Desilo Se u Ovaj Dan - 21. Decembar
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 21. decembra! Šta se sve nekada dešavalo dvadeset prvog decembra, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 69. - Vespazijan prihvaćen za rimskog cara čime je okončana politička kriza započeta uklanjanjem Nerona 68. godine.
■ 1118. - Rođen je Tomas Beket, kanterberijski nadbiskup od 1162. Zbog protivljenja nameri kralja Henrija II da ograniči vlast crkve, kraljeve pristalice ubile su ga 1170. u Kenterberijskoj katedrali. Papa Aleksandar III proglasio ga je 1173. svecem, a kralj je bio prisiljen da povuče 'Klarendonske konstitucije' o odnosima crkve i države.
■ 1124. - Lamberto Scanabecchi postaje papa pod imenom Honorije II.
■ 1375. - Proslavljeni italijanski pisac i humanist, Đovani Bokačo, preminuo je u 62. godini. Pisao je pesme, romane i novele. Najpoznatije delo mu je 'Dekameron', u osnovi antiklerikalno, zbirka od 100 veoma uspelih novela sa slobodnim temama. Iz njega su uzimali motive Molijer, Šekspir i Marin Držić.
■ 1401. - Rođen je Masaccio, italijanski slikar, poznat je kao prvi slikar renesanse.
■ 1781. - Austrijski car Josif II Ediktom o toleranciji priznao slobodu veroispovesti i oduzeo katoličkoj crkvi položaj državne crkve.
■ 1804. - Rođen je engleski državnik i pisac Bendžamin Dizraeli, osnivač i vođa konzervativaca, premijer (1868. i 1874-80), jedan od tvoraca britanskog imperijalizma. Započeo je osvajački rat protiv Bura 1877, ratovao je protiv Avganistana i stavio ga pod britanski protektorat, a osvojio je i Kipar 1878. godine. Bio je protivnik Rusije i Francuske, a podržavao je Austro-Ugarsku i Otomansko carstvo.
■ 1817. - Guverner Laklan Mekvori formalno prihvatio naziv Australija za britansku koloniju.
■ 1842. - Rođen je ruski revolucionar i geograf plemićkog porekla Petar Aleksejevič Kropotkin, teoretičar anarhizma i protivnik marksizma. Naučni rad je napustio 1871. i od tada je veći dio života proveo u zapadnoj Evropi, gde je takođe proganjan. Dela su mu: 'Uzajamna pomoć', 'Velika Francuska revolucija', 'Zapisi revolucionara'.
■ 1849. - U Filadelfiji je osnovan prvi američki klizački klub.
■ 1879 - Rođen je sovjetski diktator poreklom iz Gruzije Josif Visarionovič Džugašvili - Staljin. Kao generalni sekretar Komunističke partije od 1922. do smrti 1953. bio je neprikosnoveni vladar SSSR i lider komunističkog sveta. U 'čistkama' koje je sprovodio da bi se održao na vlasti stradalo je nekoliko miliona ljudi, među kojima su bili istaknuti političari, generali, intelektualci. Hegemonističkom politikom doprineo je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vreme hladnog rata i okrnjio je ogroman ugled SSSR stečen značajnom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svetskom ratu. Rezolucijom Informbiroa pokušao je 1948. da Jugoslaviju stavi pod sovjetsku zonu uticaja.
■ 1881. - U Beogradu osnovano Društvo novinara Srbije, jedno od najstarijih u Evropi. U Beogradu tada izlazila 22 lista i časopisa. Predsednik prvog Upravnog odbora Društva bio srpski pisac Laza Kostić, tada urednik 'Srpske nezavisnosti'.
■ 1892. - Rođena je je engleska književnica Sisili Izabel Ferfild, poznata kao Rebeka Vest, koja je posle boravka u Jugoslaviji 1937. i 1941. napisala opsežno putopisno-istorijsko delo 'Crno jagnje i sivi soko'.
■ 1898. - Marija i Pjer Kiri su otkrili prvi radioaktivni element - radijum, po kojem je i pojava radioaktivnosti dobila ime.
■ 1913. - U nedeljnom izdanju New York Worlda pojavila se prva ukrštenica.
■ 1914. - Realizovan je prvi dugometražni nemi film, komedija 'Tillie's Punctured Romance' u kojoj je glavnu ulogu imao Čarli Čaplin.
■ 1917. - Rođen je nemački pisac Hajnrih Teodor Bel, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1972, majstor kratke priče, najprevođeniji nemački pisac posle Drugog svetskog rata ('Mišljenja jednog klovna', 'Grupna slika s damom', 'Izgubljena čast Katarine Blum').
■ 1918. - Rođen je austrijski političar Kurt Valdhajm, koji je kao oficir vojske nacističke
Nemačke počinio ratne zločine u Drugom svetskom ratu u Jugoslaviji i Grčkoj, ali je ipak 1972. postao generalni sekretar UN i ostao na tom položaju do 1981. godine. To je dugo prikrivano, ali i kada je izbilo na videlo, izabran je 1985. za austrijskog predsednika, zbog čega su mnoge zemlje bojkotovale susrete s Austrijom na najvišem nivou, izuzev Vatikana i pojedinih arapskih država.
■ 1920. - Rudari rudnika Kreka kod Tuzle se pridružuju generalnom štrajku rudara Slovenije. Štrajk će da preraste u krvavi oružani sukob, poznatiji kao 'Husinska buna'.
■ 1932. - Fred Aster i Džindžer Rodžers su snimili prvi zajednički film - 'Flying Down to Rio'.
■ 1937. - U Holivudu održana premijera filma Volta Diznija 'Snežana i sedam patuljaka', prvog celovečernjeg crtanog filma u filmskoj istoriji.
■ 1937. - Rođena je američka filmska glumica Džejn Fonda, kćerka slavnog filmskog glumca Henrija Fonde, koja je ispoljila i veliku društvenu angažovanost, posebno u protivljenju učešća vojske SAD u Vijetnamskom ratu. Filmovi: 'Barbarela', 'Konje ubijaju, zar ne', 'Povratak ratnika', 'Julija', 'Na zlatnom jezeru', 'Kineski sindrom 2' ...
■ 1940. - Umro je američki pisac Frensis Skot Ficdžerald. Proslavio se već prvim delima u kojima je opisao 'godine džeza', a njegov roman 'Veliki Getsbi' smatra se jednim od remek dela o 'izgubljenoj generaciji'.
■ 1941. - U mesto Rudo u Bosni i Hercegovini osnovana Prva proleterska brigada kao prva 'redovna' jedinica partizanske vojske. Do 1948. se taj dan slavio kao Dan Armije.
■ 1945. - Umro je američki general Džordž Smit Paton, posle saobraćajne nesreće u Nemačkoj. U Drugom svetskom ratu istakao se kao briljantan komandant oklopnih jedinica u bitkama u severnoj Africi, na Siciliji, u Ardenima. Posmrtno je objavljen njegov dnevnik 'Rat kako sam ga ja video'.
■ 1948. - U Irskoj potpisan zakon o konstituisanju Irske Republike. Irska 1949. proglasila punu nezavisnost od Velike Britanije i istupila iz Komonvelta.
■ 1953. - Bivši iranski premijer Mohamed Mosadik, zbačen s vlasti u vojnom udaru u avgustu 1953, osuđen na tri godine zatvora zbog navodnog pokušaja pobune protiv šaha Reze Pahlavija. Od 1944. je vodio borbu protiv stranih petrolejskih kompanija, ali je zbog otpora feudalaca na čelu sa šahom, koji je bio štićenik stranog kapitala, izgubio premijerski položaj.
■ 1958. - General Šarl de Gol izabran za predsednika Francuske.
■ 1967. - Luj Vaškanski, prvi čovek kojem je presađeno srce, umro u južnoafričkom gradu Kejptaunu 18 dana posle operacije.
■ 1968. - Lansirana je misije Apolo 8 iz svemirskog centra Kenedi, koja je odvela svoju posadu po prvi put u Mesečevu orbitu.
■ 1972. - Istočna i Zapadna Nemačka potpisale ugovor o dobrosusedskim odnosima i uspostavile diplomatske veze, formalno okončavši neprijateljstvo koje je trajalo više od dve decenije. Time otvoren put i za međunarodno priznanje Istočne Nemačke.
■ 1973. - U Ženevi otvorena prva mirovna konferencija posvećena Izraelu i njegovim arapskim susedima. U radu konferencije učestovali Jordan, Izrael, Egipat, SAD, SSSR i Ujedinjene nacije.
■ 1979. - U Velikoj Britaniji potpisan mirovni ugovor kojim su okončani sedmogodišnji gerilski rat u Rodeziji i 15-godišnja pobuna protiv britanske krune.
■ 1988. - Avion američke kompanije 'Pan Am' na liniji London-Njujork eksplodirao iznad škotskog mesta Lokerbi. U nesreći poginulo svih 259 ljudi u 'Boingu 747' i 11 na zemlji. Libija kasnije optužena da je odgovorna za taj teroristički akt.
■ 1989. - Predsednik Rumunije Nikolae Čaušesku proglasio vanredno stanje u zapadnoj regiji Timiš, nakon što su u Temišvaru dva dana pre toga izbile masovne demonstracije protiv njegovog diktatorskog režima. Nakon svrgavanja sa vlasti on je sa suprugom Elenom streljan u dvorištu jedne vojne kasarne u Trgovištu.
■ 1990. - Vlada Albanije naredila uklanjanje svih Staljinovih statua i svih simbola koji nose njegovo ime.
■ 1993. - Predsednik Rusije Boris Jeljcin raspustio Ministarstvo bezbednosti, bivši KGB, jer ga nije blagovremeno upozorilo na opasan razvoj događaja u zemlji i rekao da instituciju koja je decenijama zastrašivala građane nije moguće reformisati.
■ 1997. - U drugom krugu predsedničkih izbora u Srbiji, na koje je izašlo 50,98 odsto birača, pobedio, s 59,23 odsto glasova, Milan Milutinović, kandidat koalicije Socijalističke partije Srbije, Jugoslovenske levice i Nove demokratije. Njegov rival Vojislav Šešelj dobio 37,57 odsto glasova.
■ 2001. - Predsednik Argentine Fernando de la Rua podneo ostavku posle žestokih sukoba demonstranata i policije u najvećim socijalnim nemirima u istoriji Argentine i pošto je peronistička opozicija odbila da mu da podršku.
■ 2002. - Umro je Hoze Hiero jedan od najcenjenijih španskih pisaca, koji je 1988. dobio nagradu 'Servantes', za knjigu 'Njujork beleška'.
■ 2004. - Skupština Srbije usvojila Zakon kojim se izjednačavaju prava pripadnika partizanskog i Ravnogorskog pokreta.
■ 2007. - 9 novih zemalja implementiralo Šengenski sporazum za kopnene granice. To su Češka republika, Estonija, Mađarska, Latvija, Litvanija, Malta, Poljska, Slovačka i Slovenija.
■ 2010. - Bivši argentinski diktator Horhe Rafael Videla osuđen na doživotni zatvor zbog zločina tokom vladavine vojne hunte u Argentini. Za zločine tokom vojnog režima od 1976. do 1983. osuđeno je i 44 bivša vojna ili policijska zvaničnika. Tokom vladavine Videle ubijeno je najmanje 30.000 pristalica opozicije i aktiivista za ljudska prava, a tela mnogih od njih nikada nisu nađena.
■ 2010. - Crnogorski premijer Milo Đukanović podneo je ostavku, posle 20 godina provedenih na najvišim državnim funkcijama, ali je ostao na čelu Demokratske partije socijalista (DPS). Dve godine kasnije on je ponovo izabran za premijera Crne Gore.
■ 2011. - Nevladina organizacija Lekari bez granica obeležila je 40 godina rada, kao jedna od najvećih lekarskih humanitarnih organizacija na svetu, sa više od 30.000 volontera.
■ 2012. - Video-spot za planetarni hit 'Gangnam Style' u kojem 34-godišnji južnokorejski pop-pevač Saj plesom 'oponaša jahanje nevidljivog konja' premašio je milijardu poseta na sajtu YouTube, što predstavlja rekord gledanosti od nastanka tog sajta.
■ 2016. - Od konzumiranja koncentrata za kupanje koji je sadržao visoku koncentraciju metanola (metil alkohol) u Irkutsku, u Istočnom Sibiru, otrovano je 60 i hospitalizovane su 102 osobe.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1124. - Lamberto Scanabecchi postaje papa pod imenom Honorije II.
■ 1375. - Proslavljeni italijanski pisac i humanist, Đovani Bokačo, preminuo je u 62. godini. Pisao je pesme, romane i novele. Najpoznatije delo mu je 'Dekameron', u osnovi antiklerikalno, zbirka od 100 veoma uspelih novela sa slobodnim temama. Iz njega su uzimali motive Molijer, Šekspir i Marin Držić.
■ 1401. - Rođen je Masaccio, italijanski slikar, poznat je kao prvi slikar renesanse.
■ 1781. - Austrijski car Josif II Ediktom o toleranciji priznao slobodu veroispovesti i oduzeo katoličkoj crkvi položaj državne crkve.
■ 1804. - Rođen je engleski državnik i pisac Bendžamin Dizraeli, osnivač i vođa konzervativaca, premijer (1868. i 1874-80), jedan od tvoraca britanskog imperijalizma. Započeo je osvajački rat protiv Bura 1877, ratovao je protiv Avganistana i stavio ga pod britanski protektorat, a osvojio je i Kipar 1878. godine. Bio je protivnik Rusije i Francuske, a podržavao je Austro-Ugarsku i Otomansko carstvo.
■ 1817. - Guverner Laklan Mekvori formalno prihvatio naziv Australija za britansku koloniju.
■ 1842. - Rođen je ruski revolucionar i geograf plemićkog porekla Petar Aleksejevič Kropotkin, teoretičar anarhizma i protivnik marksizma. Naučni rad je napustio 1871. i od tada je veći dio života proveo u zapadnoj Evropi, gde je takođe proganjan. Dela su mu: 'Uzajamna pomoć', 'Velika Francuska revolucija', 'Zapisi revolucionara'.
■ 1849. - U Filadelfiji je osnovan prvi američki klizački klub.
■ 1879 - Rođen je sovjetski diktator poreklom iz Gruzije Josif Visarionovič Džugašvili - Staljin. Kao generalni sekretar Komunističke partije od 1922. do smrti 1953. bio je neprikosnoveni vladar SSSR i lider komunističkog sveta. U 'čistkama' koje je sprovodio da bi se održao na vlasti stradalo je nekoliko miliona ljudi, među kojima su bili istaknuti političari, generali, intelektualci. Hegemonističkom politikom doprineo je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vreme hladnog rata i okrnjio je ogroman ugled SSSR stečen značajnom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svetskom ratu. Rezolucijom Informbiroa pokušao je 1948. da Jugoslaviju stavi pod sovjetsku zonu uticaja.
■ 1881. - U Beogradu osnovano Društvo novinara Srbije, jedno od najstarijih u Evropi. U Beogradu tada izlazila 22 lista i časopisa. Predsednik prvog Upravnog odbora Društva bio srpski pisac Laza Kostić, tada urednik 'Srpske nezavisnosti'.
■ 1892. - Rođena je je engleska književnica Sisili Izabel Ferfild, poznata kao Rebeka Vest, koja je posle boravka u Jugoslaviji 1937. i 1941. napisala opsežno putopisno-istorijsko delo 'Crno jagnje i sivi soko'.
■ 1898. - Marija i Pjer Kiri su otkrili prvi radioaktivni element - radijum, po kojem je i pojava radioaktivnosti dobila ime.
■ 1913. - U nedeljnom izdanju New York Worlda pojavila se prva ukrštenica.
■ 1914. - Realizovan je prvi dugometražni nemi film, komedija 'Tillie's Punctured Romance' u kojoj je glavnu ulogu imao Čarli Čaplin.
■ 1917. - Rođen je nemački pisac Hajnrih Teodor Bel, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1972, majstor kratke priče, najprevođeniji nemački pisac posle Drugog svetskog rata ('Mišljenja jednog klovna', 'Grupna slika s damom', 'Izgubljena čast Katarine Blum').
■ 1918. - Rođen je austrijski političar Kurt Valdhajm, koji je kao oficir vojske nacističke
Nemačke počinio ratne zločine u Drugom svetskom ratu u Jugoslaviji i Grčkoj, ali je ipak 1972. postao generalni sekretar UN i ostao na tom položaju do 1981. godine. To je dugo prikrivano, ali i kada je izbilo na videlo, izabran je 1985. za austrijskog predsednika, zbog čega su mnoge zemlje bojkotovale susrete s Austrijom na najvišem nivou, izuzev Vatikana i pojedinih arapskih država.
■ 1920. - Rudari rudnika Kreka kod Tuzle se pridružuju generalnom štrajku rudara Slovenije. Štrajk će da preraste u krvavi oružani sukob, poznatiji kao 'Husinska buna'.
■ 1932. - Fred Aster i Džindžer Rodžers su snimili prvi zajednički film - 'Flying Down to Rio'.
■ 1937. - U Holivudu održana premijera filma Volta Diznija 'Snežana i sedam patuljaka', prvog celovečernjeg crtanog filma u filmskoj istoriji.
■ 1937. - Rođena je američka filmska glumica Džejn Fonda, kćerka slavnog filmskog glumca Henrija Fonde, koja je ispoljila i veliku društvenu angažovanost, posebno u protivljenju učešća vojske SAD u Vijetnamskom ratu. Filmovi: 'Barbarela', 'Konje ubijaju, zar ne', 'Povratak ratnika', 'Julija', 'Na zlatnom jezeru', 'Kineski sindrom 2' ...
■ 1940. - Umro je američki pisac Frensis Skot Ficdžerald. Proslavio se već prvim delima u kojima je opisao 'godine džeza', a njegov roman 'Veliki Getsbi' smatra se jednim od remek dela o 'izgubljenoj generaciji'.
■ 1945. - Umro je američki general Džordž Smit Paton, posle saobraćajne nesreće u Nemačkoj. U Drugom svetskom ratu istakao se kao briljantan komandant oklopnih jedinica u bitkama u severnoj Africi, na Siciliji, u Ardenima. Posmrtno je objavljen njegov dnevnik 'Rat kako sam ga ja video'.
■ 1948. - U Irskoj potpisan zakon o konstituisanju Irske Republike. Irska 1949. proglasila punu nezavisnost od Velike Britanije i istupila iz Komonvelta.
■ 1953. - Bivši iranski premijer Mohamed Mosadik, zbačen s vlasti u vojnom udaru u avgustu 1953, osuđen na tri godine zatvora zbog navodnog pokušaja pobune protiv šaha Reze Pahlavija. Od 1944. je vodio borbu protiv stranih petrolejskih kompanija, ali je zbog otpora feudalaca na čelu sa šahom, koji je bio štićenik stranog kapitala, izgubio premijerski položaj.
■ 1958. - General Šarl de Gol izabran za predsednika Francuske.
■ 1967. - Luj Vaškanski, prvi čovek kojem je presađeno srce, umro u južnoafričkom gradu Kejptaunu 18 dana posle operacije.
■ 1968. - Lansirana je misije Apolo 8 iz svemirskog centra Kenedi, koja je odvela svoju posadu po prvi put u Mesečevu orbitu.
■ 1972. - Istočna i Zapadna Nemačka potpisale ugovor o dobrosusedskim odnosima i uspostavile diplomatske veze, formalno okončavši neprijateljstvo koje je trajalo više od dve decenije. Time otvoren put i za međunarodno priznanje Istočne Nemačke.
■ 1973. - U Ženevi otvorena prva mirovna konferencija posvećena Izraelu i njegovim arapskim susedima. U radu konferencije učestovali Jordan, Izrael, Egipat, SAD, SSSR i Ujedinjene nacije.
■ 1979. - U Velikoj Britaniji potpisan mirovni ugovor kojim su okončani sedmogodišnji gerilski rat u Rodeziji i 15-godišnja pobuna protiv britanske krune.
■ 1988. - Avion američke kompanije 'Pan Am' na liniji London-Njujork eksplodirao iznad škotskog mesta Lokerbi. U nesreći poginulo svih 259 ljudi u 'Boingu 747' i 11 na zemlji. Libija kasnije optužena da je odgovorna za taj teroristički akt.
■ 1989. - Predsednik Rumunije Nikolae Čaušesku proglasio vanredno stanje u zapadnoj regiji Timiš, nakon što su u Temišvaru dva dana pre toga izbile masovne demonstracije protiv njegovog diktatorskog režima. Nakon svrgavanja sa vlasti on je sa suprugom Elenom streljan u dvorištu jedne vojne kasarne u Trgovištu.
■ 1990. - Vlada Albanije naredila uklanjanje svih Staljinovih statua i svih simbola koji nose njegovo ime.
■ 1993. - Predsednik Rusije Boris Jeljcin raspustio Ministarstvo bezbednosti, bivši KGB, jer ga nije blagovremeno upozorilo na opasan razvoj događaja u zemlji i rekao da instituciju koja je decenijama zastrašivala građane nije moguće reformisati.
■ 1997. - U drugom krugu predsedničkih izbora u Srbiji, na koje je izašlo 50,98 odsto birača, pobedio, s 59,23 odsto glasova, Milan Milutinović, kandidat koalicije Socijalističke partije Srbije, Jugoslovenske levice i Nove demokratije. Njegov rival Vojislav Šešelj dobio 37,57 odsto glasova.
■ 2001. - Predsednik Argentine Fernando de la Rua podneo ostavku posle žestokih sukoba demonstranata i policije u najvećim socijalnim nemirima u istoriji Argentine i pošto je peronistička opozicija odbila da mu da podršku.
■ 2002. - Umro je Hoze Hiero jedan od najcenjenijih španskih pisaca, koji je 1988. dobio nagradu 'Servantes', za knjigu 'Njujork beleška'.
■ 2004. - Skupština Srbije usvojila Zakon kojim se izjednačavaju prava pripadnika partizanskog i Ravnogorskog pokreta.
■ 2007. - 9 novih zemalja implementiralo Šengenski sporazum za kopnene granice. To su Češka republika, Estonija, Mađarska, Latvija, Litvanija, Malta, Poljska, Slovačka i Slovenija.
■ 2010. - Bivši argentinski diktator Horhe Rafael Videla osuđen na doživotni zatvor zbog zločina tokom vladavine vojne hunte u Argentini. Za zločine tokom vojnog režima od 1976. do 1983. osuđeno je i 44 bivša vojna ili policijska zvaničnika. Tokom vladavine Videle ubijeno je najmanje 30.000 pristalica opozicije i aktiivista za ljudska prava, a tela mnogih od njih nikada nisu nađena.
■ 2010. - Crnogorski premijer Milo Đukanović podneo je ostavku, posle 20 godina provedenih na najvišim državnim funkcijama, ali je ostao na čelu Demokratske partije socijalista (DPS). Dve godine kasnije on je ponovo izabran za premijera Crne Gore.
■ 2011. - Nevladina organizacija Lekari bez granica obeležila je 40 godina rada, kao jedna od najvećih lekarskih humanitarnih organizacija na svetu, sa više od 30.000 volontera.
■ 2012. - Video-spot za planetarni hit 'Gangnam Style' u kojem 34-godišnji južnokorejski pop-pevač Saj plesom 'oponaša jahanje nevidljivog konja' premašio je milijardu poseta na sajtu YouTube, što predstavlja rekord gledanosti od nastanka tog sajta.
■ 2016. - Od konzumiranja koncentrata za kupanje koji je sadržao visoku koncentraciju metanola (metil alkohol) u Irkutsku, u Istočnom Sibiru, otrovano je 60 i hospitalizovane su 102 osobe.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
