Desilo Se u Ovaj Dan - 19. August
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 19. augusta! Šta se sve nekada dešavalo devetnaestog augusta, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ - Danas je Preobraženje, dan kada se, prema hrišćanskom predanju, Isus Hristos na visokoj gori Tavor preobrazio pred apostolima Petrom, Jakovom i Jovanom. 'Njegovo lice zasjalo je kao sunce, a haljine njegove postadoše bele kao sneg', kaže predanje. U crkvama se toga dana osvećuje grožđe, a u narodu postoji verovanje da to voće ne treba jesti pre Preobraženja. Od tog dana obično prestaju velike vrućine, a noći postaju svežije, pa je i nastala izreka da se od tada 'preobražava i gora i voda'.
■ 14. - Umro je rimski državnik Oktavijan Avgust, prvi rimski car, usvojeni sin Gaja Julija Cezara. Tokom vladavine od 31. p.n.e uveo je novi oblik vladavine i administracije poznat kao principat (centralizacija vlasti), a Rimsko carstvo je u njegovo vreme doživelo procvat u kulturi i umetnosti ('Zlatni vek').
■ 636. - Arapi su u bici kod Jarmuka u Siriji pobedili vizantijsku vojsku i potom osvojili sve persijske oblasti koje je držala Vizantija.
■ 1587. - Sigismund III, sin švedskog kralja Džona III i Katarine Jagelo, postao je kralj Poljske. Nakon očeve smrti (1592) pripala mu je i švedska kruna. Njegovo nastojanje da stvori uniju Poljske i Švedske izazvalo je rat između dve države, a posle poraza Sigismundove vojske 1598. bio je primoran da se odrekne nasledstva na švedski presto.
■ 1580. - Umro je Andrea Palladio, italijanski graditelj.
■ 1596. - Rođena je Elizabeta Stuart, kraljica Češke.
■ 1601. - Ubijen je rumunski nacionalni junak Mihajlo Hrabri, gospodar Vlaške od 1593, a kasnije Transilvanije (1599) i Moldavije (1600). Uz pomoć rimsko-nemačkog cara Rudolfa oslobodio je zemlju od Turaka. Ubijen je po nalogu carskog generala Baste.
■ 1631. - Rođen je Džon Dryden, engleski književnik.
■ 1646. - Rođen je engleski astronom Džon Flemstid, osnivač opservatorije u Griniču.
■ 1662. - Umro je francuski matematičar, fizičar, pisac i filozof Blez Paskal, koji je postavio osnove računa verovatnoće. Veoma mlad se istakao otkrićima iz geometrije i fizike: u 16. godini objavio je raspravu o konusnim presecima, a u 18. dovršio konstruisanje matematičke mašine, koja je obavljala četiri osnovne računske operacije. Prvi je matematički tretirao problem verovatnoće u hazardnim igrama i sa francuskim matematičarom Pjerom Fermaom je postavio osnove računa verovatnoće. Izumio je i hidrauličnu presu i utvrdio da pritisak vazduha opada sa visinom i da se pomoću barometra može utvrditi visina planina. Do 24. godine se bavio samo matematikom i fizikom, a potom i književnošću i filozofijom. Povukavši se u manastir jansenističkog reda Por-Roajal, napisao je protiv jezuita čuvena 'Pisma jednom provincijalcu'. Delo 'Misli' su fragmenti njegove nedovršene apologije hrišćanstva.
■ 1691. - Austrijanci pod komandom Ludviga Badenskog potukli su Turke kod Slankamena i naneli im teške gubitke. U bici je poginuo i veliki vezir Mustafa Chuprilić. U bici u kojoj je na strani Austrijanaca učestvovalo i oko 10.000 Srba, pod komandom Jovana Monasterlije, Turci su potpuno razbijeni i uz velikog vezira je poginulo 18 paša, stotinak oficira i oko 20.000 vojnika, a Austrijanci su imali oko 7.000 poginulih i ranjenih.
■ 1745. - Rođen je Johan Gahn, švedski hemičar i otkrivač mangana.
■ 1765. - Umro je Axel Fredrik Cronstedt, švedski hemičar i otkrivač nikla.
■ 1819 - Umro je škotski inženjer i fizičar Džejms Vat, pronalazač parne mašine 1765. Uveo je jedinicu za merenje snage, koju je nazvao 'konjska snaga' (horse power) i koja se nije znatnije razlikovala od kasnije uvedene KS. U Sohou kod Birmingena osnovao je 1782. prvu fabriku parnih mašina.
■ 1848. - Rođen je Gustave Caillebotte, francuski slikar.
■ 1853. - Rođen je Lawrence D'Orsay, britanski glumac.
■ 1871. - Rođen je Orville Wright, američki pionir aviacije, konstruktor i graditelj aviona koji je 1903. sa bratom Vilburom, u avionu njihove izrade, izveo prvi let u istoriji vazduhoplovstva.
■ 1878. - Posle žestokih uličnih borbi austrougarske trupe ušle su u Sarajevo i uspostavile svoju upravu. Odlukom Berlinskog kongresa 13. jula, Austrougarska je dobila pravo da na 30 godina okupira Bosnu i Hercegovinu, a 1908. ju je anektirala.
■ 1883. - Rođena je Coco Chanel, francuska dizajnerica koja je gotovo šest decenija suvereno vladala pariskom visokom modom.
■ 1888. - U Belgiji je održano prvo takmičenje za najlepšu devojku sveta. Pobedila je osmanaestogodišnja devojka iz Indije.
■ 1909. - Održana je prva trka na autodromu u Indijanapolisu.
■ 1910. - U Cetinju je puštena u rad prva električna centrala u Crnoj Gori. Svečano puštanje u rad centrale upriličeno je povodom krunisanja kralja Nikole, a služila je za osvetljenje Dvora, Zetskog doma, glavne cetinjske ulice i nekoliko kuća viđenijih Crnogoraca.
■ 1914. - Dogodila se Cerska bitka kod planine Tekeriš, i tad je počeo Prvi svetski rat.
■ 1919. - Osamostaljene Afganistana od Velike Britanije
■ 1932. - Umro je Johan Šober, austrijski političar, prvi predsednik Interpola i kancelar Austrije u tri navrata.
■ 1936. - Umro je Federico García Lorca, španski pesnik.
■ 1936. - Pripadnici Frankove civilne garde streljali su u Granadi, na početku Španskog građanskog rata, Federika Garsiju Lorku, španski pesnik. Dela su mu: zbirke pesama 'Ciganski romansero', 'Pesnik u Njujorku', 'Knjiga pesama', 'Pesme', 'Tamaritski divan', poema 'Kante Hondo', tužbalica 'Plač za Ignasijem Sanćesom Mehijasom', drame 'Leptirove čarolije', 'Marijana Pineda', 'Čudesna obućarka', 'Don Kristobalovo malo pozorište', 'Ljubav don Perlimplina', 'Belise u njihovom vrtu' ...
■ 1937. - Umro je Ernest Raderford, poznati britanski fizičar.
■ 1942. - Britanske i kanadske trupe izvele su desant na francusku luku Dijep, gde su, uz velike gubitke, razorili nemačke vojne objekte. Od oko 6.000 savezničkih vojnika, više od 4.000 je poginulo, ranjeno ili zarobljeno.
■ 1944. - U Drugom svetskom ratu Pariz se oslobodio od nemačke okupacije.
■ 1945. - U Vijetnamu je pod rukovodstvom Ho Ši Mina i oslobodilačkog pokreta 'Vijetmin' počela 'avgustovska revolucija' protiv francuskih kolonijalnih trupa, prva etapa oružanog otpora vijetnamskog naroda, koja je posle samo dve nedelje omogućila proglašenje Demokratske Republike Vijetnam. Francuska je odbila da prizna tu državu, ali je Severni Vijetnam stekao nezavisnost 1954. zahvaljujući vojnim pobedama oslobodilačkog pokreta 'Vijetmin'.
■ 1945. - Rođen je Jan Gilan, engleski rok pevač, član legendarne grupe Deep Purple.
■ 1946. - Rođen je Bil Klinton, američki političar i državnik koji je kao kandidat Demokratske stranke bio predsednik SAD 1992. i ponovo 1996. Prethodno je bio guverner Arkanzasa.
■ 1953. - U vojnom udaru, uz podršku SAD, zbačen je iranski premijer Mohamad Mosadek, a šah Mohamad Reza Pahlavi vratio se iz egzila u Italiji da preuzme vlast.
■ 1960. - Pilot američkog špijunskog aviona 'U-2', koji je oboren iznad sovjetske teritorije, Geri Pauers osuđen je na 10 godina zatočeništva. Pauers se spasio iskakanjem iz aviona, ali je potom uhapšen i osuđen, a 1962. je razmenjen za jednog sovjetskog špijuna.
■ 1960. - Sovjeti lansirali Sputnik 5 u kojem su bili psi Belka i Strelka, 40-ak više miševa, 2 štakora te različite vrste biljaka.
■ 1967. - Singl Bitlsa 'All You Need is Love' našao se na prvom mestu britanske liste.
■ 1969. - Rođen je Metju Peri, američki glumac. Poznat je po ulozi Čendlera Binga u TV seriji 'Prijatelji'.
■ 1977. - Veliki potres snage 7,0 po Richterovoj ljestvici koji je prouzročio cunami koji je odnio 316 ljuddskih života.
■ 1978. - U požaru koji su islamski teroristi podmetnuli u pozorište u iranskom gradu Abadan poginulo više od 400 ljudi.
■ 1979. - Ruski kosmonauti Vladimir Ljakov i Valerij Rjumin vratili su se na Zemlju vasionskim brodom 'Sojuz 34' posle rekordnih 175 dana provedenih u svemiru.
■ 1980. - U požaru, koji je prilikom prinudnog sletanja na aerodrom u Rijadu zahvatio saudijski avion, poginuo 301 putnik i član posade.
■ 1983. - Umro je Aleksandar Ranković, srpski i jugoslovenski političar i narodni heroj. Posle zavođenja Šestojanuarske diktature 1929, osuđen je na šest godina robije zbog ilegalne komunističke aktivnosti, a 1940. je postao član Politbiroa Komunističke partije Jugoslavije. U Drugom svetskom ratu je rukovodio pripremama za ustanak protiv okupatorske nemačke vojske i nacistička policija Gestapo ga je uhapsila u Beogradu krajem jula 1941. Posle hapšenja je zverski mučen i potom prebačen u bolnicu radi lečenja, gde je držan pod stražom, ali je oslobođen smelom akcijom beogradskih skojevaca. Kao organizacioni sekretar KPJ i član Vrhovnog štaba partizanskih jedinica, osnovao je 1944. službu bezbednosti pod nazivom Odeljenje za zaštitu naroda (OZNA). Posle rata je bio ministar unutrašnjih poslova i potpredsednik savezne vlade. U političkom obračunu s njim na Četvrtom plenumu Centralnog komiteta SKJ 1966. na Brionima, jugoslovenski predsednik Josip Broz Tito ga je optužio za zloupotrebe Službe državne bezbednosti i 'grupašku i antipartijsku delatnost' i lišen je svih funkcija, mada javnosti nisu predočeni uverljivi dokazi na osnovu kojih je eliminisan iz političkog života. Njegova sahrana u Beogradu, kojoj je prisustvovalo više od 100.000 ljudi, veoma je uznemirila komunističko rukovodstvo Jugoslavije koje je u tome videlo znak buđenja 'srpskog nacionalizma'.
■ 1988. - Iran i Irak potpisali su sporazum o prekidu vatre nakon osmogodišnjeg sukoba.
■ 1989. - Tadeuš Mazovjecki postao je prvi nekomunistički predsednik Poljske.
■ 1991. - U Sovjetskom Savezu je izveden državni udar kojim su pristalice tvrde linije pokušale da zbace sa vlasti Mihaila Gorbačova, tvorca sovjetske 'glasnosti' i 'perestrojke'. Ključnu ulogu u suzbijanju udara odigrao je tadašnji predsednik Rusije Boris Jeljcin, koji je potom postao Gorbačovljev glavni politički rival.
■ 1994. - Umro je američki hemičar Linus Karl Pauling, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1954. i Nobelove nagrade za mir 1962. Prvu je dobio za primenu kvantne mehanike u istraživanju strukture molekula, a drugu za uporno nastojanje da se uspostavi međunarodna kontrola nuklearnog oružja i zabrane probe atomskih bombi.
■ 1995. - U saobraćajnoj nesreći na Igmanu, blizu Sarajeva, poginuli su izaslanik SAD za bivšu Jugoslaviju Robert Frejžer i trojica njegovih saputnika.
■ 1996. - Šest ruskih, francuskih i američkih kosmonauta susrelo se na ruskoj kosmičkoj stanici 'Mir', uključujući Klaudiju Andre Dešaj, prvu Francuskinju u kosmosu, koja je tog dana na rusku kosmičku stanicu stigla ruskom raketom 'Sojuz-U'.
■ 1999. - Ispred zgrade Skupštine SR Jugoslavije u Beogradu održan je jedan od najvećih opozicionih mitinga na kojem su zatražene demokratske promene u Srbiji i smenjivanje predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića.
■ 2000. - Posmrtni ostaci, za koje se veruje da potiču od 14 Amerikanaca koji su proglašeni nestalim u Korejskom ratu, vraćeni su američkim vojnim vlastima.
■ 2001. - Najmanje 50 ljudi poginulo od podzemne eksplozije metana i ugljene prašine u Ukrajini.
■ 2003. - U bombaškom napadu na sedište Ujedinjenih nacija u Bagdadu (Irak) 23 osobe su poginule, među kojima i izaslanik UN za Irak Seržo Vjeiro de Melo. Odgovornost za napad preuzela je teroristička organizacija Osame bin Ladena Al Kaida.
■ 2005. - Bivši lider pobunjenika Hutu, Pjere Nkurunziza pobedio je na predsedničkim izborima u Burundiju, što predstavlja krunu mirovnog plana kojim je okončan 12-godišnji rat u toj zemlji.
■ 2005. - Započela je prva ikada održana zajednička rusko-kineska vojna vežba.
■ 2009. - Umrla je operska pevačica Hildegard Berens jedna od najboljih izvođača Vagnerovog repertoara svoje generacije, koja je smatrana za jednu od najboljih glumica na operskoj sceni.
■ 2010. - Umro je Đorđe Ilić, srpski akademski slikar, pedagog i profesor.
■ 2012. - Holivudski režiser Toni Skot, režiser akcionih hitova 'Top gan', 'Grimizna plima','Poslednji skaut' i 'Policajac s Beverli hilsa' izvršio je samoubistvo skočivši sa mosta u Los Anđelesu.
■ 2013. - Umro je Mirko Kovač, jugoslovenski pisac, autor knjiga 'Gubilište', 'Ruganje s dušom', 'Vrata od utrobe', kao i scenarija za filmove 'Okupacija u 26 slika', 'Pad Italije' i 'Duvanski put'.
■ 2013. - Preminuo je Đorđe Zorkić, jedan od osnivača i pomoćnik direktora agencije Beta. Zorkić je bio istoričar umetnosti, a kao novinar i urednik radio je, pored Bete, i u Radio Beogradu i Tanjugu.
■ 2014. - Istoričar i teoretičar književnosti, akademik dr Predrag Palavestra preminuo je u 85. godini. Bio je redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti i Akademije nauka i umetnosti BiH. Jedno od njegovih najpoznatijih dela 'Posleratna srpska književnost i njena istorija' sedamdesetih godina prošloga veka bilo je zabranjeno.
■ 2016. - Glumica Mira Stupica preminula je u 93. godini. Debitovala je 1941. godine u pozorištu u Beogradu, a na filmu od 1951. od kada je ostvarila oko 50 filmskih i televizijskih uloga ('Jara gospoda', 'Stojan Mutikaša', 'Hanka', 'Doručak sa đavolom', 'Sedam i po', 'Parada'). Dobitnica je Dobričinog prstena, Statuete 'Joakim Vujić', nagrada 'Pavle Vuisić', festivala 'Dani Zorana Radmilovića'.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 636. - Arapi su u bici kod Jarmuka u Siriji pobedili vizantijsku vojsku i potom osvojili sve persijske oblasti koje je držala Vizantija.
■ 1587. - Sigismund III, sin švedskog kralja Džona III i Katarine Jagelo, postao je kralj Poljske. Nakon očeve smrti (1592) pripala mu je i švedska kruna. Njegovo nastojanje da stvori uniju Poljske i Švedske izazvalo je rat između dve države, a posle poraza Sigismundove vojske 1598. bio je primoran da se odrekne nasledstva na švedski presto.
■ 1580. - Umro je Andrea Palladio, italijanski graditelj.
■ 1596. - Rođena je Elizabeta Stuart, kraljica Češke.
■ 1601. - Ubijen je rumunski nacionalni junak Mihajlo Hrabri, gospodar Vlaške od 1593, a kasnije Transilvanije (1599) i Moldavije (1600). Uz pomoć rimsko-nemačkog cara Rudolfa oslobodio je zemlju od Turaka. Ubijen je po nalogu carskog generala Baste.
■ 1631. - Rođen je Džon Dryden, engleski književnik.
■ 1646. - Rođen je engleski astronom Džon Flemstid, osnivač opservatorije u Griniču.
■ 1662. - Umro je francuski matematičar, fizičar, pisac i filozof Blez Paskal, koji je postavio osnove računa verovatnoće. Veoma mlad se istakao otkrićima iz geometrije i fizike: u 16. godini objavio je raspravu o konusnim presecima, a u 18. dovršio konstruisanje matematičke mašine, koja je obavljala četiri osnovne računske operacije. Prvi je matematički tretirao problem verovatnoće u hazardnim igrama i sa francuskim matematičarom Pjerom Fermaom je postavio osnove računa verovatnoće. Izumio je i hidrauličnu presu i utvrdio da pritisak vazduha opada sa visinom i da se pomoću barometra može utvrditi visina planina. Do 24. godine se bavio samo matematikom i fizikom, a potom i književnošću i filozofijom. Povukavši se u manastir jansenističkog reda Por-Roajal, napisao je protiv jezuita čuvena 'Pisma jednom provincijalcu'. Delo 'Misli' su fragmenti njegove nedovršene apologije hrišćanstva.
■ 1691. - Austrijanci pod komandom Ludviga Badenskog potukli su Turke kod Slankamena i naneli im teške gubitke. U bici je poginuo i veliki vezir Mustafa Chuprilić. U bici u kojoj je na strani Austrijanaca učestvovalo i oko 10.000 Srba, pod komandom Jovana Monasterlije, Turci su potpuno razbijeni i uz velikog vezira je poginulo 18 paša, stotinak oficira i oko 20.000 vojnika, a Austrijanci su imali oko 7.000 poginulih i ranjenih.
■ 1745. - Rođen je Johan Gahn, švedski hemičar i otkrivač mangana.
■ 1765. - Umro je Axel Fredrik Cronstedt, švedski hemičar i otkrivač nikla.
■ 1819 - Umro je škotski inženjer i fizičar Džejms Vat, pronalazač parne mašine 1765. Uveo je jedinicu za merenje snage, koju je nazvao 'konjska snaga' (horse power) i koja se nije znatnije razlikovala od kasnije uvedene KS. U Sohou kod Birmingena osnovao je 1782. prvu fabriku parnih mašina.
■ 1848. - Rođen je Gustave Caillebotte, francuski slikar.
■ 1853. - Rođen je Lawrence D'Orsay, britanski glumac.
■ 1871. - Rođen je Orville Wright, američki pionir aviacije, konstruktor i graditelj aviona koji je 1903. sa bratom Vilburom, u avionu njihove izrade, izveo prvi let u istoriji vazduhoplovstva.
■ 1878. - Posle žestokih uličnih borbi austrougarske trupe ušle su u Sarajevo i uspostavile svoju upravu. Odlukom Berlinskog kongresa 13. jula, Austrougarska je dobila pravo da na 30 godina okupira Bosnu i Hercegovinu, a 1908. ju je anektirala.
■ 1883. - Rođena je Coco Chanel, francuska dizajnerica koja je gotovo šest decenija suvereno vladala pariskom visokom modom.
■ 1888. - U Belgiji je održano prvo takmičenje za najlepšu devojku sveta. Pobedila je osmanaestogodišnja devojka iz Indije.
■ 1909. - Održana je prva trka na autodromu u Indijanapolisu.
■ 1910. - U Cetinju je puštena u rad prva električna centrala u Crnoj Gori. Svečano puštanje u rad centrale upriličeno je povodom krunisanja kralja Nikole, a služila je za osvetljenje Dvora, Zetskog doma, glavne cetinjske ulice i nekoliko kuća viđenijih Crnogoraca.
■ 1914. - Dogodila se Cerska bitka kod planine Tekeriš, i tad je počeo Prvi svetski rat.
■ 1919. - Osamostaljene Afganistana od Velike Britanije
■ 1932. - Umro je Johan Šober, austrijski političar, prvi predsednik Interpola i kancelar Austrije u tri navrata.
■ 1936. - Umro je Federico García Lorca, španski pesnik.
■ 1936. - Pripadnici Frankove civilne garde streljali su u Granadi, na početku Španskog građanskog rata, Federika Garsiju Lorku, španski pesnik. Dela su mu: zbirke pesama 'Ciganski romansero', 'Pesnik u Njujorku', 'Knjiga pesama', 'Pesme', 'Tamaritski divan', poema 'Kante Hondo', tužbalica 'Plač za Ignasijem Sanćesom Mehijasom', drame 'Leptirove čarolije', 'Marijana Pineda', 'Čudesna obućarka', 'Don Kristobalovo malo pozorište', 'Ljubav don Perlimplina', 'Belise u njihovom vrtu' ...
■ 1937. - Umro je Ernest Raderford, poznati britanski fizičar.
■ 1944. - U Drugom svetskom ratu Pariz se oslobodio od nemačke okupacije.
■ 1945. - U Vijetnamu je pod rukovodstvom Ho Ši Mina i oslobodilačkog pokreta 'Vijetmin' počela 'avgustovska revolucija' protiv francuskih kolonijalnih trupa, prva etapa oružanog otpora vijetnamskog naroda, koja je posle samo dve nedelje omogućila proglašenje Demokratske Republike Vijetnam. Francuska je odbila da prizna tu državu, ali je Severni Vijetnam stekao nezavisnost 1954. zahvaljujući vojnim pobedama oslobodilačkog pokreta 'Vijetmin'.
■ 1945. - Rođen je Jan Gilan, engleski rok pevač, član legendarne grupe Deep Purple.
■ 1946. - Rođen je Bil Klinton, američki političar i državnik koji je kao kandidat Demokratske stranke bio predsednik SAD 1992. i ponovo 1996. Prethodno je bio guverner Arkanzasa.
■ 1953. - U vojnom udaru, uz podršku SAD, zbačen je iranski premijer Mohamad Mosadek, a šah Mohamad Reza Pahlavi vratio se iz egzila u Italiji da preuzme vlast.
■ 1960. - Pilot američkog špijunskog aviona 'U-2', koji je oboren iznad sovjetske teritorije, Geri Pauers osuđen je na 10 godina zatočeništva. Pauers se spasio iskakanjem iz aviona, ali je potom uhapšen i osuđen, a 1962. je razmenjen za jednog sovjetskog špijuna.
■ 1960. - Sovjeti lansirali Sputnik 5 u kojem su bili psi Belka i Strelka, 40-ak više miševa, 2 štakora te različite vrste biljaka.
■ 1967. - Singl Bitlsa 'All You Need is Love' našao se na prvom mestu britanske liste.
■ 1969. - Rođen je Metju Peri, američki glumac. Poznat je po ulozi Čendlera Binga u TV seriji 'Prijatelji'.
■ 1977. - Veliki potres snage 7,0 po Richterovoj ljestvici koji je prouzročio cunami koji je odnio 316 ljuddskih života.
■ 1978. - U požaru koji su islamski teroristi podmetnuli u pozorište u iranskom gradu Abadan poginulo više od 400 ljudi.
■ 1979. - Ruski kosmonauti Vladimir Ljakov i Valerij Rjumin vratili su se na Zemlju vasionskim brodom 'Sojuz 34' posle rekordnih 175 dana provedenih u svemiru.
■ 1980. - U požaru, koji je prilikom prinudnog sletanja na aerodrom u Rijadu zahvatio saudijski avion, poginuo 301 putnik i član posade.
■ 1983. - Umro je Aleksandar Ranković, srpski i jugoslovenski političar i narodni heroj. Posle zavođenja Šestojanuarske diktature 1929, osuđen je na šest godina robije zbog ilegalne komunističke aktivnosti, a 1940. je postao član Politbiroa Komunističke partije Jugoslavije. U Drugom svetskom ratu je rukovodio pripremama za ustanak protiv okupatorske nemačke vojske i nacistička policija Gestapo ga je uhapsila u Beogradu krajem jula 1941. Posle hapšenja je zverski mučen i potom prebačen u bolnicu radi lečenja, gde je držan pod stražom, ali je oslobođen smelom akcijom beogradskih skojevaca. Kao organizacioni sekretar KPJ i član Vrhovnog štaba partizanskih jedinica, osnovao je 1944. službu bezbednosti pod nazivom Odeljenje za zaštitu naroda (OZNA). Posle rata je bio ministar unutrašnjih poslova i potpredsednik savezne vlade. U političkom obračunu s njim na Četvrtom plenumu Centralnog komiteta SKJ 1966. na Brionima, jugoslovenski predsednik Josip Broz Tito ga je optužio za zloupotrebe Službe državne bezbednosti i 'grupašku i antipartijsku delatnost' i lišen je svih funkcija, mada javnosti nisu predočeni uverljivi dokazi na osnovu kojih je eliminisan iz političkog života. Njegova sahrana u Beogradu, kojoj je prisustvovalo više od 100.000 ljudi, veoma je uznemirila komunističko rukovodstvo Jugoslavije koje je u tome videlo znak buđenja 'srpskog nacionalizma'.
■ 1988. - Iran i Irak potpisali su sporazum o prekidu vatre nakon osmogodišnjeg sukoba.
■ 1989. - Tadeuš Mazovjecki postao je prvi nekomunistički predsednik Poljske.
■ 1991. - U Sovjetskom Savezu je izveden državni udar kojim su pristalice tvrde linije pokušale da zbace sa vlasti Mihaila Gorbačova, tvorca sovjetske 'glasnosti' i 'perestrojke'. Ključnu ulogu u suzbijanju udara odigrao je tadašnji predsednik Rusije Boris Jeljcin, koji je potom postao Gorbačovljev glavni politički rival.
■ 1994. - Umro je američki hemičar Linus Karl Pauling, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1954. i Nobelove nagrade za mir 1962. Prvu je dobio za primenu kvantne mehanike u istraživanju strukture molekula, a drugu za uporno nastojanje da se uspostavi međunarodna kontrola nuklearnog oružja i zabrane probe atomskih bombi.
■ 1995. - U saobraćajnoj nesreći na Igmanu, blizu Sarajeva, poginuli su izaslanik SAD za bivšu Jugoslaviju Robert Frejžer i trojica njegovih saputnika.
■ 1996. - Šest ruskih, francuskih i američkih kosmonauta susrelo se na ruskoj kosmičkoj stanici 'Mir', uključujući Klaudiju Andre Dešaj, prvu Francuskinju u kosmosu, koja je tog dana na rusku kosmičku stanicu stigla ruskom raketom 'Sojuz-U'.
■ 1999. - Ispred zgrade Skupštine SR Jugoslavije u Beogradu održan je jedan od najvećih opozicionih mitinga na kojem su zatražene demokratske promene u Srbiji i smenjivanje predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića.
■ 2000. - Posmrtni ostaci, za koje se veruje da potiču od 14 Amerikanaca koji su proglašeni nestalim u Korejskom ratu, vraćeni su američkim vojnim vlastima.
■ 2001. - Najmanje 50 ljudi poginulo od podzemne eksplozije metana i ugljene prašine u Ukrajini.
■ 2003. - U bombaškom napadu na sedište Ujedinjenih nacija u Bagdadu (Irak) 23 osobe su poginule, među kojima i izaslanik UN za Irak Seržo Vjeiro de Melo. Odgovornost za napad preuzela je teroristička organizacija Osame bin Ladena Al Kaida.
■ 2005. - Bivši lider pobunjenika Hutu, Pjere Nkurunziza pobedio je na predsedničkim izborima u Burundiju, što predstavlja krunu mirovnog plana kojim je okončan 12-godišnji rat u toj zemlji.
■ 2005. - Započela je prva ikada održana zajednička rusko-kineska vojna vežba.
■ 2009. - Umrla je operska pevačica Hildegard Berens jedna od najboljih izvođača Vagnerovog repertoara svoje generacije, koja je smatrana za jednu od najboljih glumica na operskoj sceni.
■ 2010. - Umro je Đorđe Ilić, srpski akademski slikar, pedagog i profesor.
■ 2012. - Holivudski režiser Toni Skot, režiser akcionih hitova 'Top gan', 'Grimizna plima','Poslednji skaut' i 'Policajac s Beverli hilsa' izvršio je samoubistvo skočivši sa mosta u Los Anđelesu.
■ 2013. - Umro je Mirko Kovač, jugoslovenski pisac, autor knjiga 'Gubilište', 'Ruganje s dušom', 'Vrata od utrobe', kao i scenarija za filmove 'Okupacija u 26 slika', 'Pad Italije' i 'Duvanski put'.
■ 2013. - Preminuo je Đorđe Zorkić, jedan od osnivača i pomoćnik direktora agencije Beta. Zorkić je bio istoričar umetnosti, a kao novinar i urednik radio je, pored Bete, i u Radio Beogradu i Tanjugu.
■ 2014. - Istoričar i teoretičar književnosti, akademik dr Predrag Palavestra preminuo je u 85. godini. Bio je redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti i Akademije nauka i umetnosti BiH. Jedno od njegovih najpoznatijih dela 'Posleratna srpska književnost i njena istorija' sedamdesetih godina prošloga veka bilo je zabranjeno.
■ 2016. - Glumica Mira Stupica preminula je u 93. godini. Debitovala je 1941. godine u pozorištu u Beogradu, a na filmu od 1951. od kada je ostvarila oko 50 filmskih i televizijskih uloga ('Jara gospoda', 'Stojan Mutikaša', 'Hanka', 'Doručak sa đavolom', 'Sedam i po', 'Parada'). Dobitnica je Dobričinog prstena, Statuete 'Joakim Vujić', nagrada 'Pavle Vuisić', festivala 'Dani Zorana Radmilovića'.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
