Desilo Se u Ovaj Dan - 12. Novembar
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 12. novembra! Šta se sve nekada dešavalo dvanaestog novembra, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 539. pre naše ere - Kir Veliki osvaja Babilon.
■ 642. - Umro je Papa Ivan IV. Bio je poreklom iz Zadra u Hrvatskoj.
■ 1350. - Rođen je Dimitrije Donski, vladar velike kneževine Moskve i ruski narodni junak zbog svoje pobede nad Mongolima.
■ 1492. - Nakon što je preplovio Atlantski okean, italijanski moreplovac Kristofor Kolumbo ugledao je Bahame misleći da je stigao u istočnu Aziju. Njegova ekspedicija istog dana je stupila na kopno i proglasila ga španskom zemljom.
■ 1518. - Nemački verski reformator Martin Luter, optužen za jeres, odbio je da se odrekne svojih teza pred papskim izaslanikom kardinalom Tomazom Kajetanom. Duboko pogođen trgovinom indulgencijama (papski oprost) Luter je 1517. na vrata crkve u Vitenbergu okačio svojih 95 teza o preuređenju katoličke crkve i pozvao na javnu raspravu. Taj događaj smatra se početkom reformacije.
■ 1537. - Rođen je Edvard VI, engleski kralj.
■ 1554. - Parlament Engleske ponovo odobrio rimokatoličku vjeru.
■ 1576. - Umro je Maksimilijan II, nemačko-rimski car, ugarsko-hrvatski i češki kralj.
■ 1715. - Rođen je Petar II, ruski car.
■ 1777. - Umro je Aleksandar Sumarokov, ruski pesnik i dramaturg, tvorac klasičnog pozorišta u Rusiji.
■ 1798. - Rođen je Pedro I Brazilski, brazilski car.
■ 1810. - Dan kada su se venčali bavarski princ Ludvig i saksonska princeza Tereza postao je događaj godine i vremenom se pretvorio u bavarske Oktobarske svečanosti piva i kobasica u Minhenu - Oktoberfest. Konzumiranje alkohola je važan deo modernog festivala: na svakom Oktobarfestu popije se više od milion galona piva.
■ 1811. - Paragvaj je proglasio nezavisnost od Španije i Argentine.
■ 1812. - Na zaleđenoj reci Berezini od ruske topovske paljbe i u jurišima Kozaka poginulo oko 25.000 vojnika razbijene armije francuskog cara Napoleona Prvog Bonaparte, koja se povlačila iz Moskve. Posle debakla na Berezini Napoleon je pobegao s malom pratnjom u Pariz i rekao da će podići novu armiju od 300.000 ljudi, ali je poraz u Rusiji za njega bio početak kraja.
■ 1822. - Brazil je stekao nezavisnost od Portugala.
■ 1833. - Rođen je ruski kompozitor Aleksandar Borodin, veoma poznat i kao hemičar. Bio je pripadnik ruske muzičke grupe 'Petorica'. Pod uticajem ruskog muzičkog folklora, komponovao je simfonije, simfonijsku skicu 'U stepama centralne Azije', gudačke kvartete, operu 'Knez Igor'...
■ 1840. - Rođen je francuski vajar Ogist Roden, jedan od najvećih umetnika krajem XIX i početkom XX veka, čije je delo objedinilo romantičarski duh i moderne težnje i presudno uticalo na evropsko vajarstvo. Skulpture su mu: 'Mislilac', 'Poljubac', 'Balzak', 'Građani Kalea', 'Vrata pakla', 'Večni idol' ...
■ 1859. - Rođen je srpski arhitekta Andra Stevanović, član Srpske kraljevske akademije, profesor Velike škole i Beogradskog univerziteta. Projektovao je više monumentalnih građevina, uključujući zgrade Narodnog muzeja i Akademije nauka u Beogradu. Proučavao je staro srpsko crkveno građevinarstvo i skupio građu za monografije manastira Gračanica, Kalenić i Dečani.
■ 1865. - Rođen je srpski geograf Jovan Cvijić, osnivač antropogeografije i geomorfologije u Srbiji i Srpskog geografskog društva, profesor i rektor Univerziteta u Beogradu, predsednik Srpske kraljevske akademije, počasni doktor pariske Sorbone i Karlovog univerziteta u Pragu.
■ 1868. - Rođen je August Horch, nemački inženjer i osnivač Audija.
■ 1870. - Umro je Robert Edward Lee, američki vojskovođa.
■ 1873. - Rođena je je srpska slikarka Nadežda Petrović, profesor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu i saosnivač 'Kola srpskih sestara' (s Branislavom Nušićem). Slikarstvo je studirala u Minhenu i Parizu, a prvu samostalnu izložbu priredila je 1900. godine.
■ 1874. - Rođen je srpski arheolog Vladimir Petković, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti i upravnik Narodnog muzeja u Beogradu, stručnjak za srpsku srednjovekovnu umetnost. Rukovodio je otkopavanjima Stobija i Caričinog Grada.
■ 1875. - Rođen je Alister Krouli, engleski okultista i mističar.
■ 1878. - Rođen je Karl Bureš, austrijski političar.
■ 1883. - Rođen je Otto Heinrich Warburg, nemački lekar, nobelovac.
■ 1891. - Rođena je Sveta Edith Stein, svetica rimokatoličke Crkve, suzaštitnica Evrope, redovnica karmelićanka, doktorica znanosti na području filozofije, žrtva nacističkih progona Židova.
■ 1897. - U Beograd su iz Beča preneti posmrtni ostaci Vuka Stefanovića Karadžića, reformatora srpskog jezika, i sahranjeni u porti Saborne crkve.
■ 1909. - Umro je Fransesk Ferer, katalonski slobodarski pedagog i osnivač pokreta modernih škola.
■ 1910. - Izvedena je prva filmska akrobacija: čovek iz balona u plamenu skočio je u reku Hadson.
■ 1912. - Španskog premijera Hosea Kanalehasa ubio anarhista Manuel Pardinas, koji je potom izvršio samoubistvo.
■ 1912. - Spasilačka ekipa na Antarktiku pronašla posmrtne ostatke engleskog polarnog istraživača kapetana Roberta Folkona Skota i njegovih pratilaca. Pretpostavlja se da su on i članovi njegove ekspedicije umrli u martu 1912. pri povratku s Južnog pola.
■ 1918. - Uz zvuke kompozicije 'Marš na Drinu' u oslobođeni Niš u Prvom svetskom ratu umarširala je Drinska divizija srpske vojske.
■ 1919. - Engleski piloti Ros i Kejt Smit poleteli iz Haunsloua kod Londona na prvi let od Velike Britanije do Australije. U australijski grad Darvin sleteli su 13. decembra 1919.
■ 1920. - Pod pritiskom Velike Britanije i Francuske Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca je Rapalskim ugovorom ustupila Italiji Istru, Julijsku krajinu, Zadar i ostrva Cres, Lošinj, Lastovo i Palagružu, kasnije i Rijeku.
■ 1924. - Umro je francuski pisac Anatol Frans, jedan od velikana francuske književnosti s kraja 19. i početka 20. veka, koji je za života dobio sve počasti kojima se jedan pisac može nadati. Bio je član Francuske akademije i dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1921. ('Zločin Silvestra Bonara', 'Pobuna anđela', 'Taida', 'Epikurov vrt', 'Ostrvo pingvina').
■ 1928. - U dečjoj bolnici u Masačusetsu prvi put su na pacijentu obolelom od poliomielitisa primenjena 'gvozdena pluća'.
■ 1929. - Rođena je američka filmska glumica Grejs Keli, koja je posle udaje 1956. za princa od Monaka Renijea Trećeg postala princeza Grejs od Monaka. Filmovi su joj: 'Tačno u podne', 'Provincijalka', 'Pozovi M radi ubistva' ...
■ 1931. - Svečano je otvoren spomenik Isusa Hrista sa raširenim rukama, 'Korkovado', zaštitni znak Rija de Ženeira. Spomenik težak 1.145 tona napravio je francuski skulptor Maksimilijan Pol Landovski. Spomenik se nalazi na 710 metara visine i godišnje ga poseti u proseku oko 770.000 ljudi.
■ 1933. - Urađena je prva fotografija čudovišta iz Lok Nesa.
■ 1933. - Nacisti su dobili 93% glasova u Nemačkoj.
■ 1934. - Jedanaestogodišnji Petar II Karađorđević proglašen je kraljem Jugoslavije, nakon što je 9. oktobra u atentatu u Marselju ubijen njegov otac kralj Aleksandar I.
■ 1935. - Rođen je Luciano Pavarotti, italijanski tenor i operna zvezda.
■ 1938. - Rođen je Milutin Popović Zahar. Pravnik, kompozitor i violinista.
■ 1941. - U selu Zasavica kod Sremske Mitrovice, nacistički okupator je streljao 1057 Jevreja: 56 iz Šapca, 800 izbeglica iz Austrije i 201 izbeglicu iz Nemačke, Slovačke, Poljske i Rusije.
■ 1942. - U bici na pacifičkom ostrvu Gvadalkanal Amerikanci su u Drugom svetskom ratu porazili Japance i zaustavili njihovo nadiranje ka Australiji.
■ 1942. - Britanska Osma armija generala Bernarda Lo Montgomerija u Drugom svetskom ratu ponovo zauzela Tobruk u Libiji, zarobivši najmanje 30.000 nemačkih i italijanskih vojnika, i nastavila da preko Sahare goni razbijeni Afrički korpus nemačkog generala Ervina Romela.
■ 1942. - Poginuo Aritomo Goto, vice-admiral japanske carske mornarice tokom Drugogo svetskog rata.
■ 1942. - Rođena je Daliah Lavi, izraelska glumica i pevačica.
■ 1943. - Tomislav II kralj NDH je potpisao abdikaciju.
■ 1944. - Započela Beogradska operacija kojom je Beograd oslobođen od nemačkih okupatora.
■ 1944. - U fjordu Tromzo na severu Norveške saveznici u Drugom svetskom ratu potopili 'Tirpic', poslednji veliki ratni brod nacističke Nemačke.
■ 1948. - Međunarodni sud za ratne zločine u Tokiju izrekao je smrtne kazne za sedam japanskih oficira, uključujući i generala Hideki Tojo-a, koji je bio premijer Japana od 1941-1944. godine.
■ 1956. - Beogradsko pozorište 'Atelje 212' je u adaptiranom delu zgrade 'Borbe' izvelo prvu predstavu - 'Fausta' Johana Volfganga Getea.
■ 1960. - Tokom debate o kolonijalizmu u Generalnoj skupštini UN, iznerviran što je veliki broj poslanika u Generalnoj skupštini spavalo, sovjetski lider Nikita Hruščov skinuo je cipelu i tresnuo njome o sto nekoliko puta.
■ 1961. - Rođena je rumunska gimnastičarka Nađa Komaneči, koja je za jednu vežbu na Olimpijskim igrama u Montrealu 1976, prva u istoriji gimnastike, dobila najvišu moguću ocjenu - 10.
■ 1962. - Rođen je Branko Crvenkovski, makedonski političar i državnik.
■ 1964. - U orbitu oko Zemlje lansiran je sovjetski vasionski brod 'Vashod 1', prva svemirska letelica sa višečlanom posadom.
■ 1968. - Predvođena pukovnikom Omarom Torihosom Ererom, Nacionalna garda Paname oborila je proameričkog predsednika Arnulfa Arijasa Madrida.
■ 1968. - Afrička država Ekvatorijalna Gvineja stekla je nezavisnost posle 190 godina španske kolonijalne uprave.
■ 1968. - Otvorene su 19. olimpijske igre u Meksiku. Norma Enriqueta Basilio Satelo je prva žena koja je zapalila olimpijsku vatru.
■ 1968. - Rođen je Hugh Jackman, australijski filmski i televizijski glumac.
■ 1969. - Ruski pisac Aleksandar Solženjicin izbačen iz Saveza sovjetskih pisaca s obrazloženjem da je njegovo ponašanje 'antidruštveno'.
■ 1975. - Rođena je Merion Džons, američka atletičarka.
■ 1977. - Rođen je Bodi Miler, američki alpski skijaš.
■ 1977. - U zatvorskoj ćeliji, prema zvaničnoj verziji koja je izazvala dosta sumnji, izvršila je samoubistvo Ingrid Šubert, koja je učestvovala u osnivanju zapadnonemačke levičarske terorističke grupe 'Bader-Majnhof'.
■ 1978. - Rođen je Marko Jarić, srpski košarkaš.
■ 1980. - Posle tri godine od lansiranja, američka planetarna sonda 'Voyager 1' probila se na 77.000 milja od Saturna, druge po veličini planete u sunčevom sistemu. Slike koje je su dobijene iznenadile su naučnike jer su pokazale su da Saturn nema šest - kako se do tada smatralo, već stotine ispreplitanih prstenova.
■ 1981. - Američki spejs-šatl 'Kolumbija' drugi put poletio u orbitu oko Zemlje, postavši prvo svemirsko vozilo koje je upotrijebljeno više od jednog puta.
■ 1982. - Jurij Andropov izabran za generalnog sekretara Centralnog komiteta Komunističke partije SSSR, dan poslije smrti Leonida Brežnjeva.
■ 1984. - Tokom godišnje konferencije Konzervativne partije u hotelu 'Grand' u Brajtonu, u kojem je boravila Margaret Tačer, britanski premijer, eksplodirala je bomba koju su podmetnuli pripadnici irske terorističke organizacije IRA. Pet ljudi je poginulo, a 30 je ranjeno.
■ 1989. - U Brazilu su održani prvi slobodni predsednički izbori posle 29 godina.
■ 1989. - Umrla je španska revolucionarka Dolores Ibaruri, nazvana La Pasionarija, predsednik Komunističke partije Španije, jedno od najslavnijih imena Španskog građanskog rata. Pripisane su joj reči 'No pasaran', parola pod kojom su republikanci branili Madrid od fašista. Posle pada Republike provela je 38 godina u inostranstvu, najviše u SSSR. Vratila se u Španiju 1977. i postala član parlamenta.
■ 1990. - Japanski princ Akihito postao je 125. japanski car, dve godine nakon smrti svoga oca cara Hirohita. Akihito je još 1959. godine skrenuo pažnju javnosti na sebe kada je prekršio 1500 godina staru tradiciju i oženio se devojkom iz trećeg staleža. Car Akihito, ljubitelj morske biologije i priznati violončelista, uveo je Japan u novu eru, poznatu kao 'Heisei' ili dostizanje mira. Carski par ima troje dece: princa Naruhito (1960), princa Akishino (1965) i princezu Nori (1969).
■ 1990. - Ubice na motociklima u Kairu su ubili predsednika egipatskog parlamenta Rifata Mahdžuba i trojicu njegovih telohranitelja.
■ 1991. - Stupile su na snagu ekonomske sankcije Evropske zajednice protiv Srbije i Crne Gore.
■ 1991. - Indonezijske trupe u Istočnom Timoru ubile desetine demonstranata koji su tražili nezavisnost. Do 1951. Istočni Timor je bio portugalska kolonija, potom prekomorska provincija kojoj je bivša metropola 1973. dala autonomiju, a 1974. pravo na samoopredeljenje, što je potvrdila i Generalna skupština UN, ali ga je Indonezija okupirala u decembru 1975.
■ 1992. - SR Crna Gora postala Republika Crna Gora i proklamira ustav u komu je kao službeni jezik označen srpski jezik ijekavskoga izgovora.
■ 1992. - U Kairu je poginulo više od 550 ljudi u zemljotresu čiji je epicentar bio blizu velikih piramida u Gizi.
■ 1996. - Umro je francuski teniser Rene Lakost, poslednji od 'četiri musketira' koji su dominirali svetskim tenisom dvadesetih godina XX veka. Osnivač je čuvene kompanije za proizvodnju sportske opreme.
■ 1996. - U sudaru iznad Indije saudiarabijskog i kazahstanskog putničkog aviona poginulo je 349 ljudi.
■ 1999. - Na području planine Bajgora, 12 kilometara severoistočno od Kosovske Mitrovice, srušio se avion Svetskog programa UN za hranu tipa 'ATR-42' i nesreću nije preživeo niko od 21 putnika i tri člana posade.
■ 1999. - Prema UN-u, u Sarajevu je rođen 6-milijarditi stanovnik Zemlje, Adnan Nevica.
■ 1999. - Umro je Vilt Čembrlen u 63. godini. Najznačajnija novinska agencija, 'Asošijeted pres', uvrstila ga je neki mesec kasnije među deset najboljih američkih sportista XX veka, kao jedinog košarkaša pored Majkla Džordana. Vilt Čembrlen će ostati upamćen po tome što je 1962. godine u Heršiju, u utakmici protiv Njujorka, postavio rekord svih vremena, postigavši 100 poena na jednoj utakmici.
■ 1999. - Vojnim udarom vlast u Pakistanu preuzeo je general Pervez Mušaraf.
■ 1999. - U zemljotresu u Turskoj, sa epicentrom kod grada Dušče, 170 kilometara istočno od Istambula, poginulo najmanje 550 ljudi.
■ 2001. - U požaru je izgorela Saborna crkva u Nišu, jedna od najvrednijih u Srbiji. Građena je od 1856. do 1872, a projekat je izradio najpoznatiji srpski arhitekta XIX veka Andrej Damjanović.
■ 2001. - Nobelova nagrada za mir dodeljena je Ujedinjenim nacijama i generalnom sekretaru Kofi Ananu.
■ 2002. - U bombaškom napadu na restoran i diskoteku na indonežanskom ostrvu Bali, poginule su 202 osobe, uglavnom strani turisti. Sud u Indoneziji osudio je na smrt glavne organizatore napada, članove ekstremne islamske grupe Džema islamija, za koju se osnovano sumnja da je povezana sa Al-Kaidom.
■ 2003. - Umro je Patrik Dalzel-Džob bivši poručnik Britanske kraljevske mornarice, za koga se veruje da je bio inspiracija za lik tajnog agenta Džemsa Bonda.
■ 2011. - Evropska komisija preporučila je da se Republici Srbiji odobri status kandidata za prem u Evropsku uniju.
■ 2013. - Umro je Jovan Ristić Rica, pozorišni, filmski i TV reditelj, urednik TV Beograd, osnivač i predsednik Udruženja scenskih umetnika Srbije.
■ 2014. - Održani sedmi Opšti izbori Bosni i Hercegovini.
■ 2014. - Dr Sanda Rašković Ivić izbrana za predsednicu DSS-a.
■ 2015. U dve eksplozije u Ankari poginulo je 95 ljudi, a više od 250 je ranjeno. Eksplozije su se desile u razmaku od nekoliko minuta, na razdaljini od oko 50 metara, ispred glavne železničke stanice, u trenutku kada se stotine ljudi okupljalo na protestu zahtevajući više demokratije i okončanje sukoba s kurdskim separatistima.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1350. - Rođen je Dimitrije Donski, vladar velike kneževine Moskve i ruski narodni junak zbog svoje pobede nad Mongolima.
■ 1492. - Nakon što je preplovio Atlantski okean, italijanski moreplovac Kristofor Kolumbo ugledao je Bahame misleći da je stigao u istočnu Aziju. Njegova ekspedicija istog dana je stupila na kopno i proglasila ga španskom zemljom.
■ 1518. - Nemački verski reformator Martin Luter, optužen za jeres, odbio je da se odrekne svojih teza pred papskim izaslanikom kardinalom Tomazom Kajetanom. Duboko pogođen trgovinom indulgencijama (papski oprost) Luter je 1517. na vrata crkve u Vitenbergu okačio svojih 95 teza o preuređenju katoličke crkve i pozvao na javnu raspravu. Taj događaj smatra se početkom reformacije.
■ 1537. - Rođen je Edvard VI, engleski kralj.
■ 1554. - Parlament Engleske ponovo odobrio rimokatoličku vjeru.
■ 1576. - Umro je Maksimilijan II, nemačko-rimski car, ugarsko-hrvatski i češki kralj.
■ 1715. - Rođen je Petar II, ruski car.
■ 1777. - Umro je Aleksandar Sumarokov, ruski pesnik i dramaturg, tvorac klasičnog pozorišta u Rusiji.
■ 1798. - Rođen je Pedro I Brazilski, brazilski car.
■ 1810. - Dan kada su se venčali bavarski princ Ludvig i saksonska princeza Tereza postao je događaj godine i vremenom se pretvorio u bavarske Oktobarske svečanosti piva i kobasica u Minhenu - Oktoberfest. Konzumiranje alkohola je važan deo modernog festivala: na svakom Oktobarfestu popije se više od milion galona piva.
■ 1811. - Paragvaj je proglasio nezavisnost od Španije i Argentine.
■ 1812. - Na zaleđenoj reci Berezini od ruske topovske paljbe i u jurišima Kozaka poginulo oko 25.000 vojnika razbijene armije francuskog cara Napoleona Prvog Bonaparte, koja se povlačila iz Moskve. Posle debakla na Berezini Napoleon je pobegao s malom pratnjom u Pariz i rekao da će podići novu armiju od 300.000 ljudi, ali je poraz u Rusiji za njega bio početak kraja.
■ 1822. - Brazil je stekao nezavisnost od Portugala.
■ 1833. - Rođen je ruski kompozitor Aleksandar Borodin, veoma poznat i kao hemičar. Bio je pripadnik ruske muzičke grupe 'Petorica'. Pod uticajem ruskog muzičkog folklora, komponovao je simfonije, simfonijsku skicu 'U stepama centralne Azije', gudačke kvartete, operu 'Knez Igor'...
■ 1840. - Rođen je francuski vajar Ogist Roden, jedan od najvećih umetnika krajem XIX i početkom XX veka, čije je delo objedinilo romantičarski duh i moderne težnje i presudno uticalo na evropsko vajarstvo. Skulpture su mu: 'Mislilac', 'Poljubac', 'Balzak', 'Građani Kalea', 'Vrata pakla', 'Večni idol' ...
■ 1859. - Rođen je srpski arhitekta Andra Stevanović, član Srpske kraljevske akademije, profesor Velike škole i Beogradskog univerziteta. Projektovao je više monumentalnih građevina, uključujući zgrade Narodnog muzeja i Akademije nauka u Beogradu. Proučavao je staro srpsko crkveno građevinarstvo i skupio građu za monografije manastira Gračanica, Kalenić i Dečani.
■ 1865. - Rođen je srpski geograf Jovan Cvijić, osnivač antropogeografije i geomorfologije u Srbiji i Srpskog geografskog društva, profesor i rektor Univerziteta u Beogradu, predsednik Srpske kraljevske akademije, počasni doktor pariske Sorbone i Karlovog univerziteta u Pragu.
■ 1868. - Rođen je August Horch, nemački inženjer i osnivač Audija.
■ 1870. - Umro je Robert Edward Lee, američki vojskovođa.
■ 1873. - Rođena je je srpska slikarka Nadežda Petrović, profesor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu i saosnivač 'Kola srpskih sestara' (s Branislavom Nušićem). Slikarstvo je studirala u Minhenu i Parizu, a prvu samostalnu izložbu priredila je 1900. godine.
■ 1874. - Rođen je srpski arheolog Vladimir Petković, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti i upravnik Narodnog muzeja u Beogradu, stručnjak za srpsku srednjovekovnu umetnost. Rukovodio je otkopavanjima Stobija i Caričinog Grada.
■ 1875. - Rođen je Alister Krouli, engleski okultista i mističar.
■ 1883. - Rođen je Otto Heinrich Warburg, nemački lekar, nobelovac.
■ 1891. - Rođena je Sveta Edith Stein, svetica rimokatoličke Crkve, suzaštitnica Evrope, redovnica karmelićanka, doktorica znanosti na području filozofije, žrtva nacističkih progona Židova.
■ 1897. - U Beograd su iz Beča preneti posmrtni ostaci Vuka Stefanovića Karadžića, reformatora srpskog jezika, i sahranjeni u porti Saborne crkve.
■ 1909. - Umro je Fransesk Ferer, katalonski slobodarski pedagog i osnivač pokreta modernih škola.
■ 1910. - Izvedena je prva filmska akrobacija: čovek iz balona u plamenu skočio je u reku Hadson.
■ 1912. - Španskog premijera Hosea Kanalehasa ubio anarhista Manuel Pardinas, koji je potom izvršio samoubistvo.
■ 1912. - Spasilačka ekipa na Antarktiku pronašla posmrtne ostatke engleskog polarnog istraživača kapetana Roberta Folkona Skota i njegovih pratilaca. Pretpostavlja se da su on i članovi njegove ekspedicije umrli u martu 1912. pri povratku s Južnog pola.
■ 1918. - Uz zvuke kompozicije 'Marš na Drinu' u oslobođeni Niš u Prvom svetskom ratu umarširala je Drinska divizija srpske vojske.
■ 1919. - Engleski piloti Ros i Kejt Smit poleteli iz Haunsloua kod Londona na prvi let od Velike Britanije do Australije. U australijski grad Darvin sleteli su 13. decembra 1919.
■ 1920. - Pod pritiskom Velike Britanije i Francuske Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca je Rapalskim ugovorom ustupila Italiji Istru, Julijsku krajinu, Zadar i ostrva Cres, Lošinj, Lastovo i Palagružu, kasnije i Rijeku.
■ 1924. - Umro je francuski pisac Anatol Frans, jedan od velikana francuske književnosti s kraja 19. i početka 20. veka, koji je za života dobio sve počasti kojima se jedan pisac može nadati. Bio je član Francuske akademije i dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1921. ('Zločin Silvestra Bonara', 'Pobuna anđela', 'Taida', 'Epikurov vrt', 'Ostrvo pingvina').
■ 1928. - U dečjoj bolnici u Masačusetsu prvi put su na pacijentu obolelom od poliomielitisa primenjena 'gvozdena pluća'.
■ 1929. - Rođena je američka filmska glumica Grejs Keli, koja je posle udaje 1956. za princa od Monaka Renijea Trećeg postala princeza Grejs od Monaka. Filmovi su joj: 'Tačno u podne', 'Provincijalka', 'Pozovi M radi ubistva' ...
■ 1931. - Svečano je otvoren spomenik Isusa Hrista sa raširenim rukama, 'Korkovado', zaštitni znak Rija de Ženeira. Spomenik težak 1.145 tona napravio je francuski skulptor Maksimilijan Pol Landovski. Spomenik se nalazi na 710 metara visine i godišnje ga poseti u proseku oko 770.000 ljudi.
■ 1933. - Urađena je prva fotografija čudovišta iz Lok Nesa.
■ 1933. - Nacisti su dobili 93% glasova u Nemačkoj.
■ 1934. - Jedanaestogodišnji Petar II Karađorđević proglašen je kraljem Jugoslavije, nakon što je 9. oktobra u atentatu u Marselju ubijen njegov otac kralj Aleksandar I.
■ 1935. - Rođen je Luciano Pavarotti, italijanski tenor i operna zvezda.
■ 1938. - Rođen je Milutin Popović Zahar. Pravnik, kompozitor i violinista.
■ 1941. - U selu Zasavica kod Sremske Mitrovice, nacistički okupator je streljao 1057 Jevreja: 56 iz Šapca, 800 izbeglica iz Austrije i 201 izbeglicu iz Nemačke, Slovačke, Poljske i Rusije.
■ 1942. - U bici na pacifičkom ostrvu Gvadalkanal Amerikanci su u Drugom svetskom ratu porazili Japance i zaustavili njihovo nadiranje ka Australiji.
■ 1942. - Britanska Osma armija generala Bernarda Lo Montgomerija u Drugom svetskom ratu ponovo zauzela Tobruk u Libiji, zarobivši najmanje 30.000 nemačkih i italijanskih vojnika, i nastavila da preko Sahare goni razbijeni Afrički korpus nemačkog generala Ervina Romela.
■ 1942. - Poginuo Aritomo Goto, vice-admiral japanske carske mornarice tokom Drugogo svetskog rata.
■ 1942. - Rođena je Daliah Lavi, izraelska glumica i pevačica.
■ 1943. - Tomislav II kralj NDH je potpisao abdikaciju.
■ 1944. - Započela Beogradska operacija kojom je Beograd oslobođen od nemačkih okupatora.
■ 1944. - U fjordu Tromzo na severu Norveške saveznici u Drugom svetskom ratu potopili 'Tirpic', poslednji veliki ratni brod nacističke Nemačke.
■ 1948. - Međunarodni sud za ratne zločine u Tokiju izrekao je smrtne kazne za sedam japanskih oficira, uključujući i generala Hideki Tojo-a, koji je bio premijer Japana od 1941-1944. godine.
■ 1956. - Beogradsko pozorište 'Atelje 212' je u adaptiranom delu zgrade 'Borbe' izvelo prvu predstavu - 'Fausta' Johana Volfganga Getea.
■ 1960. - Tokom debate o kolonijalizmu u Generalnoj skupštini UN, iznerviran što je veliki broj poslanika u Generalnoj skupštini spavalo, sovjetski lider Nikita Hruščov skinuo je cipelu i tresnuo njome o sto nekoliko puta.
■ 1961. - Rođena je rumunska gimnastičarka Nađa Komaneči, koja je za jednu vežbu na Olimpijskim igrama u Montrealu 1976, prva u istoriji gimnastike, dobila najvišu moguću ocjenu - 10.
■ 1962. - Rođen je Branko Crvenkovski, makedonski političar i državnik.
■ 1964. - U orbitu oko Zemlje lansiran je sovjetski vasionski brod 'Vashod 1', prva svemirska letelica sa višečlanom posadom.
■ 1968. - Predvođena pukovnikom Omarom Torihosom Ererom, Nacionalna garda Paname oborila je proameričkog predsednika Arnulfa Arijasa Madrida.
■ 1968. - Afrička država Ekvatorijalna Gvineja stekla je nezavisnost posle 190 godina španske kolonijalne uprave.
■ 1968. - Otvorene su 19. olimpijske igre u Meksiku. Norma Enriqueta Basilio Satelo je prva žena koja je zapalila olimpijsku vatru.
■ 1968. - Rođen je Hugh Jackman, australijski filmski i televizijski glumac.
■ 1969. - Ruski pisac Aleksandar Solženjicin izbačen iz Saveza sovjetskih pisaca s obrazloženjem da je njegovo ponašanje 'antidruštveno'.
■ 1975. - Rođena je Merion Džons, američka atletičarka.
■ 1977. - Rođen je Bodi Miler, američki alpski skijaš.
■ 1977. - U zatvorskoj ćeliji, prema zvaničnoj verziji koja je izazvala dosta sumnji, izvršila je samoubistvo Ingrid Šubert, koja je učestvovala u osnivanju zapadnonemačke levičarske terorističke grupe 'Bader-Majnhof'.
■ 1978. - Rođen je Marko Jarić, srpski košarkaš.
■ 1980. - Posle tri godine od lansiranja, američka planetarna sonda 'Voyager 1' probila se na 77.000 milja od Saturna, druge po veličini planete u sunčevom sistemu. Slike koje je su dobijene iznenadile su naučnike jer su pokazale su da Saturn nema šest - kako se do tada smatralo, već stotine ispreplitanih prstenova.
■ 1981. - Američki spejs-šatl 'Kolumbija' drugi put poletio u orbitu oko Zemlje, postavši prvo svemirsko vozilo koje je upotrijebljeno više od jednog puta.
■ 1982. - Jurij Andropov izabran za generalnog sekretara Centralnog komiteta Komunističke partije SSSR, dan poslije smrti Leonida Brežnjeva.
■ 1984. - Tokom godišnje konferencije Konzervativne partije u hotelu 'Grand' u Brajtonu, u kojem je boravila Margaret Tačer, britanski premijer, eksplodirala je bomba koju su podmetnuli pripadnici irske terorističke organizacije IRA. Pet ljudi je poginulo, a 30 je ranjeno.
■ 1989. - U Brazilu su održani prvi slobodni predsednički izbori posle 29 godina.
■ 1989. - Umrla je španska revolucionarka Dolores Ibaruri, nazvana La Pasionarija, predsednik Komunističke partije Španije, jedno od najslavnijih imena Španskog građanskog rata. Pripisane su joj reči 'No pasaran', parola pod kojom su republikanci branili Madrid od fašista. Posle pada Republike provela je 38 godina u inostranstvu, najviše u SSSR. Vratila se u Španiju 1977. i postala član parlamenta.
■ 1990. - Japanski princ Akihito postao je 125. japanski car, dve godine nakon smrti svoga oca cara Hirohita. Akihito je još 1959. godine skrenuo pažnju javnosti na sebe kada je prekršio 1500 godina staru tradiciju i oženio se devojkom iz trećeg staleža. Car Akihito, ljubitelj morske biologije i priznati violončelista, uveo je Japan u novu eru, poznatu kao 'Heisei' ili dostizanje mira. Carski par ima troje dece: princa Naruhito (1960), princa Akishino (1965) i princezu Nori (1969).
■ 1990. - Ubice na motociklima u Kairu su ubili predsednika egipatskog parlamenta Rifata Mahdžuba i trojicu njegovih telohranitelja.
■ 1991. - Stupile su na snagu ekonomske sankcije Evropske zajednice protiv Srbije i Crne Gore.
■ 1991. - Indonezijske trupe u Istočnom Timoru ubile desetine demonstranata koji su tražili nezavisnost. Do 1951. Istočni Timor je bio portugalska kolonija, potom prekomorska provincija kojoj je bivša metropola 1973. dala autonomiju, a 1974. pravo na samoopredeljenje, što je potvrdila i Generalna skupština UN, ali ga je Indonezija okupirala u decembru 1975.
■ 1992. - SR Crna Gora postala Republika Crna Gora i proklamira ustav u komu je kao službeni jezik označen srpski jezik ijekavskoga izgovora.
■ 1992. - U Kairu je poginulo više od 550 ljudi u zemljotresu čiji je epicentar bio blizu velikih piramida u Gizi.
■ 1996. - Umro je francuski teniser Rene Lakost, poslednji od 'četiri musketira' koji su dominirali svetskim tenisom dvadesetih godina XX veka. Osnivač je čuvene kompanije za proizvodnju sportske opreme.
■ 1996. - U sudaru iznad Indije saudiarabijskog i kazahstanskog putničkog aviona poginulo je 349 ljudi.
■ 1999. - Na području planine Bajgora, 12 kilometara severoistočno od Kosovske Mitrovice, srušio se avion Svetskog programa UN za hranu tipa 'ATR-42' i nesreću nije preživeo niko od 21 putnika i tri člana posade.
■ 1999. - Prema UN-u, u Sarajevu je rođen 6-milijarditi stanovnik Zemlje, Adnan Nevica.
■ 1999. - Umro je Vilt Čembrlen u 63. godini. Najznačajnija novinska agencija, 'Asošijeted pres', uvrstila ga je neki mesec kasnije među deset najboljih američkih sportista XX veka, kao jedinog košarkaša pored Majkla Džordana. Vilt Čembrlen će ostati upamćen po tome što je 1962. godine u Heršiju, u utakmici protiv Njujorka, postavio rekord svih vremena, postigavši 100 poena na jednoj utakmici.
■ 1999. - Vojnim udarom vlast u Pakistanu preuzeo je general Pervez Mušaraf.
■ 1999. - U zemljotresu u Turskoj, sa epicentrom kod grada Dušče, 170 kilometara istočno od Istambula, poginulo najmanje 550 ljudi.
■ 2001. - U požaru je izgorela Saborna crkva u Nišu, jedna od najvrednijih u Srbiji. Građena je od 1856. do 1872, a projekat je izradio najpoznatiji srpski arhitekta XIX veka Andrej Damjanović.
■ 2001. - Nobelova nagrada za mir dodeljena je Ujedinjenim nacijama i generalnom sekretaru Kofi Ananu.
■ 2002. - U bombaškom napadu na restoran i diskoteku na indonežanskom ostrvu Bali, poginule su 202 osobe, uglavnom strani turisti. Sud u Indoneziji osudio je na smrt glavne organizatore napada, članove ekstremne islamske grupe Džema islamija, za koju se osnovano sumnja da je povezana sa Al-Kaidom.
■ 2003. - Umro je Patrik Dalzel-Džob bivši poručnik Britanske kraljevske mornarice, za koga se veruje da je bio inspiracija za lik tajnog agenta Džemsa Bonda.
■ 2011. - Evropska komisija preporučila je da se Republici Srbiji odobri status kandidata za prem u Evropsku uniju.
■ 2013. - Umro je Jovan Ristić Rica, pozorišni, filmski i TV reditelj, urednik TV Beograd, osnivač i predsednik Udruženja scenskih umetnika Srbije.
■ 2014. - Održani sedmi Opšti izbori Bosni i Hercegovini.
■ 2014. - Dr Sanda Rašković Ivić izbrana za predsednicu DSS-a.
■ 2015. U dve eksplozije u Ankari poginulo je 95 ljudi, a više od 250 je ranjeno. Eksplozije su se desile u razmaku od nekoliko minuta, na razdaljini od oko 50 metara, ispred glavne železničke stanice, u trenutku kada se stotine ljudi okupljalo na protestu zahtevajući više demokratije i okončanje sukoba s kurdskim separatistima.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
