Na Ovaj Dan - 29. Mart
Pogledajte događaje koji su se desili na ovaj dan, 29. marta! Šta se sve nekada dešavalo dvadeset devetog marta, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 1254. - Papa Inocent IV odobrio uporabu glagoljice i staroslavenskog jezika u bogoslužju u hrvatskim krajevima gde je u uporabi.
■ 1461. - U najkrvavijoj bici 'Rata dve ruže', u Engleskoj, oko 36.000 vojnika pod zastavom dinastije Jork kod Toutona, blizu Jorka, porazilo snage od oko 40.000 vojnika dinastije Lankaster, osiguravši time engleski presto Edvardu IV.
■ 1461. - Osmansko carstvo je zauzelo Solun od Vizantinaca.
■ 1638. - Švedski naseljenici osnovali su blizu zaljeva Delaware prvu švedsku koloniju u Severnoj Americi, koju su nazvali Nova Švedska.
■ 1772. - Umro je švedski filozof i prirodnjak Emanuel Svedenborg, autor mističko - teozofskog učenja o prirodi. Posle njegove smrti pojavila su se 'Društva svedenborgista', iz kojih je nastala Crkva Novog Jerusalima.
■ 1792. - Umro je švedski kralj Gustav Treći, nakon 13 dana pošto je atentator pucao na njega u operi u Štoholmu. Od stupanja na presto 1771. vladao je apsolutistički, ali je bio i veliki pokrovitelj umjetnosti. Ratovao je protiv Rusije od 1788. do 1790. i bezuspešno je pokušavao da zauzme Petrograd. Inspirisan tim atentatom Đuzepe Verdi je napisao operu 'Bal pod maskama'.
■ 1795. - Betoven je debitovao kao pijanista u Beču.
■ 1798. - Oformljena je Republika Švajcarska.
■ 1807. - Heinrich Wilhelm Olbers otkrio je blizu Jupiterove orbite asteroid 4 Vesta.
■ 1809. - Švedski kralj Gustav IV prisiljen da abdicira posle više poraza švedskih trupa u ratu s Danskom.
■ 1809. - Na Saboru u Porvoou četiri staleža Finske prisegnula su na odanost caru Aleksandru I od Rusije čime je započelo odvajanje Velikog kneževstva Finske od Švedske.
■ 1814. - U Danskoj Jevreji izjednačeni u pravima s ostalim građanima.
■ 1831. - U Velikom bosanskom ustanku Husein-kapetan Gradaščević se uputio prema Travniku sa oko 4.000 ljudi.
■ 1848. - Nijagarini vodopadi nisu proticali čitavih 30 sati - zaledili su se.
■ 1848. - Počeo trogodišnji rat Danske s Pruskom u kojem su Danci pretrpeli poraz i izgubili veliki deo teritorije na jugu poluostrva Jitland.
■ 1848. - Američka vojska pod zapovedništvom generala Vinfilda Skota je u Američko-meksičkom ratu zauzela Verakruz.
■ 1849. - Velika Britanija na osnovu sporazuma s maharadžom od Lahorea anektirala Pendžab i pripojila ga Britanskoj Indiji.
■ 1864. - Grčka vratila suverenitet nad ostrvima u Jonskom moru koja su bila pod kolonijalnom upravom Velike Britanije.
■ 1866. - Održana je poslednja predstava - komad 'Srpske cveti' u jednoj od prvih pozorišnih sala u Beogradu - u Velikoj pivari u Gepartovoj ulici. Ova predstava je između ostalog zapamćena i po nezgodi, jer se za vreme predstave provalio patos na pozornici i glumci su propali u podrum.
■ 1867. - Velika Britanija od Kvebeka, Ontarija, Nove Škotske i Nju Branzvika formirala dominion Kanadu, u koji su 1878. uključene ostale britanske teritorije Severne Amerike, izuzev Njufaundlenda.
■ 1879. - U Moskvi je premijerno izvedena opera Čajkovskog 'Evgenije Onjegin'.
■ 1886. - Završeno prvo službeno Svetsko prvenstvo u šahu 1886. pobedom Wilhelm Steinitza.
■ 1886. - Hemičar i farmaceut Džon Pemberton počinje da reklamira koka-kolu - sa kokainom.
■ 1891. - Umro je francuski slikar Žorž Sera osnivač i glavni predstavnik pokreta poentilizam - divizionizam. Najčešće je slikao pejzaže, prizore iz cirkusa i s kupališta.
■ 1894. - Profesor Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu Mihailo Avramović osnovao je u Vranovu kod Smedereva prvu srpsku zemljoradničko-kreditnu zadrugu. Ubrzo je pokret osnivanja zadruga u Srbiji uzeo maha i 1895. stvoren je Glavni savez zemljoradničkih zadruga.
■ 1899. - Rođen je šef zloglasne sovjetske političke policije NKVD i potpredsednik vlade SSSR Lavrentije Pavlovič Berija, koji je u 'velikim čistkama' organizovao fizičke likvidacije boljševičkih prvaka i od 1938. rukovodio sistemom koncentracionih logora u koje su bili zatočeni milioni ljudi. Uhapšen je sredinom 1953, posle smrti diktatora Josifa Staljina, pod optužbom da je kovao zaveru da preuzme vlast, i streljan je u decembru 1953.
■ 1901. - U Australiji održani prvi federalni izbori. U prvom australijskom parlamentu najviše mesta dobila Laburistička partija.
■ 1903. - Srpski kralj Aleksandar Obrenović zabranio je 'Radničke novine', glasilo Srpske socijaldemokratske partije. Povod su bile martovske demonstracije protiv vladavine Obrenovića, a list je u junu 1903, posle ubistva kralja i njegove supruge Drage i pada dinastije Obrenović, ponovo počeo da izlazi.
■ 1911. - Poluautomatski pištolj M1911, kojeg je dizajnirao Džon Brauning, postao je deo standardne opreme vojske Sjedinjenih Američkih Država.
■ 1912. - Engleski polarni istraživač Robert Falkon Skot umro je od zime i gladi pri povratku s Južnog pola, gde je stigao 13. januara 1912, četiri sedmice posle Norvežanina Rualda Amundsena. Spasilačka ekipa je pronašla smrznuta tela članova njegove ekspedicije nadomak jedne od stanica za snabdevaje na Antarktiku, kao i njegov dnevnik u kojem je opisao agoniju svojih pratilaca.
■ 1916. - Rođen je američki političar Eugene McCarthy.
■ 1945. - SSSR zvanično priznao Vladu Jugoslavije, koju su prethodno priznale Velika Britanija i SAD.
■ 1945. - Prestalo s radom Zemaljsko antifašističko veće narodnog oslobođenja Sandžaka u Novomu Pazaru.
■ 1946. - Novim ustavom Zlatna Obala, sadašnja Gana, postala prva britanska kolonija u Africi sa afričkom većinom u Parlamentu, ali na punu nezavisnost čekala još 14 godina.
■ 1946. - Osnovana mađarska avionska kompanija Malév Hungarian Airlines.
■ 1947. - Izbio je Malagaški ustanak protiv francuske kolonijalne vlasti na Madagaskaru.
■ 1951. - Održana je 23. dodela Oskara. Najbolji film - 'Sve o Iv', najbolji glumac - Džous Firer, najbolja glumica - Džudi Holidej.
■ 1956. - U Novom Sadu osnovane Jugoslovenske pozorišne igre, 'Sterijino pozorje', povodom 150 godina od rođenja i stogodišnjice smrti srpskog komediografa Jovana Popovića Sterije.
■ 1959. - Premijera filma 'Neki to vole vruće'. Glavne uloge - Merilin Monro i Džek Lemon.
■ 1967. - Porinuta prva francuska nuklearna podmornica.
■ 1971. - Porota je izrekla smrtnu kaznu za Charlesa Mansona.
■ 1972. - Bolivija proterala 119 članova sovjetske ambasade u La Pasu, optuživši Moskvu da finansira levičarske pobunjenike.
■ 1973. - Poslednje američke borbene trupe su napustile Južni Vijetnam.
■ 1974. - Američki veštački satelit 'Mariner 10' snimio prve fotografije Merkura.
■ 1974. - Grupa kineskih seljaka iz pokrajine Šensi je otkrila hiljade glinenih statua koje su predstavljale vojsku prvog kineskog cara Ćin Ši Huanga.
■ 1981. - Više od sedam hiljada atletičara je učestvovalo je na 1. Londonskom maratonu.
■ 1982. - Umro je nemački kompozitor Karl Orf, autor scenske kantate 'Karmina Burana'.
■ 1982. - 54. dodela Oskara: najbolji film - 'Chariots of Fire', najbolja glumica - Ketrin Hepbern i najbolji glumac - Henri Fonda.
■ 1990. - Premijer Australije Bob Houk dobio izbore, postavši prvi laburista koji je četiri puta uzastopno osvojio položaj šefa vlade.
■ 1994. - Republika Hrvatska i predstavnici Srba u Hrvatskoj potpisali sporazum o primirju i razgraničenju vojnih snaga na šest od ukupno 35 sektora na 300 kilometara dugom frontu.
■ 1997. - Bežeći pred nasiljem koje je zahvatilo zemlju tokom krvavih nemira, više od 50 izbeglica iz Albanije utopilo se kada je njihov brod potonuo posle sudara sa italijanskim ratnim brodom u južnom Jadranu, blizu italijanske obale.
■ 1999. - DJIA se prvi put približio vrednosti od 10.000.
■ 1999. - Bombardovana zgrada MUP-a u Prištini.
■ 2002. - U Moskvi je predstavljen projekat prvog u svetu kosmičkog aparata 'S-21' koji je namenjen kosmičkom turizmu.
■ 2002. - Izraelske oklopne jedinice ušle u Ramalu i blokirale sedište palestinskog lidera Jasera Arafata.
■ 2003. - Svetska zdravstvena organizacija saopštila da je Karlo Urbani, lekar koji je prvi identifikovao ozbiljni akutni respiratorni sindrom, SARS, umro od te bolesti.
■ 2004. - Bugarska, Estonija, Letonija, Litvanija, Rumunija, Slovačka i Slovenija su postale punopravne članice NATO pakta.
■ 2006. - Nigerijske vlasti uhapsile su bivšeg liberijskog predsednika Čarlsa Tejlora i izručile ga Međunarodnom sudu u Hagu, pred kojim je optužen za ratne zločine tokom građanskog rata u Sijera Leoneu i Liberiji od 1991. do 2001. godine u kome je poginulo 120.000 ljudi.
■ 2006. - Desilo se delimično pomračenje Sunca u Srbiji. U delovima Azije i Afrike - potpuno.
■ 2009. - U 84. godini umro francuski kompozitor i dirigent Moris Žar. Napisao je muziku za 150 filmova i osvojio tri Oskara za filmsku muziku. Reč je o filmovima 'Lorens od Arabije', 'Doktor Živago' i 'Put za Indiju'. Tokom duge karijere sarađivao je sa mnogim velikim režiserima kao što su Alfred Hičkok, Džon Hjuston, Lukino Viskonti i Piter Vir. Napisao je muziku i za filmove 'Godina opasnog življenja', 'Gorile u magli' i 'Društvo mrtvih pesnika'.
■ 2010. - Najmanje je 37 ljudi ubijeno, a 62 povređeno u Moskvi u dve odvojene eksplozije u podzemnoj željeznici oko osam sati ujutro po lokalnom vremenu. Moskovski gradonačelnik je izjavio kako su za oba napada krive žene samoubice.
■ 2017. - Britanska premijerka Tereza Mej uputila je pismo predsedniku Evropskog saveta Donaldu Tusku kojim je pokrenula istupanje Velike Britanije iz EU, posle 44 godina članstva.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1461. - Osmansko carstvo je zauzelo Solun od Vizantinaca.
■ 1638. - Švedski naseljenici osnovali su blizu zaljeva Delaware prvu švedsku koloniju u Severnoj Americi, koju su nazvali Nova Švedska.
■ 1772. - Umro je švedski filozof i prirodnjak Emanuel Svedenborg, autor mističko - teozofskog učenja o prirodi. Posle njegove smrti pojavila su se 'Društva svedenborgista', iz kojih je nastala Crkva Novog Jerusalima.
■ 1792. - Umro je švedski kralj Gustav Treći, nakon 13 dana pošto je atentator pucao na njega u operi u Štoholmu. Od stupanja na presto 1771. vladao je apsolutistički, ali je bio i veliki pokrovitelj umjetnosti. Ratovao je protiv Rusije od 1788. do 1790. i bezuspešno je pokušavao da zauzme Petrograd. Inspirisan tim atentatom Đuzepe Verdi je napisao operu 'Bal pod maskama'.
■ 1795. - Betoven je debitovao kao pijanista u Beču.
■ 1798. - Oformljena je Republika Švajcarska.
■ 1807. - Heinrich Wilhelm Olbers otkrio je blizu Jupiterove orbite asteroid 4 Vesta.
■ 1809. - Švedski kralj Gustav IV prisiljen da abdicira posle više poraza švedskih trupa u ratu s Danskom.
■ 1809. - Na Saboru u Porvoou četiri staleža Finske prisegnula su na odanost caru Aleksandru I od Rusije čime je započelo odvajanje Velikog kneževstva Finske od Švedske.
■ 1814. - U Danskoj Jevreji izjednačeni u pravima s ostalim građanima.
■ 1831. - U Velikom bosanskom ustanku Husein-kapetan Gradaščević se uputio prema Travniku sa oko 4.000 ljudi.
■ 1848. - Nijagarini vodopadi nisu proticali čitavih 30 sati - zaledili su se.
■ 1848. - Počeo trogodišnji rat Danske s Pruskom u kojem su Danci pretrpeli poraz i izgubili veliki deo teritorije na jugu poluostrva Jitland.
■ 1848. - Američka vojska pod zapovedništvom generala Vinfilda Skota je u Američko-meksičkom ratu zauzela Verakruz.
■ 1849. - Velika Britanija na osnovu sporazuma s maharadžom od Lahorea anektirala Pendžab i pripojila ga Britanskoj Indiji.
■ 1864. - Grčka vratila suverenitet nad ostrvima u Jonskom moru koja su bila pod kolonijalnom upravom Velike Britanije.
■ 1866. - Održana je poslednja predstava - komad 'Srpske cveti' u jednoj od prvih pozorišnih sala u Beogradu - u Velikoj pivari u Gepartovoj ulici. Ova predstava je između ostalog zapamćena i po nezgodi, jer se za vreme predstave provalio patos na pozornici i glumci su propali u podrum.
■ 1867. - Velika Britanija od Kvebeka, Ontarija, Nove Škotske i Nju Branzvika formirala dominion Kanadu, u koji su 1878. uključene ostale britanske teritorije Severne Amerike, izuzev Njufaundlenda.
■ 1879. - U Moskvi je premijerno izvedena opera Čajkovskog 'Evgenije Onjegin'.
■ 1886. - Završeno prvo službeno Svetsko prvenstvo u šahu 1886. pobedom Wilhelm Steinitza.
■ 1886. - Hemičar i farmaceut Džon Pemberton počinje da reklamira koka-kolu - sa kokainom.
■ 1891. - Umro je francuski slikar Žorž Sera osnivač i glavni predstavnik pokreta poentilizam - divizionizam. Najčešće je slikao pejzaže, prizore iz cirkusa i s kupališta.
■ 1894. - Profesor Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu Mihailo Avramović osnovao je u Vranovu kod Smedereva prvu srpsku zemljoradničko-kreditnu zadrugu. Ubrzo je pokret osnivanja zadruga u Srbiji uzeo maha i 1895. stvoren je Glavni savez zemljoradničkih zadruga.
■ 1901. - U Australiji održani prvi federalni izbori. U prvom australijskom parlamentu najviše mesta dobila Laburistička partija.
■ 1903. - Srpski kralj Aleksandar Obrenović zabranio je 'Radničke novine', glasilo Srpske socijaldemokratske partije. Povod su bile martovske demonstracije protiv vladavine Obrenovića, a list je u junu 1903, posle ubistva kralja i njegove supruge Drage i pada dinastije Obrenović, ponovo počeo da izlazi.
■ 1911. - Poluautomatski pištolj M1911, kojeg je dizajnirao Džon Brauning, postao je deo standardne opreme vojske Sjedinjenih Američkih Država.
■ 1912. - Engleski polarni istraživač Robert Falkon Skot umro je od zime i gladi pri povratku s Južnog pola, gde je stigao 13. januara 1912, četiri sedmice posle Norvežanina Rualda Amundsena. Spasilačka ekipa je pronašla smrznuta tela članova njegove ekspedicije nadomak jedne od stanica za snabdevaje na Antarktiku, kao i njegov dnevnik u kojem je opisao agoniju svojih pratilaca.
■ 1916. - Rođen je američki političar Eugene McCarthy.
■ 1945. - SSSR zvanično priznao Vladu Jugoslavije, koju su prethodno priznale Velika Britanija i SAD.
■ 1945. - Prestalo s radom Zemaljsko antifašističko veće narodnog oslobođenja Sandžaka u Novomu Pazaru.
■ 1946. - Novim ustavom Zlatna Obala, sadašnja Gana, postala prva britanska kolonija u Africi sa afričkom većinom u Parlamentu, ali na punu nezavisnost čekala još 14 godina.
■ 1946. - Osnovana mađarska avionska kompanija Malév Hungarian Airlines.
■ 1947. - Izbio je Malagaški ustanak protiv francuske kolonijalne vlasti na Madagaskaru.
■ 1951. - Održana je 23. dodela Oskara. Najbolji film - 'Sve o Iv', najbolji glumac - Džous Firer, najbolja glumica - Džudi Holidej.
■ 1956. - U Novom Sadu osnovane Jugoslovenske pozorišne igre, 'Sterijino pozorje', povodom 150 godina od rođenja i stogodišnjice smrti srpskog komediografa Jovana Popovića Sterije.
■ 1959. - Premijera filma 'Neki to vole vruće'. Glavne uloge - Merilin Monro i Džek Lemon.
■ 1967. - Porinuta prva francuska nuklearna podmornica.
■ 1971. - Porota je izrekla smrtnu kaznu za Charlesa Mansona.
■ 1972. - Bolivija proterala 119 članova sovjetske ambasade u La Pasu, optuživši Moskvu da finansira levičarske pobunjenike.
■ 1973. - Poslednje američke borbene trupe su napustile Južni Vijetnam.
■ 1974. - Američki veštački satelit 'Mariner 10' snimio prve fotografije Merkura.
■ 1974. - Grupa kineskih seljaka iz pokrajine Šensi je otkrila hiljade glinenih statua koje su predstavljale vojsku prvog kineskog cara Ćin Ši Huanga.
■ 1981. - Više od sedam hiljada atletičara je učestvovalo je na 1. Londonskom maratonu.
■ 1982. - Umro je nemački kompozitor Karl Orf, autor scenske kantate 'Karmina Burana'.
■ 1982. - 54. dodela Oskara: najbolji film - 'Chariots of Fire', najbolja glumica - Ketrin Hepbern i najbolji glumac - Henri Fonda.
■ 1990. - Premijer Australije Bob Houk dobio izbore, postavši prvi laburista koji je četiri puta uzastopno osvojio položaj šefa vlade.
■ 1994. - Republika Hrvatska i predstavnici Srba u Hrvatskoj potpisali sporazum o primirju i razgraničenju vojnih snaga na šest od ukupno 35 sektora na 300 kilometara dugom frontu.
■ 1997. - Bežeći pred nasiljem koje je zahvatilo zemlju tokom krvavih nemira, više od 50 izbeglica iz Albanije utopilo se kada je njihov brod potonuo posle sudara sa italijanskim ratnim brodom u južnom Jadranu, blizu italijanske obale.
■ 1999. - DJIA se prvi put približio vrednosti od 10.000.
■ 1999. - Bombardovana zgrada MUP-a u Prištini.
■ 2002. - U Moskvi je predstavljen projekat prvog u svetu kosmičkog aparata 'S-21' koji je namenjen kosmičkom turizmu.
■ 2002. - Izraelske oklopne jedinice ušle u Ramalu i blokirale sedište palestinskog lidera Jasera Arafata.
■ 2003. - Svetska zdravstvena organizacija saopštila da je Karlo Urbani, lekar koji je prvi identifikovao ozbiljni akutni respiratorni sindrom, SARS, umro od te bolesti.
■ 2004. - Bugarska, Estonija, Letonija, Litvanija, Rumunija, Slovačka i Slovenija su postale punopravne članice NATO pakta.
■ 2006. - Nigerijske vlasti uhapsile su bivšeg liberijskog predsednika Čarlsa Tejlora i izručile ga Međunarodnom sudu u Hagu, pred kojim je optužen za ratne zločine tokom građanskog rata u Sijera Leoneu i Liberiji od 1991. do 2001. godine u kome je poginulo 120.000 ljudi.
■ 2006. - Desilo se delimično pomračenje Sunca u Srbiji. U delovima Azije i Afrike - potpuno.
■ 2009. - U 84. godini umro francuski kompozitor i dirigent Moris Žar. Napisao je muziku za 150 filmova i osvojio tri Oskara za filmsku muziku. Reč je o filmovima 'Lorens od Arabije', 'Doktor Živago' i 'Put za Indiju'. Tokom duge karijere sarađivao je sa mnogim velikim režiserima kao što su Alfred Hičkok, Džon Hjuston, Lukino Viskonti i Piter Vir. Napisao je muziku i za filmove 'Godina opasnog življenja', 'Gorile u magli' i 'Društvo mrtvih pesnika'.
■ 2010. - Najmanje je 37 ljudi ubijeno, a 62 povređeno u Moskvi u dve odvojene eksplozije u podzemnoj željeznici oko osam sati ujutro po lokalnom vremenu. Moskovski gradonačelnik je izjavio kako su za oba napada krive žene samoubice.
■ 2017. - Britanska premijerka Tereza Mej uputila je pismo predsedniku Evropskog saveta Donaldu Tusku kojim je pokrenula istupanje Velike Britanije iz EU, posle 44 godina članstva.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
