Desilo Se u Ovaj Dan - 29. Novembar
Šta se sve događalo i koji važni događaji su se desili na ovaj dan, 29. novembra! Šta se sve nekada dešavalo dvadeset devetog novembra, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 1314. - Umro je francuski kralj Filip IV Lepi - Philippe le Bel koji je 1306. proterao Jevreje iz Francuske i konfiskovao njihovu imovinu. Tokom sukoba sa papom Bonifacijem VIII sazvao je 1302. Skupštinu triju staleža - sveštenstva, plemstva i građanstva, prvi put u istoriji Francuske, a nakon papine smrti sporazumeo se s novim papom Klementom V, Francuzem, da se papsko sedište premesti u Avinjon.
■ 1394. - Hanyang, današnji Seul, je proglašen za glavni grad Koreje, te su započeti radovi na izgradnji palače Gyeongbokgung.
■ 1516. - Umro je italijanski slikar Đovani Belini, jedan od tvoraca venecijanske škole. Bio je učitelj Đorđonea i Ticijana.
■ 1543. - U Londonu je od kuge umro nemački slikar Hans Holbajn Mlađi - Holbein der Juengere, dvorski slikar kralja Henrija VIII, majstor crteža i autor čuvenih portreta - 'Erazmo Roterdamski', 'Madona gradonačelnika Majera', 'Henri VIII'.
■ 1777. - San Hoze, Kalifornija je osnovan kao el Pueblo de San José de Guadalupe. Ovo je prvo civilno naselje ili - pueblo - u ovom delu Kalifornije.
■ 1780. - Umrla je austrijska carica, češka i mađarska kraljica Marija Terezija. Tokom vladavine od 1740. sprovodila je reforme u duhu prosvećenog apsolutizma, ali i centralizaciju i germanizaciju. Da bi osigurala osporavani presto, vodila je rat za austrijsko nasleđe od 1740. do 1748. u kojem joj je 1745. pruski kralj Fridrih II preoteo Šleziju.
■ 1781. - Brod za prevoz robova Zong baca živi tovar u more da bi polagao pravo na osiguranje.
■ 1812. - Povlačeći se ispred Kutuzova, Napoleon je veštim manevrom odvratio Čičagovljevu pažnju južno od Borisova, izvršio glavni prelaz sa ostacima svoje armije preko reke Berezina i nastavio povlačenje prema Vilni.
■ 1830. - Novembarski nemiri izbijaju u Poljskoj.
■ 1847. - Dr. Markus Vitman, njegova žena Narcisa i još njih petnaestoro su ubijeni i time počinju Indijanski ratovi.
■ 1854. - Umro je srpski pisac, državnik, diplomata i vojskovođa, prota Mateja Nenadović, predsednik Praviteljstvujuščeg sovjeta - prve srpske vlade. Sa stricem Jakovom pokrenuo je Prvi srpski ustanak u valjevskoj i šabačkoj nahiji i komandovao je delom ustaničkih snaga 1806. u boju na Mišaru u kojem su Turci potučeni do nogu. Kao prvi diplomata obnovljene Srbije, u Petrogradu je pokušao da uspostavi diplomatske odnose s Rusijom i zainteresuje rusku vladu za podršku i pomoć; igrao je važnu ulogu u pregovorima s Turcima. Posle Drugog srpskog ustanka, postao je valjevski knez, ali je penzionisan zbog nesuglasica s knezom Milošem Obrenovićem, a zbog sukoba s knezom Mihailom Obrenovićem 1840. je prognan. Vratio se 1842, kad su Obrenovići pali s vlasti, i postao državni savetnik. Njegovi 'Memoari', jedno od najboljih memoarskih dela srpske književnosti, puni su dragocenih podataka o događajima i ljudima u vreme Prvog srpskog ustanka.
■ 1864. - U Sent Kriku u američkoj državi Kolorado jedinica pukovnika Džona Čivingtona masakrirala je najmanje 400 Čejena i Arapahosa, koji su se predali uz prethodno dobijenu dozvolu da se ulogoruju.
■ 1872. - U Indijanskim ratovima, Modok rat počinje Bitkom Izgubljene Reke.
■ 1874. - Matica ilirska menja naziv u Matica hrvatska.
■ 1877. - Tomas Edison demonstrira svoj fonograf po prvi put.
■ 1890. - Meidži ustav stupa na snagu u Japanu i prva Dijeta se sastaje. Otvoreno je zasedanje prvog japanskog parlamenta. Parlament je imao dva doma - gornji sa 480 i donji sa 252 člana.
■ 1890. - U Vest Pointu u Nju Jorku, Američka Mornarička Akademija pobeđuje Američku Vojnu Akademiju sa 24:0 u prvoj Vojska-Mornarica fudbalskoj utakmici.
■ 1895. - Rođen je američki filmski režiser i koreograf Vilijam Berkli Inos, poznat kao Bazbi Berkli, koji je utemeljio principe mjuzikla kao filmskog žanra. Koristio je vožnju kamere na nov način i služio se montažom kao bazičnim elementom ritmičke strukture. Filmovi su mu: 'Kopači zlata 1933', 'Holivudski hotel', 'Vrt na mjesečini', 'Kometa nad Brodvejom', 'Bebe u vojsci', 'Osnujmo orkestar', 'Bebe na Brodveju', '42. ulica', 'Rimski skandali'.
■ 1899. - Osnovan španski fudbalski klub FC Barcelona.
■ 1902. - Rođen je italijanski pisac Karlo Levi, autor romana 'Hristos se zaustavio u Eboliju', u kojem je opisao težak život italijanskih seljaka pod fašistima. U vreme fašističke vladavine bio je interniran u južnu Italiju.
■ 1915. - Vatra uništava većinu zgrada na Ostrvu Svete Kataline u Kaliforniji.
■ 1918. - Na Velikoj narodnoj skupštini u Podgorici svrgnut je kralj Nikola I Petrović i proglašeno ujedinjenje Crne Gore sa Srbijom. Aktom o ujedinjenju crnogorska država je prestala da postoji.
■ 1924. - U Briselu je umro Đakomo Pučini, italijanski kompozitor opera koje su osvojile svet: 'Toska', 'Madam Baterflaj', 'Devojka sa Zapada', 'Turandot'... Najistaknutiji je predstavnik verizma u italijanskoj muzici. Komponovao je i koncertne kompozicije, ali sa mnogo manje uspeha.
■ 1929. - Američki admiral Richard Byrd postao prvi čovek koji je preletio Južni pol.
■ 1932. - Rođen je francuski državnik Žak Rene Širak, premijer od 1974. do 1976. i ponovo od 1986, predsednik Francuske od 1995.
■ 1941. - Na brdu Kadinjača kod Užica u Drugom svetskom ratu je izginuo Radnički bataljon štiteći glavninu partizanskih snaga. Nemačke jedinice su, uz podršku avijacije, prešle Kadinjaču tek posle pogibije 180 partizana s komandantom Dušanom Jerkovićem. Bio je to kraj Užičke Republike, osnovane krajem septembra 1941, prve slobodne teritorije u okupiranoj Evropi.
■ 1943. - U Jajcu je u Drugom svetskom ratu Drugo zasedanje Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije konstituisalo AVNOJ kao vrhovno zakonodavno i izvršno predstavničko telo naroda Jugoslavije i ustanovilo Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije. Odlučeno je i da se Jugoslavija izgradi na demokratskom, federativnom principu kao zajednica ravnopravnih naroda, a kraljevskoj vladi u izbeglištvu zabranjen je povratak u zemlju.
■ 1944. - U Drugom svetskom ratu Albanija je oslobođena od nemačke okupacije.
■ 1944. - Alfred Blalok i Vivijen Tomas vrše prvu operaciju na čoveku da bi ispravili sindrom plave bebe.
■ 1945. - Na trećem zasedanju AVNOJ-a u Beogradu službeno ime Demokratska Federativna Jugoslavija (DFJ) je promjenjeno u Federativna Narodna Republika Jugoslavija (FNRJ), da bi konačno državna zajednica 7. aprila 1963. dobila ime Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija (SFRJ).
■ 1947. - Ujedinjene nacije dale svoj glas za podjelu Palestine i formiranje nezavisne jevrejske države. Kasnije je od jevrejskog dela formirana država Izrael (1948), a arapski dio je ušao u sastav arapske države Hašemitski Jordan (1950).
■ 1950. - U Korejskom ratu Severnokorejske i kineske trupe naređuju povlačenje snaga Ujedinjenih Nacija iz Severne Koreje.
■ 1952. - Američki predsednik Dvajt Ajzenhauer ispunjava obećanje iz kampanje time što putuje do Koreje da bi video šta može da se učini da se prekine konflikt.
■ 1961. - Merkur-Atlas 5 je lansiran sa šimpanzom Enosom. Letelica je obletela Zemlju dva puta i srušila se nedaleko od obale Portorika.
■ 1963. - Američki predsednik Lindon Džonson uspostavlja Vorenovu komisiju da istraži atentat na predsednika Džona Kenedija.
■ 1963. - Kanadski DC-8 na letu letu 831 se srušio, ubivši pritom svih 118 osoba u avionu.
■ 1963. - Bitlsi su izdali singl 'I Want to Hold Your Hand'.
■ 1964. - Rimokatolička crkva je u SAD-u zamenila upotrebu latinskog jezika engleskim.
■ 1965. - Kanadski satelit Alouette 2 je lansiran.
■ 1967. - U Vjetnamskom ratu Američki ministar odbrane Robert Meknamara objavljuje svoju ostavku.
■ 1973. - U toku požara u robnoj kući u japanskom gradu Kumamoto poginulo više od sto ljudi.
■ 1975. - Bill Gates prvi put koristi ime 'Microsoft' za mikroračunarski softver u pismu Polu Alenu.
■ 1981. - Nedaleko od obale ostrva Santa Kataline, 43-godišnja glumica Natali Vud se davi nesrećnim slučajem. Postala je filmska zvezda još kao dete - 'Čudo na 34. ulici'. Ostali filmovi su joj: 'Buntovnik bez razloga', 'Sjaj u travi', 'Tragači', 'Priča sa zapadne strane' ...
■ 1982. - Sovjetska invazija Avganistana: Generalna Skupština Ujedinjenih Nacija donosi Rezoluciju Ujedinjenih Nacija 37/37, po kojoj sovjetske snage treba da se povuku iz Avganistana.
■ 1987. - Južnokorejski avion 'Boeing 707' sa 115 putnika i članova posade srušio se iznad Burme. U Bahreinu je potom uhapšena jedna žena koja je priznala da je severnokorejski agent i da je postavila eksploziv u avion prema nalogu njene vlade kako bi bile onemogućene Olimpijske igre u Seulu 1988.
■ 1989. - Osnovan bend Atheist rap.
■ 1990. - Veće Sigurnosti UN usvojilo rezoluciju o upotrebi svih mjera radi izbacivanja Iraka iz Kuvajta ukoliko se iračke trupe ne povuku do 15. januara 1991.
■ 1991. - Komisija za arbitražu Mirovne konferencije o Jugoslaviji - Badenterova komisija, objavila je rezultate međunarodne arbitraže prema kojima se SFR Jugoslavija 'nalazi u procesu nestajanja' i da su sve republike bivše federacije njeni sukcesori.
■ 1993. - Na inicijativu Evropske unije, u Ženevi su ponovo otpočeli mirovni pregovori o krizi na prostorima bivše SFR Jugoslavije. Četvorodnevnoj konferenciji, uz 12 šefova diplomatije zemalja EU, prisustvovali su predsednici Srbije, Crne Gore i Hrvatske, kao i predstavnici zaraćenih strana u bivšoj Bosni i Hercegovini. Na plenarnoj sednici predsednik Srbije Slobodan Milošević osudio je EU zbog sankcija protiv Savezne Republike Jugoslavije.
■ 1996. - Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu osudio je na 10 godina zatvora bosanskog Hrvata Dražena Erdemovića, koji je priznao da je, kao pripadnik Vojske Republike Srpske, učestvovao u masovnoj likvidaciji bosanskih Muslimana u Srebrenici u julu 1995. To je bila prva presuda za ratni zločin jednog međunarodnog suda posle Nirnberškog i Tokijskog procesa.
■ 1998. - U Beogradu je umro Živojin Pavlović, jedan od najznačajnijih srpskih filmskih reditelja i književnika 'nove srpske proze'. Njegov film 'Dezerter' iz 1992. godine, prvo je filmsko delo koje govori o tragediji rata na prostoru bivše SFR Jugoslavije.
■ 1999. - Rivalske partije u Severnoj Irskoj formirale su protestantsko-katoličku vladu, primoravši tako ogorčene neprijatelje da prvi put u istoriji podele vlast.
■ 2001. - Predstavnici BiH, SRJ, Slovenije i Hrvatske potpisali u Sarajevu pismo namjere o davanju međunarodnog statusa reci Savi.
■ 2001. - Umro je britanski rok pevač i kompozitor Džordž Harison, bivši član 'Bitlsa', rok grupe koja je obeležila šezdesete godine XX veka.
■ 2003. - Vođi čečenskih pobunjenika Ahmedu Zakajevu, koji je u Rusiji optužen za ubistva i kidnapovanja, odobren je status političkog azilanta u Velikoj Britaniji.
■ 2003. - Narodna skupština Republike Srpske proglasila osam amandmana na Ustav Srpske, koji se tiču odbrane i vojske, a kojima se, između ostalog, nadležnost komandovanja Vojskom sa predsednika Republike Srpske prenosi na Predsedništvo BiH.
■ 2008. - Umro je danski arhitekta Jorn Utzon, poznat kao tvorac Sidnejske opere, koja je 2007. uvrštena u svetsku baštinu UNESCO-a. Projektovao je i zgradu Narodne skupštine u Kuvajtu i više poznatih građevina u Danskoj. Prestižnu Pricker nagradu za arhitekturu dobio je 2003. godine.
■ 2009. - Više od 59 odsto Švajcaraca na referendumu glasalo za zabranu izgradnje minareta na tlu Švajcarske.
■ 2010. - Umro je komičar Lesli Nilsen zvezda filmskog serijala 'Goli pištolj' i 'Ima li pilota u avionu'.
■ 2010. - Umrla je ruska pesnikinja Bela Ahmadulina, ikona kulturnog života sovjetske ere.
■ 2013. - Na samitu u Vilnjusu Evropska unija je parafirala sporazume o pridruživanju sa Gruzijom i Moldavijom.
■ 2015. - Tajson Fjuri je postao novi bokserski šampion u teškoj kategoriji, pošto je pobedio Vladimira Klička u Diseldorfu nakon 12 rundi.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
