilo Se u Ovaj Dan - 14. Novembar
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 14. novembra! Šta se sve nekada dešavalo četrnaestog novembra, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice: ■ - Danas je praznik Sveti Kozma i Damjan - Vračevi. Rođen jei su negde u Aziji od oca neznabošca i majke hrišćanke. Po očevoj smrti, majka Teodotija posvetila je sve svoje vreme i trud da sinove vaspita i podigne kao istinite hrišćane. Mladići su stasali i izučili lekarske veštine, pa su, koliko svojim znanjem i veštinom toliko i imenom Gospoda, pomagali mnogim bolesnicima. Prozvani su bezmezdnim vračima, tj. besplatnim lekarima, jer su primili Hristovu zapovest 'Badava primiste, badava dajite' (Mt. 10, 8) i nikada nisu naplaćivali svoje usluge. Toliko su bili oprezni u besplatnom lečenju da se sveti Kozma naljutio na brata što je od neke bolesnice uzeo tri jajeta, a Damjan ih je, u stvari, uzeo kad ga je isceljena žena zaklela Presvetom Trojicom. Po smrti, svetitelji su sahranjeni zajedno u mestu Feremenu, shodno otkrovenju Božjem, te ostadoše čudotvorci kako za života, tako i posle smrti. Narod je nastavio da ih priziva u bolesti i nevolji i do danas.
■ 322. pre naše ere - Najveći govornik starog veka, atinski državnik Demosten, izvršio je samoubistvo ispivši otrov. Kao vođa antimakedonske stranke u Atini, proslavio se govorima protiv Filipa II Makedonskog. Njegovi govori, od kojih je sačuvano oko 40, smatraju se obrascem oratorstva.
■ 565. - Vizantijski car Justinijan okončao je svoj život. Pretpostavlja se da je rodom iz jednog sela blizu Niša. Neograničeno je vladao državom i crkvom. Vodio je niz ratova sa varvarskim polufeudalnim državama Ostrogota u Italiji, Vizigota u Španiji i Vandala u Africi, da bi 'obnovio' Rimsko carstvo. Uspeo je da uništi države Vandala (534) i Ostrogota (555). Na istoku i Balkanskom poluostrvu vodio je odbrambene ratove protiv Persijanaca, koji su ugrožavali azijske provincije, i protiv Slovena, koji su pritiskali severnu granicu na Savi i Dunavu. U samoj zemlji ugušio je mnoge pobune ('zelenih' i 'plavih'). Zidao je mnoge dvorce i crkve (Aja Sofija u Carigradu i San Vitale u Raveni). Po njegovom naređenju, sastavljen je zbornik zakona. Glavni saradnici bili su mu supruga Teodora i vojskovođe Velizar i Narzes. Cela njegova vladavina bila je reakcionarni pokušaj obnove Rimske imperije i njenog robovlasničkog pokreta, ali je ta politika pretrpela neuspeh. Posle Justinijanove smrti, propale su i sve njegove osvajačke tekovine.
■ 1066. - Bitka kod Hastingsa, Normani pod vodstvom Vilima Osvajača porazile Saksonce pod vodstvom kralja Harolda II. koji je tu i poginuo.
■ 1322. - Vojska škotskog kralja Roberta I u bici kod Bilanda teško porazila engleske trupe kralja Edvarda II. Taj poraz prisilio Englesku da prizna nezavisnost Škotske.
■ 1425. - Rođen je Alesso Baldovineti, italijanski slikar.
■ 1533. - Španski osvajači pod komandom Fransiska Pisara zauzeli grad Kusko, prestonicu carstva Inka.
■ 1633. - Rođen je Jakov II, kralj Škota, Engleske i Irske.
■ 1702. - Bitka kod Fridlingena tokom Rata za špansko nasleđe. Francuska vojska izvojevala je Pirovu pobedu nad vojskom Svetog rimskog carstva.
■ 1770. - Škotski istraživač Džejms Brus otkrio da Plavi Nil izvire iz jezera Tana u severozapadnom delu Etiopije.
■ 1784. - Rođen je Ferdinand VII, španski kralj.
■ 1806. - Napoleonove trupe pobedile Pruse i Saksonce u bitkama kod Jene i Auerštata. U narednih šest nedelja Napoleon pokorio Prusku.
■ 1809. - Bečkim mirom Austrija prinuđena da Trst, deo Hrvatske i Dalmacije preda Napoleonovoj Francuskoj, Galiciju Poljskoj i Rusiji, a distrikt In Bavarskoj.
■ 1811. - Rođen je srpski istoričar slovačkog porekla Janko Šafarik, osnivač Beogradskog muzeja, profesor Liceja u Beogradu. Bavio se i arheologijom i numizmatikom, posebno skupljanjem starog srpskog novca. Dela su: 'Opisanije sviju dosad poznatih srbskih novaca', 'O priloženim grbovima srbskih zemalja i vladatelja', 'Srbski spomenici mletačkog arhiva', 'Hrisovulja cara Stefana Dušana', 'Žitije Stefana Uroša III', 'Život despota Stefana Lazarevića'.
■ 1831. - Umro je nemački filozof Georg Vilhelm Fridrih Hegel, najistaknutiji predstavnik klasične nemačke idealističke filozofije, čiji je gigantski rad sinteza nemačke filozofske misli i obuhvata gotovo sve znanje onog vremena. Negov filozofski stav bio je da svet postoji objektivno, ali ne sasvim nezavisno od ljudske svesti. Dela su mu: 'Fenomenologija duha', 'Filozofija istorije', 'Nauka logike', 'Estetika', 'Filozofija religije', 'Enciklopedija filozofskih nauka', 'Filozofska propedevtika' ...
■ 1834. - Henri Bler je prvi crnac u Americi koji je dobio patentnu zaštitu, i to za sadilicu kukuruza.
■ 1840. - Rođen je Klod Mone, francuski slikar, jedan od glavnih osnivača impresionizma. Po njegovoj slici 'Impresija', izloženoj 1874. u Parizu, dato je ime celom slikarskom pravcu čiji je Mone bio, veruju mnogi istoričari umetnosti, najdosledniji i najuticajniji predstavnik. Slikao je iste motive u različita doba dana, od jutra do večeri, nastojeći pre svega da prikaže kako se usled treperenja svetlosti iz časa u čas menjaju lokalni ton oblika i njegova struktura i stvarajući tako nadasve originalne serije ili cikluse, kakvi su 'Plastovi', 'Stanica Sen Lazar', 'Lokvanji' i najpoznatiji među njima - 'Ruanska katedrala', ciklus u kom je u dematerijalizaciji oblika slikar otišao najdalje. Izvršio je ogroman uticaj na evropsko slikarstvo. Umro je 1926. godine.
■ 1847. - U Švajcarskoj izbio građanski rat između snaga Švajcarske konfederacije i sedam rimokatoličkih kantona - Zonderbund, koji je okončan krajem istog meseca porazom Zonderbunda.
■ 1863. - Rođen je belgijski hemičar Leo Bakeland, koji je postupkom kondenzacije formaldehida i fenola pronašao čvrstu plastičnu masu bakelit, savršen izolator, što je omogućilo razvoj industrije plastike.
■ 1872. - Rođena je je srpska glumica slovenačkog porekla Augusta Vela Nigrinova, prvakinja Narodnog pozorišta u Beogradu. Bila je idol pozorišne publike krajem XIX veka koju nije zanosila ženstvenošću, već unutrašnjom snagom, dostojanstvenom pojavom i snažnim, sugestivnim glasom. Ostvarila je niz velikih kreacija, poput uloga Julije, Ofelije, Nore, Meri Stjuart, Mona Vane, Debore.
■ 1883. - Umrla je Marija Trandafil srpska dobrotvorka, podigla je zgradu za sirotište u kojoj se danas nalazi sedište Matice srpske.
■ 1884. - Umro je nemački prirodnjak i zoolog Alfred Edmind Brem, direktor zoološkog vrta u Hamburgu i Berlinskog akvarijuma. Mada arhitekta po profesiji, pridružio se grupi prirodnjaka i sakupio je ogroman naučni materijal na putovanjimau Evropi, Africi i Aziji. U Baranji i na Fruškoj gori je proučavao do tada nepoznatu vrstu - orlove belorepane. Dela su mu: 'Životinjsko carstvo', 'Život životinja', 'Život ptica', 'Šumske životinje' ...
■ 1888. - U Leedsu francuski fotograf Louis Le Prince snimio Roundhay Garden Scene, prvi film u istoriji.
■ 1889. - Rođen je indijski državnik Džavaharlal Nehru, jedan od osnivača pokreta nesvrstanih. Po sticanju nezavisnosti Indije 1947. postao je prvi premijer i šef diplomatije. U spoljnoj politici je nastojao da očuva neutralnost Indije, zauzimajući se za aktivnu miroljubivu koegzistenciju.
■ 1890. - Rođen je američki general i državnik Dvajt Dejvid Ajzenhauer, vrhovni komandant savezničkih snaga u Drugom svetskom ratu u Evropi, predsednik SAD od 1953. do 1961, komandant NATO pakta od 1950. do 1952, kada je dao ostavku zbog predsedničkih izbora u SAD.
■ 1891. - Rođen je kanadski fiziolog Frederik Grant Banting, koji je s Čarlsom Bestom 1921. izolovao inzulin, što je omogućilo lečenje do tada smrtonosne šećerne bolesti. Za to epohalno otkriće 1923. je s Džonom Meklaudom, s kojim je takođe sarađivao, dobio Nobelovu nagradu za medicinu. Smatrajući da je Best neuporedivo zaslužniji od Meklauda, svoju nagradu je podelio s njim.
■ 1894. - U Beogradu, na liniji Kalemegdan-Slavija, pušten u saobraćaj prvi tramvaj na konjsku vuču.
■ 1895. - Car Franjo Josip I svečano otvorio novu zgradu Hrvatskog narodnog kazališta u Zagrebu.
■ 1905. - Rođen je Milan Blagojević Španac, španski borac, partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.
■ 1910. - Prvi put je jedan avion uzleteo sa palube broda.
■ 1912. - U Milvokiju nepoznato lice pucalo u predsednika SAD Teodora Ruzvelta. Debeli kaput i svežanj rukopisa u unutrašnjem džepu sprečili da metak dođe do tela.
■ 1913. - U najtežoj rudarskoj nesreći u Velikoj Britaniji, u rudniku uglja kod Glamorgena u Velsu poginulo 439 rudara.
■ 1918. - Srpska vojska je u Prvom svetskom ratu oslobodila Baranju, oblast s većinskim srpskim stanovništvom. Drugi put su je u Drugom svetskom ratu, posle bitaka na Batini i Bolmanu krajem 1944, oslobodili Rusi i Srbi, u novembru 1991. ušla je u sastav Republike Srpske Krajine, ali je Erdutskim sporazumom, potpisanim u novembru 1995, stavljena pod dvogodišnju međunarodnu prelaznu upravu, posle čega je pripojena Hrvatskoj.
■ 1918. - Frankovačka Stranka prava podnela je zahtev za sazivom saborske sednice na temu ukidanja Hrvatsko-ugarske nagodbe te proglašenja nezavisnosti hrvatskog naroda.
■ 1919. - Rođen je Dragoslav Avramović, srpski ekonomista, guverner Narodne banke Jugoslavije i dopisni član SANU.
■ 1921. - Rođen je Rade Marković, srpski glumac.
■ 1927. - Rođen je Rodžer Mur, poznati engleski glumac. Najpoznati je po ulogama Džejms Bond u nekoliko filmova o tajnom agentu 007.
■ 1930. - Rođen je Žozef Dezire Mobutu, poznat kao Mobutu Sese Seko, predsednik Zaira (Kongo) do maja 1997, kada je zbačen s vlasti pobunom koju je predvodio Loran Kabila. Vladao je diktatorski od 1965, po okončanju petogodišnjeg građanskog rata.
■ 1933. - Nacistička Nemačka napustila Ligu naroda i Konferenciju o razoružanju u Ženevi.
■ 1934. - Rođen je Ljubomir Popović, srpski slikar.
■ 1935. - Rođen je jordanski kralj Husein, vladar s 'najdužim stažom' u arapskom svetu. Na presto Jordana je stupio 1952. godine, s nepunih 17 godina.
■ 1939. - Rođen je Ralph Lauren, američki modni kreator.
■ 1939. - Više od 800 britanskih mornara poginulo kada je, na početku Drugog svetskog rata, nemačka podmornica 'U 47' uplovila u britansku ratnu luku i torpedima potopila brod 'Rojal ouk'.
■ 1940. - Rođen je Klif Ričard, britanski pop-pevač.
■ 1941. - Nemci u Drugom svetskom ratu streljali oko 6.000 civila iz Kraljeva i okoline.
■ 1943. - Antifašističko vijeće Crne Gore je u Drugom svetskom ratu u Kolašinu usvojilo dokumente koji su postali politički i pravni osnov stvaranja buduće federalne jedinice u Jugoslaviji.
■ 1943. - U logoru smrti Sobibor došlo je do uspešne pobune zatvorenika u kojoj je ubijeno devetero SS pripadnika. Oko 400 zatvorenika su pobegli. Zatim je ostatak logoraša ubijen od strane SS-a i logor smrti je konačno zatvoren.
■ 1944. - Umro je srpski slikar Marko Murat, osnivač Umetničke zanatske škole u Beogradu, koji je počeo kao realista, ali se potom približio impresionistima. Slikao je portrete, istorijske kompozicije, predele, snažno je uticao na stvaranje tzv. Beogradske škole i u srpsko slikarstvo je uneo nova umetnička shvatanja i razvio interesovanje za probleme svetlosti.
■ 1944. - Britanske i grčke snage oslobodile Atinu koja je bila pod nemačkom okupacijom od aprila 1941.
■ 1944. - Nemački feldmaršal Ervin Romel je, posle neuspelog atentata na Hitlera, kao jedan od zaverenika, izvršio samoubistvo.
■ 1947. - Tokom probnog leta američkog vojnog aviona na mlazni pogon, kapetan Čarls Jeger postao prvi čovek koji je probio zvučni zid.
■ 1948. - Rođen je engleski princ Čarls, naslednik britanskog prestola.
■ 1952. - Rođen je Nikolaj Andrianov, ruski gimnastičar osvajač 15 olimpijskih medalja.
■ 1960. - U sudaru dva putnička voza u Čehoslovačkoj poginulo 110 ljudi.
■ 1961. - Početak radova na izgradnji Avalskog tornja. Zidanje je trajalo do sredine 1965. godine.
■ 1964. - Mihail Suslov, siva eminencija SSSR-a, srušio je Hruščova i postavio Brežnjeva.
■ 1964. - Nobelovu nagradu za mir dobio američki borac za ljudska prava crnaca Martin Luter King.
■ 1968. - Čovek je prvi puta pretrčao 100 m za manje od 10 sekundi - 9,95 sekundi. Jim Hines, USA, pobeda u finalu Olimpijskih igara u Meksiko Sitiju.
■ 1973. - U Tajlandu vlada Tanoma Kitikačorna primorana da podnese ostavku pošto je armija odbacila njegov zahtev da silom uguši studentske demonstracije.
■ 1977. - Umro je Bing Crosby, američki pevač i glumac.
■ 1984. - U Los Anđelesu je uhapšen hrvatski ratni zločinac Andrija Artuković, ministar unutrašnjih poslova fašističke Nezavisne Države Hrvatske u Drugom svetskom ratu. U SAD je živeo od 1948. gde je dospeo pod lažnim imenom. Američke vlasti su se uporno oglušivale o zahteve Jugoslavije za ekstradiciju. Artuković je izručen tek 12. februara 1986. Posle suđenja u Zagrebu - koje je voljom tadašnjeg jugoslovenskog i hrvatskog komunističkog rukovodstva bilo farsa, jer je optužen samo za neka pojedinačna zlodela, ali ne i za zločin genocida nad Srbima, Jevrejima i Romima - 14. maja 1986. je osuđen na smrt, ali kazna nije izvršena i umro je u zatvoru nepune tri godine kasnije.
■ 1988. - Egipćanin Nagib Mahfuz postao prvi arapski pisac koji je dobio Nobelovu nagradu za književnost.
■ 1988. - Palestinski parlament u izbeglištvu prihvatio rezoluciju 242 UN, čime je posredno priznao državu Izrael i odrekao se terorizma.
■ 1990. - Umro je Leonard Bernstein, američki kompozitor, pijanist i dirigent.
■ 1991. - Premijerno je pušten hit spot Majkla Džeksona 'Black or White' na FOX televiziji.
■ 1994. - Nobelovu nagradu za mir podelili premijer Izraela Jicak Rabin, šef izraelske diplomatije Šimon Peres i vođa Palestinske oslobodilačke organizacije Jaser Arafat.
■ 1996. - Umro je Isidor Papo, lekar, general.
■ 1999. - Umro je bivši predsednik Tanzanije Džulijus Njerere, jedan od lidera Pokreta nesvrstanih, ključna ličnost u borbi za nezavisnost svoje zemlje od Velike Britanije 1961, predsednik države od 1962. do 1985. kada se kao jedan od prvih post-kolonijalnih afričkih lidera, dobrovoljno povukao sa vlasti.
■ 2000. - Alija Izetbegović, poslednji ratni lider na prostoru bivše Jugoslavije, povukao se iz Predsedništva Bosne i Hercegovine. Zamenio ga Halid Genjac.
■ 2001. - U nigerijskom gradu Kano ubijeno najmanje 200 antiameričkih demonstranata koji su dva dana palili crkve, džamije i radnje.
■ 2012. - Umro je bivši kralj Kambodže Norodom Sihanuk, koji je obeležio istoriju druge polovine 20. veka i smatran 'ocem nezavisnosti' svoje zemlje.
■ 2012. - Padobranac i ekstremni sportista Feliks Baumgartner skočio je iz kapsule podignute balonom do 'ivice' Zemljine atmosfere. Tokom skoka-leta sa visine 39.068 metara ka površini Zemlje, koji je trajao pet i po minuta, Baumgartner je telom probio 'zvučni zid'.
■ 2014. - Utakmica fudbalskih reprezentacija Srbije i Albanije u Beogradu, u kvalifikacijama za Evropsko prvenstvo, prekinuta je zbog sukoba igrača pošto je preko terena preletela bespilotna letelica noseći mapu 'Velike Albanije' s likovima istorijskih albanskih lidera.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 565. - Vizantijski car Justinijan okončao je svoj život. Pretpostavlja se da je rodom iz jednog sela blizu Niša. Neograničeno je vladao državom i crkvom. Vodio je niz ratova sa varvarskim polufeudalnim državama Ostrogota u Italiji, Vizigota u Španiji i Vandala u Africi, da bi 'obnovio' Rimsko carstvo. Uspeo je da uništi države Vandala (534) i Ostrogota (555). Na istoku i Balkanskom poluostrvu vodio je odbrambene ratove protiv Persijanaca, koji su ugrožavali azijske provincije, i protiv Slovena, koji su pritiskali severnu granicu na Savi i Dunavu. U samoj zemlji ugušio je mnoge pobune ('zelenih' i 'plavih'). Zidao je mnoge dvorce i crkve (Aja Sofija u Carigradu i San Vitale u Raveni). Po njegovom naređenju, sastavljen je zbornik zakona. Glavni saradnici bili su mu supruga Teodora i vojskovođe Velizar i Narzes. Cela njegova vladavina bila je reakcionarni pokušaj obnove Rimske imperije i njenog robovlasničkog pokreta, ali je ta politika pretrpela neuspeh. Posle Justinijanove smrti, propale su i sve njegove osvajačke tekovine.
■ 1066. - Bitka kod Hastingsa, Normani pod vodstvom Vilima Osvajača porazile Saksonce pod vodstvom kralja Harolda II. koji je tu i poginuo.
■ 1322. - Vojska škotskog kralja Roberta I u bici kod Bilanda teško porazila engleske trupe kralja Edvarda II. Taj poraz prisilio Englesku da prizna nezavisnost Škotske.
■ 1425. - Rođen je Alesso Baldovineti, italijanski slikar.
■ 1533. - Španski osvajači pod komandom Fransiska Pisara zauzeli grad Kusko, prestonicu carstva Inka.
■ 1633. - Rođen je Jakov II, kralj Škota, Engleske i Irske.
■ 1702. - Bitka kod Fridlingena tokom Rata za špansko nasleđe. Francuska vojska izvojevala je Pirovu pobedu nad vojskom Svetog rimskog carstva.
■ 1770. - Škotski istraživač Džejms Brus otkrio da Plavi Nil izvire iz jezera Tana u severozapadnom delu Etiopije.
■ 1784. - Rođen je Ferdinand VII, španski kralj.
■ 1806. - Napoleonove trupe pobedile Pruse i Saksonce u bitkama kod Jene i Auerštata. U narednih šest nedelja Napoleon pokorio Prusku.
■ 1809. - Bečkim mirom Austrija prinuđena da Trst, deo Hrvatske i Dalmacije preda Napoleonovoj Francuskoj, Galiciju Poljskoj i Rusiji, a distrikt In Bavarskoj.
■ 1811. - Rođen je srpski istoričar slovačkog porekla Janko Šafarik, osnivač Beogradskog muzeja, profesor Liceja u Beogradu. Bavio se i arheologijom i numizmatikom, posebno skupljanjem starog srpskog novca. Dela su: 'Opisanije sviju dosad poznatih srbskih novaca', 'O priloženim grbovima srbskih zemalja i vladatelja', 'Srbski spomenici mletačkog arhiva', 'Hrisovulja cara Stefana Dušana', 'Žitije Stefana Uroša III', 'Život despota Stefana Lazarevića'.
■ 1831. - Umro je nemački filozof Georg Vilhelm Fridrih Hegel, najistaknutiji predstavnik klasične nemačke idealističke filozofije, čiji je gigantski rad sinteza nemačke filozofske misli i obuhvata gotovo sve znanje onog vremena. Negov filozofski stav bio je da svet postoji objektivno, ali ne sasvim nezavisno od ljudske svesti. Dela su mu: 'Fenomenologija duha', 'Filozofija istorije', 'Nauka logike', 'Estetika', 'Filozofija religije', 'Enciklopedija filozofskih nauka', 'Filozofska propedevtika' ...
■ 1834. - Henri Bler je prvi crnac u Americi koji je dobio patentnu zaštitu, i to za sadilicu kukuruza.
■ 1840. - Rođen je Klod Mone, francuski slikar, jedan od glavnih osnivača impresionizma. Po njegovoj slici 'Impresija', izloženoj 1874. u Parizu, dato je ime celom slikarskom pravcu čiji je Mone bio, veruju mnogi istoričari umetnosti, najdosledniji i najuticajniji predstavnik. Slikao je iste motive u različita doba dana, od jutra do večeri, nastojeći pre svega da prikaže kako se usled treperenja svetlosti iz časa u čas menjaju lokalni ton oblika i njegova struktura i stvarajući tako nadasve originalne serije ili cikluse, kakvi su 'Plastovi', 'Stanica Sen Lazar', 'Lokvanji' i najpoznatiji među njima - 'Ruanska katedrala', ciklus u kom je u dematerijalizaciji oblika slikar otišao najdalje. Izvršio je ogroman uticaj na evropsko slikarstvo. Umro je 1926. godine.
■ 1847. - U Švajcarskoj izbio građanski rat između snaga Švajcarske konfederacije i sedam rimokatoličkih kantona - Zonderbund, koji je okončan krajem istog meseca porazom Zonderbunda.
■ 1863. - Rođen je belgijski hemičar Leo Bakeland, koji je postupkom kondenzacije formaldehida i fenola pronašao čvrstu plastičnu masu bakelit, savršen izolator, što je omogućilo razvoj industrije plastike.
■ 1872. - Rođena je je srpska glumica slovenačkog porekla Augusta Vela Nigrinova, prvakinja Narodnog pozorišta u Beogradu. Bila je idol pozorišne publike krajem XIX veka koju nije zanosila ženstvenošću, već unutrašnjom snagom, dostojanstvenom pojavom i snažnim, sugestivnim glasom. Ostvarila je niz velikih kreacija, poput uloga Julije, Ofelije, Nore, Meri Stjuart, Mona Vane, Debore.
■ 1883. - Umrla je Marija Trandafil srpska dobrotvorka, podigla je zgradu za sirotište u kojoj se danas nalazi sedište Matice srpske.
■ 1884. - Umro je nemački prirodnjak i zoolog Alfred Edmind Brem, direktor zoološkog vrta u Hamburgu i Berlinskog akvarijuma. Mada arhitekta po profesiji, pridružio se grupi prirodnjaka i sakupio je ogroman naučni materijal na putovanjimau Evropi, Africi i Aziji. U Baranji i na Fruškoj gori je proučavao do tada nepoznatu vrstu - orlove belorepane. Dela su mu: 'Životinjsko carstvo', 'Život životinja', 'Život ptica', 'Šumske životinje' ...
■ 1888. - U Leedsu francuski fotograf Louis Le Prince snimio Roundhay Garden Scene, prvi film u istoriji.
■ 1889. - Rođen je indijski državnik Džavaharlal Nehru, jedan od osnivača pokreta nesvrstanih. Po sticanju nezavisnosti Indije 1947. postao je prvi premijer i šef diplomatije. U spoljnoj politici je nastojao da očuva neutralnost Indije, zauzimajući se za aktivnu miroljubivu koegzistenciju.
■ 1890. - Rođen je američki general i državnik Dvajt Dejvid Ajzenhauer, vrhovni komandant savezničkih snaga u Drugom svetskom ratu u Evropi, predsednik SAD od 1953. do 1961, komandant NATO pakta od 1950. do 1952, kada je dao ostavku zbog predsedničkih izbora u SAD.
■ 1891. - Rođen je kanadski fiziolog Frederik Grant Banting, koji je s Čarlsom Bestom 1921. izolovao inzulin, što je omogućilo lečenje do tada smrtonosne šećerne bolesti. Za to epohalno otkriće 1923. je s Džonom Meklaudom, s kojim je takođe sarađivao, dobio Nobelovu nagradu za medicinu. Smatrajući da je Best neuporedivo zaslužniji od Meklauda, svoju nagradu je podelio s njim.
■ 1894. - U Beogradu, na liniji Kalemegdan-Slavija, pušten u saobraćaj prvi tramvaj na konjsku vuču.
■ 1895. - Car Franjo Josip I svečano otvorio novu zgradu Hrvatskog narodnog kazališta u Zagrebu.
■ 1905. - Rođen je Milan Blagojević Španac, španski borac, partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.
■ 1910. - Prvi put je jedan avion uzleteo sa palube broda.
■ 1912. - U Milvokiju nepoznato lice pucalo u predsednika SAD Teodora Ruzvelta. Debeli kaput i svežanj rukopisa u unutrašnjem džepu sprečili da metak dođe do tela.
■ 1913. - U najtežoj rudarskoj nesreći u Velikoj Britaniji, u rudniku uglja kod Glamorgena u Velsu poginulo 439 rudara.
■ 1918. - Srpska vojska je u Prvom svetskom ratu oslobodila Baranju, oblast s većinskim srpskim stanovništvom. Drugi put su je u Drugom svetskom ratu, posle bitaka na Batini i Bolmanu krajem 1944, oslobodili Rusi i Srbi, u novembru 1991. ušla je u sastav Republike Srpske Krajine, ali je Erdutskim sporazumom, potpisanim u novembru 1995, stavljena pod dvogodišnju međunarodnu prelaznu upravu, posle čega je pripojena Hrvatskoj.
■ 1918. - Frankovačka Stranka prava podnela je zahtev za sazivom saborske sednice na temu ukidanja Hrvatsko-ugarske nagodbe te proglašenja nezavisnosti hrvatskog naroda.
■ 1919. - Rođen je Dragoslav Avramović, srpski ekonomista, guverner Narodne banke Jugoslavije i dopisni član SANU.
■ 1921. - Rođen je Rade Marković, srpski glumac.
■ 1927. - Rođen je Rodžer Mur, poznati engleski glumac. Najpoznati je po ulogama Džejms Bond u nekoliko filmova o tajnom agentu 007.
■ 1930. - Rođen je Žozef Dezire Mobutu, poznat kao Mobutu Sese Seko, predsednik Zaira (Kongo) do maja 1997, kada je zbačen s vlasti pobunom koju je predvodio Loran Kabila. Vladao je diktatorski od 1965, po okončanju petogodišnjeg građanskog rata.
■ 1933. - Nacistička Nemačka napustila Ligu naroda i Konferenciju o razoružanju u Ženevi.
■ 1934. - Rođen je Ljubomir Popović, srpski slikar.
■ 1935. - Rođen je jordanski kralj Husein, vladar s 'najdužim stažom' u arapskom svetu. Na presto Jordana je stupio 1952. godine, s nepunih 17 godina.
■ 1939. - Rođen je Ralph Lauren, američki modni kreator.
■ 1939. - Više od 800 britanskih mornara poginulo kada je, na početku Drugog svetskog rata, nemačka podmornica 'U 47' uplovila u britansku ratnu luku i torpedima potopila brod 'Rojal ouk'.
■ 1940. - Rođen je Klif Ričard, britanski pop-pevač.
■ 1941. - Nemci u Drugom svetskom ratu streljali oko 6.000 civila iz Kraljeva i okoline.
■ 1943. - Antifašističko vijeće Crne Gore je u Drugom svetskom ratu u Kolašinu usvojilo dokumente koji su postali politički i pravni osnov stvaranja buduće federalne jedinice u Jugoslaviji.
■ 1943. - U logoru smrti Sobibor došlo je do uspešne pobune zatvorenika u kojoj je ubijeno devetero SS pripadnika. Oko 400 zatvorenika su pobegli. Zatim je ostatak logoraša ubijen od strane SS-a i logor smrti je konačno zatvoren.
■ 1944. - Umro je srpski slikar Marko Murat, osnivač Umetničke zanatske škole u Beogradu, koji je počeo kao realista, ali se potom približio impresionistima. Slikao je portrete, istorijske kompozicije, predele, snažno je uticao na stvaranje tzv. Beogradske škole i u srpsko slikarstvo je uneo nova umetnička shvatanja i razvio interesovanje za probleme svetlosti.
■ 1944. - Britanske i grčke snage oslobodile Atinu koja je bila pod nemačkom okupacijom od aprila 1941.
■ 1944. - Nemački feldmaršal Ervin Romel je, posle neuspelog atentata na Hitlera, kao jedan od zaverenika, izvršio samoubistvo.
■ 1947. - Tokom probnog leta američkog vojnog aviona na mlazni pogon, kapetan Čarls Jeger postao prvi čovek koji je probio zvučni zid.
■ 1948. - Rođen je engleski princ Čarls, naslednik britanskog prestola.
■ 1952. - Rođen je Nikolaj Andrianov, ruski gimnastičar osvajač 15 olimpijskih medalja.
■ 1960. - U sudaru dva putnička voza u Čehoslovačkoj poginulo 110 ljudi.
■ 1961. - Početak radova na izgradnji Avalskog tornja. Zidanje je trajalo do sredine 1965. godine.
■ 1964. - Mihail Suslov, siva eminencija SSSR-a, srušio je Hruščova i postavio Brežnjeva.
■ 1964. - Nobelovu nagradu za mir dobio američki borac za ljudska prava crnaca Martin Luter King.
■ 1968. - Čovek je prvi puta pretrčao 100 m za manje od 10 sekundi - 9,95 sekundi. Jim Hines, USA, pobeda u finalu Olimpijskih igara u Meksiko Sitiju.
■ 1973. - U Tajlandu vlada Tanoma Kitikačorna primorana da podnese ostavku pošto je armija odbacila njegov zahtev da silom uguši studentske demonstracije.
■ 1977. - Umro je Bing Crosby, američki pevač i glumac.
■ 1984. - U Los Anđelesu je uhapšen hrvatski ratni zločinac Andrija Artuković, ministar unutrašnjih poslova fašističke Nezavisne Države Hrvatske u Drugom svetskom ratu. U SAD je živeo od 1948. gde je dospeo pod lažnim imenom. Američke vlasti su se uporno oglušivale o zahteve Jugoslavije za ekstradiciju. Artuković je izručen tek 12. februara 1986. Posle suđenja u Zagrebu - koje je voljom tadašnjeg jugoslovenskog i hrvatskog komunističkog rukovodstva bilo farsa, jer je optužen samo za neka pojedinačna zlodela, ali ne i za zločin genocida nad Srbima, Jevrejima i Romima - 14. maja 1986. je osuđen na smrt, ali kazna nije izvršena i umro je u zatvoru nepune tri godine kasnije.
■ 1988. - Egipćanin Nagib Mahfuz postao prvi arapski pisac koji je dobio Nobelovu nagradu za književnost.
■ 1988. - Palestinski parlament u izbeglištvu prihvatio rezoluciju 242 UN, čime je posredno priznao državu Izrael i odrekao se terorizma.
■ 1990. - Umro je Leonard Bernstein, američki kompozitor, pijanist i dirigent.
■ 1991. - Premijerno je pušten hit spot Majkla Džeksona 'Black or White' na FOX televiziji.
■ 1994. - Nobelovu nagradu za mir podelili premijer Izraela Jicak Rabin, šef izraelske diplomatije Šimon Peres i vođa Palestinske oslobodilačke organizacije Jaser Arafat.
■ 1996. - Umro je Isidor Papo, lekar, general.
■ 1999. - Umro je bivši predsednik Tanzanije Džulijus Njerere, jedan od lidera Pokreta nesvrstanih, ključna ličnost u borbi za nezavisnost svoje zemlje od Velike Britanije 1961, predsednik države od 1962. do 1985. kada se kao jedan od prvih post-kolonijalnih afričkih lidera, dobrovoljno povukao sa vlasti.
■ 2000. - Alija Izetbegović, poslednji ratni lider na prostoru bivše Jugoslavije, povukao se iz Predsedništva Bosne i Hercegovine. Zamenio ga Halid Genjac.
■ 2001. - U nigerijskom gradu Kano ubijeno najmanje 200 antiameričkih demonstranata koji su dva dana palili crkve, džamije i radnje.
■ 2012. - Umro je bivši kralj Kambodže Norodom Sihanuk, koji je obeležio istoriju druge polovine 20. veka i smatran 'ocem nezavisnosti' svoje zemlje.
■ 2012. - Padobranac i ekstremni sportista Feliks Baumgartner skočio je iz kapsule podignute balonom do 'ivice' Zemljine atmosfere. Tokom skoka-leta sa visine 39.068 metara ka površini Zemlje, koji je trajao pet i po minuta, Baumgartner je telom probio 'zvučni zid'.
■ 2014. - Utakmica fudbalskih reprezentacija Srbije i Albanije u Beogradu, u kvalifikacijama za Evropsko prvenstvo, prekinuta je zbog sukoba igrača pošto je preko terena preletela bespilotna letelica noseći mapu 'Velike Albanije' s likovima istorijskih albanskih lidera.
� Klik Gore na Sliku - Prikaz; � Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
