Generalni direktor Naftne industrije Srbije (NIS) Kiril Tjurdenjev izjavio je da i dalje postoji mogućnost da ta kompanija od Sjedinjenih Američkih Država dobije licencu za nesmetan rad, dok traju pregovori o promeni vlasničke strukture. "Spremni smo da, u tom slučaju, u što kraćem roku startujemo Rafineriju. Po svim aktuelnim pitanjima sarađujemo sa državnim organima Srbije i imamo njihovu podršku", naveo je Tjurdenjev u internom saopštenju zaposlenima koje su preneli beogradski mediji. NIS je za Radio Slobodna Evropa potvrdio autentičnost saopštenja. Ova kompanija je od 9. oktobra pod američkim sankcijama zbog većinskog ruskog udela u vlasništvu. Tjurdenjev je naveo i da je poslednjom licencom SAD kompaniji dat rok za promenu vlasničke strukture do februara 2026. godine. "Ovaj proces vode akcionari, odnosno vlasnici kompanije, a prema informacijama kojima raspolažemo akcionari aktivno pregovaraju sa nekoliko zainteresovanih strana", rekao je on. Usled nedostatka sirove nafte, što je posledica sankcija, NIS-ova Rafinerija u Pančevu je 2. decembra obustavila rad. Tjurdenjev je rekao da je u ovom trenutku glavni zadatak kompanije da održava stabilnost poslovanja, "koliko je moguće u postojećim okolnostima". "Rad naše rafinerije, a posledično i HIP Petrohemije, trenutno je obustavljen zbog nedostatka sirove nafte. Tržište snabdevamo derivatima iz unapred spremljenih rezervi", rekao je Tjurdenjev. Cilj sankcija SAD usmerenih na ruski energetski sektor, pod kojima se našla najveća naftna kompanija u Srbiji, jeste da onemogući Rusiji da dalje finansira invaziju na Ukrajinu. Sankcije NIS-u su prethodno odlagane osam puta.

Netflix kupuje televizijske i filmske studije, kao i odjeljenje za striming kompanije Warner Bros Discovery za 72 milijarde dolara, objavile su kompanije. Sporazum je postignut nakon što su se "Netflix" i "Paramount Skydance" sedmicama nadmetali za kupovinu. Na kraju je "Netflix" dao bolju ponudu od 28 dolara po akciji. Kupovina vlasnika poznatih franšiza, uključujući "Igre prijestolja", "DC Comics i "Harry Potter", dodatno će pomjeriti ravnotežu moći u Holivudu u korist striming giganta, prenosi BBC. Analitičari smatraju da se "Netflix" odlučio na kupovinu jer želi da osigura dugoročna prava na hit serije i filmove i da se manje oslanja na spoljne studije. Kompanija se širi i na segment igara i traži nove načine za rast nakon uspjeha akcije protiv dijeljenja lozinki. Sporazum će se vjerovatno suočiti sa snažnom antimonopolskom provjerom u Evropi i SAD, jer bi najvećem svjetskom striming servisu dao vlasništvo nad rivalom koji je dom "HBO Max" i može da se pohvali sa gotovo 130 miliona pretplatnika. Suizvršni direktor Netflixa Ted Sarandos rekao je da se sada kombinovanjem biblioteke serija i filmova Warner Brosa sa platformom za streaming, "može publici pružiti više onoga što vole". Drugi suizvršni direktor Netflixa Greg Peters rekao je da dogovor znači da Netflix može predstaviti proizvode Warner Brosa široj publici. David Zaslav, predsjednik i izvršni direktor Warner Brosa, rekao je da ova objava "kombinuje dvije najveće kompanije za pripovijedanje na svijetu".

Vlada, sindikati i organizacije poslodavaca postigli su dogovor o glavnim tačkama nacrta državnog budžeta Bugarske za 2026. godinu, koji je bio povod da hiljade ljudi izađe na proteste širom zemlje ove sedmice. Ministrica finansija Temenužka Petkova na brifingu za medije 5. decembra rekla je da su se dogovorili da vlast odustane od spornih budžetskih tačaka koje su bile povod za proteste, a to su povećanje plata u javnom sektoru na štetu većih poreza i doprinosa za osiguranje za privatni sektor. Vijest dolazi nakon što je Petkova ranije 5. decembra održala još jedan sastanak sa predstavnicima velikih poslovnih organizacija i sindikata. Nakon toga, objavila je da su se dogovorili nekoliko stavki. Dogovoreno je da porez na dividendu ostane 5 posto umjesto 10 posto u prethodnom nacrtu, da se ukine povećanje doprinosa za socijalno osiguranje za 2 procentna poena, te da se ukine obaveza preduzeća da u maloprodaji koriste softver za upravljanje prodajom koji odobre institucije. Usaglasili su se i da se ukine automatski mehanizam za određivanje visine naknada u sektorima kao što su "Odbrana" i "Sigurnost", što bi ih još jednom povećalo. Ovaj automatski mehanizam fiksirao je plate u nekoliko oblasti sa prosječnom platom u zemlji. Petkova je prvobitno rekla da će ovo odnositi samo na plate u sektorima "Sigurnosti" i "Odbrane", ali je kasnije spomenula "sve" sektore u kojima se formula primjenjuje. Osim toga, sindikati i poslodavci su se takođe dogovorili o maksimalnom prihodu socijalnog osiguranja, pto je nešto niže od početnog prijedloga. Novi nacrt budžeta trebao bi biti podnesen na razmatranje Narodnoj skupštini 8. novembra. Ovo se dogodilo nakon što je zemlju zahvatili rekordni protesti koji su počeli zbog budžeta, ali su se pretvorili u demonstracije protiv vlade stranaka GERB, DPS, BSP i ITN-a u cjelini. Vlada je povukla prethodnu verziju budžeta za 2026. godinu i saopštila da će pripremiti novi. Međutim, odbija da podnese ostavku, kako su zahtijevali demonstranti, predsjednik Rumen Radev i opozicija. Stoga je 5. decembra opoziciona koalicija PP-DB, uz pomoć stranaka APS i MECH, podnijela zahtjev za izglasavanje nepovjerenja kabinetu.

Ono za šta se sumnja da je napad ukrajinskog drona potresao je čečensku prijestonicu Grozni rano 5. decembra, samo nekoliko sati nakon što su se ukrajinski pregovarači sastali s američkim zvaničnicima na Floridi. Korisnici društvenih mreža objavili su na internetu video snimke koje je potvrdio Radio Slobodna Evropa, a koji prikazuju ogromnu rupu u neboderu u Groznom, u napadu koji je izveden na manje od kilometra od rezidencije čečenskog lidera Ramzana Kadirova. Regionalni zvaničnici još nisu javno komentarisali napad, ali su izvori za RSE program Caucasus.Realities rekli da su se u glavnom gradu Čečenije dogodile najmanje još četiri eksplozije nakon što je napad dronom pogodio kompleks nebodera u kojem se nalaze vladine kancelarije. Izvori su rekli da su u eksplozijama oštećene prazna policijska stanica u Gudermesu i zgrada Federalne službe sigurnosti (FSB) u Ačhoj-Martanu. Ni u jednom od incidenata niko nije poginuo, prema dostupnim podacima. Bez detalja o sastanku na FloridiKasno 4. decembra, ukrajinski pregovarači sastali su se sa američkim specijalnim izaslanikom Steveom Witkoffom kako bi razgovarali o njegovoj posjeti Kremlju ranije ove sedmice, gdje je razgovarao skoro pet sati sa Vladimirom Putinom, gdje je ruski lider udvostručio svoje tvrdokorne uslove za okončanje rata protiv Ukrajine. Ni američki ni ruski zvaničnici nisu javno iznijeli detalje razgovora. "Naš zadatak sada je da dobijemo potpune informacije o tome šta je rečeno u Moskvi i koje je druge izgovore Putin smislio da produži rat i izvrši pritisak na Ukrajinu", rekao je ukrajinski predsjednik Volodimir Zelenski na društvenim mrežama kasno 4. decembra. "Ukrajina je spremna za svaki mogući razvoj događaja i naravno da ćemo sarađivati što konstruktivnije sa svim partnerima kako bismo osigurali da se postigne mir - i da to, na kraju krajeva, bude dostojanstven mir", dodao je. Putin je 4. decembra ponovio svoje dugogodišnje i nepopustljive zahtjeve za suverenitet i vojnu silu Ukrajine u intervjuu za India Today. "Sve se svodi na ovo: Ili ćemo silom osloboditi ove teritorije ili će ukrajinske trupe napustiti ove teritorije i prestati se boriti tamo", rekao je Putin za kanal u unaprijed snimljenom intervjuu objavljenom uoči njegovog putovanja u Indiju. Posjeta Moskvi američke delegacije, u kojoj je bio i Jared Kushner, zet predsjednika Donalda Trumpa, uslijedila je gotovo dvije sedmice nakon što je objavljen mirovni plan koji su sastavile SAD, a koji se smatra izrazito povoljnim za Rusiju. Plan je odražavao većinu, ako ne i sve nefleksibilne zahtjeve koje je Moskva postavila Ukrajini od prije potpune invazije u februaru 2022. godine. Ukrajinski zvaničnici i evropski saveznici Kijeva od tada pokušavaju pronaći prihvatljivu alternativu. Ukrajinski zvaničnici sastali su se i s američkim državnim sekretarom Marcom Rubiom. Witkoff, investitor u nekretnine bez prethodnog diplomatskog iskustva, nije dao nikakav komentar medijima prije odlaska iz Moskve. To je bilo Witkoffovo šesto putovanje u rusku prijestolnicu od januara - jedan od pokazatelja koliko je teško bilo okončati borbe, uprkos Trumpovom insistiranju da ih može okončati u roku od 24 sata od stupanja na dužnost. Potpredsjednik SAD-a JD Vance priznao je te poteškoće, u intervjuu koji je kasno 4. decembra emitirala NBC News. "Mislim da smo zaista mislili - a čuli ste predsjednika kako to govori milion puta - da bi to bio najlakši rat za riješiti. A ako biste rekli da je mir na Bliskom istoku lakše postići nego mir u Istočnoj Evropi, rekao bih vam da ste ludi", rekao je Vance. "Mislim, ako vam išta znači, da smo postigli veliki napredak, ali još nismo sasvim prešli ciljnu liniju", dodao je.

Komisija za nestala lica Vlade Crne Gore saopštila je, da je nakon rezultata DNK analize Međunarodne komisije u Hagu i antropološkog pregleda, preliminarno potvrđen identitet dva člana porodice Klapuh, Feride i Sene. Njihova tijela pronađena su 4. juna ove godine na starom muslimanskom groblju u Nikšiću. Tročlanu porodicu Klapuh iz Foče, u Bosni i Hercegovini, pripadnici Vojske Republike Srpske ubili su 1992. godine na teritoriji opštine Plužine, oko 60 kilometara udaljenom od Nikšića. Tijelo trećeg člana, Hasana Klapuha nije nađeno, pa je Komisija najavila novi pregled i proširenje zone ekshumacije na istom lokalitetu, kako bi se pronašlo, a onda i identifikovalo na isti način. "Posmrtni ostaci preliminarno identifikovanih lica biće predati Institutu za nestale osobe Bosne i Hercegovine, koji će u saradnji sa Tužilaštvom i vještakom sudske medicine sprovesti postupak konačne identifikacije. Nakon toga ostaci će biti predati porodici radi dostojanstvenog ispraćaja i ukopa", saopšteno je iz Komisije. Kako je ubijena porodica Klapuh?U julu 1992. članovi porodice Klapuh, piše u sudskim spisima, odlučili su da napuste ratnu BiH i izbjegnu u Crnu Goru, u kojoj nije bilo sukoba. Oni su zamolili pripadnike Vojske Republike Srpske, među njima i jednog komšiju, da im pomognu i platili uslugu. "Oni su nam prijatelji, u Foči se puca, pa radi bezbjednosti hoće da nas prevezu", kazao je Hasan Klapuh na granici 6. jula 1992. godine, piše u sudskim dokumentima. Porodica je granicu prešla automobilom koje je vozio Zoran Vuković. Zaustavili su se na mostu iznad kanjona Piva, koji se nalazi blizu Plužina. Vidoje Golubović jedini koji je prisustvovao suđenju, ispričao je da je prvo iz vatrenog oružja ubijen Hasan, potom njegova supruga Ferida i na kraju njihova ćerka Sena. Nakon toga su njihova tijela bacili s mosta visine oko 100 metara. Obdukcija je pokazala, piše u sudskim spisima, da su obje žene u tom trenutku bile još žive. Tri dana kasnije, po prijavi putara crnogorska policija je otkrila i identifikovala tijela i optužene, koji su bili u bjekstvu. Podgorički Viši sud je u decembru 1996. u presudi ubistva članova porodice Klapuh okarakterisao kao ratni zločin. U odsustvu je na 20 godina osudio Zorana Vukovića, Radomira Kovača, Zorana Simovića i Janka Janjića. Istovremeno je zbog neprijavljivanja krivičnog djela i počinilaca na osam mjeseci osuđen Vidoje Golubović. On je jedini koji je prisustvovao suđenju, a ostali osuđeni nisu bili dostupni pravosuđu, pa je Crna Gora za njima raspisala međunarodne potjernice. Bila je to prva presuda za ratne zločine iz 1990-ih na području Crne Gore. Šta je sa osuđenima u slučaju Klapuh?Osuđeni Zoran Simović je preminuo 2020, pokazuju podaci koje je Osnovni sud u Foči prošle godine dostavio RSE. A Osuđeni Janjić je 2020. počinio samoubistvo. Po crnogorskoj potjernici, Srbija je decembra 2015. uhapsila Zorana Vukovića, ali ga je u decembru 2016. oslobodila, nakon što su srbijanski ministri pravde Nikola Selaković i Nela Kuburović ignorisali da u zakonskom roku potpišu rešenje o njegovom izručenju Crnoj Gori. Međunarona policijska organizacija INTERPOL je jula 2021. godine obavijestila crnogorske vlasti da Vuković boravi u Foči, u kojoj je, prema presudi Haškog tribunala, počinio mučenja i silovanja. RSE je utvrdio da su se i Vuković i Kovač nalazili u biračkom spisku u Foči za izbore 2020. Vuković je prošle godine odbio da za RSE govori o slučaju Klapuh. Kovač i Vuković, koji su u Crnoj Gori osuđeni za ratne zločine, u slučaju Klapuh su osuđeni i u Međunarodnom krivičnom sudu za bivšu Jugoslaviju (ICTY) u Hagu, kome su izručeni 1999. Njih je Tribunal osudio zbog ratnih zločina počinjenih na teritoriji Foče tokom ratnih devedesetih. Kovač je osuđen na 20 godina zbog za silovanja i prodavanja djevojaka. Vuković na 12 godina zbog počinjenih zločina protiv čovječnosti i kršenja zakona i običaja ratovanja. Vuković je 2008. pušten iz zatvora u Norveškoj gdje je izdržavao kaznu, a Kovač 2013. godine. Oni su pod američkim sankcijama.

Novi gradonačelnici iz Srpske liste su 5. decembra preuzeli dužnost u četiri opštine na severu Kosova – Severnoj Mitrovici, Leposaviću, Zvečanu i Zubinom Potoku, što su pristalice te partije proslavile u centru Severne Mitrovice, uz zastave Srbije. Ove opštine sa srpskom većinom su od maja 2023. vodili albanski gradonačelnici jer su oni iz Srpske liste novembra 2022. podneli ostavku u okviru kolektivnog istupanja Srba iz institucija kako bi se usprotivili odlukama Vlade u Prištini. Konstitutivne sednice održane su u sve četiri opštine 5. decembra, a ceremonija polaganja zakletve održana je uz državne simbole Kosova u salama. Vršilac dužnosti ministra za lokalnu samoupravu Elbert Krasnići (Elbert Krasniqi) rekao je na Fejsbuku da je "sve sprovedeno uredno i u skladu sa odredbama koje proizilaze iz Ustava Republike Kosovo" na konstitutivnim sednicama. "Želim novim gradonačelnicima uspešan mandat i dobar rad", napisao je Krasnići. Na konstitutivnoj sednici u Severnoj Mitrovici, gradonačelnik Milan Radojević je obraćajući se odbornicima rekao da su se u prethodnom periodu dešavale promene koje većinsko srpsko stanovništvo nije podržavalo. "Vreme je da zatvorimo jedno tamno vreme, vreme je da ponovo budemo ponosni na multietničnost i suživot", rekao je. Za zamenicu gradonačelnika u toj opštini izabrana je Adriana Hodžić. Prethodno je 14 od 15 odbornika položilo zakletvu. Nije bio prisutan jedino Aleksandar Arsenijević iz Srpske demokratije koji se ne nalazi na Kosovu jer je tražena osoba zbog pronađenog oružja na njegovom imanju, što je on negirao. Inače Srpska lista je na lokalnim izborima osvojila deset odborničkih mandata, Građanska inicijativa Sever za sve dva, Srpska demokratija jedno, Demokratska partija jedno i Samoopredeljenje jedno. Srpska lista je tokom predizborne kampanje za lokalne izbore priznala da je pogrešila što je napustila institucije, te navela kako je ta odluka bila doneta da bi se skrenula pažnja međunarodne zajednice na "težak položaj" Srba. Predsednik Srpske liste Zlatan Elek rekao je 3. decembra da će novi gradonačelnici, Milan Radojević u Severnoj Mitrovici, Zoran Todić u Leposaviću, Dragiša Milović u Zvečanu i Miloš Perović u Zubinom Potoku, po preuzimanju dužnosti tražiti uvid u kompletnu dokumentaciju. Srpska lista je inače ranije najavljivala da će poništiti "nelegalne" odluke koje su donosili albanski gradonačelnici. Iz EU su nakon oktobarskih izbora za Radio Slobodna Evropa izrazili očekivanje da će novoizabrane opštinske vlasti na severu Kosova, u saradnji sa centralnim institucijama, u narednom periodu "konstruktivno pristupiti rešavanju potreba i zahteva stanovništva kroz institucije i u skladu sa zakonima".

Moldavska policija saopštila je 4. decembra da je izvršila oko 50 pretresa na više lokacija u toj zemlji i pronašla dokaze da je organizovana grupa, koja je prethodno trenirana u kampu u Srbiji, planirala da izazove nerede u Moldaviji. "Organizovana grupa je navodno delovala sa direktnom namerom da sprovodi velike nezakonite aktivnosti i u zamenu za finansijsku korist", navodi se u saopštenju moldavske policije. U saopštenju se navodi da je grupa prethodno obučena u kampu u Banji Koviljači, na zapadu Srbije, a da je cilj bio "stvaranje društvene tenzije, nakon čega bi usledilo pokretanje nasilnih protesta sa namerom da utiču na javni red i bezbednost građana Moldavije". Policija u Srbiji uhapsila je 26. septembra dve osobe koje se terete da su organizovale borbeno-taktičke obuke državljana Moldavije i Rumunije, koje su za cilj imale izazivanje nereda u Moldaviji. Hapšenja su usledila nakon što su vlasti u Kišinjevu javno upozorile na postojanje borbenih kampova u Srbiji navodeći da ih je organizovala ruska tajna služba sa ciljem destabilizacije Moldavije tokom nedavnih izbora u toj zemlji. Moskva je odbacila te optužbe. Policija u Srbiji saopštila je da je obuka sprovedena 16. jula do 12. septembra u jednom ugostiteljskom objektu u blizini Loznice na zapadu Srbije i da je kroz nju prošlo između 150 i 170 državljana Moldavije i Rumunije. Predsednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je u oktobru da ne može da tvrdi da iza kampa stoji ruska služba, ali da je policija privela lica srpske nacionalnosti "koja su bila dostupna". Moldavska policija je 4. decembra navela da je tokom pretresa, između ostalog, zaplenila bankovne kartice, od kojih su neke su izdate od strane finansijskih institucija iz Ruske Federacije, preko 20 biometrijskih pasoša sa pečatima za prelazak granice sa Srbijom, radio stanice, dvogled, metke različitih kalibara za smrtonosno i nesmrtonosno oružje. Iz Ministarstva unutrašnjih poslova i Ministarstva spoljnih poslova Srbije nisu odmah odgovorili na upit RSE za više informacija o ovom slučaju.

U četiri opštine na severu Kosova – Severnoj Mitrovici, Leposaviću, Zvečanu i Zubinom Potoku, u petak 5. decembra se održavaju konstitutivne sednice na kojima će novi gradonačelnici iz Srpske liste ponovo preuzeti vlast. Ove opštine sa srpskom većinom su od maja 2023. vodili albanski gradonačelnici jer su oni iz Srpske liste novembra 2022. podneli ostavku u okviru kolektivnog istupanja Srba iz institucija kako bi se usprotivili odlukama Vlade u Prištini. Srpska lista je, inače, tokom predizborne kampanje za lokalne izbore priznala da je pogrešila što je napustila institucije, te navela kako je ta odluka bila doneta da bi se skrenula pažnja međunarodne zajednice na "težak položaj" Srba. Predsednik Srpske liste Zlatan Elek rekao je 3. decembra da će novi gradonačelnici, Milan Radojević u Severnoj Mitrovici, Zoran Todić u Leposaviću, Dragiša Milović u Zvečanu i Miloš Perović u Zubinom Potoku, po preuzimanju dužnosti tražiti uvid u kompletnu dokumentaciju. Srpska lista je inače ranije najavljivala da će poništiti "nelegalne" odluke koje su donosili albanski gradonačelnici. Iz EU su nakon oktobarskih izbora za RSE izrazili očekivanje da će novoizabrane opštinske vlasti na severu Kosova, u saradnji sa centralnim institucijama, u narednom periodu "konstruktivno pristupiti rešavanju potreba i zahteva stanovništva kroz institucije i u skladu sa zakonima". Zakon o lokalnoj samoupravi predviđa da se za neku odluku ili drugi akt opštine neusaglašen sa Ustavom i zakonima može zatražiti ponovno razmatranje od strane nadzornog organa – u ovom slučaju Ministarstva lokalne samouprave ili druge odgovorne institucije Vlade Kosova. Šta se promenilo od 2023. godine?Odmah nakon stupanja na dužnost albanski gradonačelnici su na zgrade opština postavili kosovsku zastavu, koja se do tada nije mogla videti na nijednoj instituciji. Sve četiri opštine su se priključile Asocijaciji kosovskih opština, dok su iz Srpske liste poručivali da se radi o "okupaciji severa". Potom se, u saradnji sa centralnim kosovskim vlastima, radilo i na gašenju lokalnih institucija Srbije poput Privremenih opštinskih organa, Centara za socijalni rad, Javnih opštinskih preduzeća i drugih. Takođe, lokalne vlasti su preuzimale objekte u njihovom vlasništvu u kojima su funkcionisale srpske institucije, zabranile "nelegalnu" gradnju koju je finansirala Srbija ili najavljivale rušenje bespravno izgrađenih naselja. U međuvremenu su umesto srpskih otvorene kosovske institucije, pošte i banke, a počelo se i sa otvaranjem privrednih subjekata u vlasništvu Albanaca, poput supermarketa, restorana brze hrane, poslastičarnica – što je nailazilo na otpor i bojkot lokalne srpske zajednice. Opština Severna Mitrovica je sredinom ove godine potpisala i memorandum o razumevanju sa opštinom Južna Mitrovica koji je predviđao izgradnju mostova preko reke Ibar za pešake i automobile, što je podržala Vlada Kosova. Sukobi i krizeVećinsko srpsko stanovništvo albanske gradonačelnike nije prihvatalo, te su se nizale krize. Krajem maja 2023. godine, kada su albanski gradonačelnici preuzimali vlast, došlo je i do sukoba između Srba i pripadnika KFOR-a ispred opštine Zvečan, kada je povređeno preko 100 osoba sa obe strane. Situacija je kulminirala oružanim napadom Srba u Banjskoj kod Zvečana, kada je ubijen jedan kosovski policajac i trojica srpskih napadača. Odgovornost za napad preuzeo je Milan Radoičić, bivši potpredsednik Srpske liste, dok je zvanična Priština optužila i Srbiju da stoji iza njega, što je Beograd negirao. Od tada je dijalog o normalizaciji odnosa Kosova i Srbije na političkom nivou u blokadi. U međuvremenu je EU, koja posreduje dijalogom, 2023. godine uvela kaznene mere Kosovu zbog eskalacije situacije. One su delimično počele da se ukidaju maja ove godine.

Mađarska kompanija MOL (MOLB.BU) obavijestila je američke zvaničnike da je zainteresovana za kupovinu međunarodne imovine sankcionisanog ruskog naftnog giganta Lukoila (LKOH.MM), rekli su tri izvora upoznata s tim, pridružujući se sve većem broju potencijalnih kupaca, piše Reuters. Sjedinjene Američke Države uvele su sankcije najvećem privatnom proizvođaču nafte u Rusiji u oktobru, u sklopu napora da izvrše pritisak na Moskvu da okonča rat u Ukrajini, što je primoralo Lukoil da najavi prodaju strane imovine. Lukoil pregovara s naftnim gigantima Exxon Mobilom i Chevronom, kao i s investitorima s Bliskog istoka, pred američki rok 13. decembra, rekli su izvori, nakon što je Washington odbio švicarskog trgovca robom Gunvor kao kupca. Međunarodni biznis Lukoila sa sjedištem u Beču posjeduje rafinerije u Evropi, udjele u naftnim poljima u Kazahstanu, Uzbekistanu, Iraku i Meksiku, te stotine maloprodajnih benzinskih stanica širom svijeta. Kompanija MOL želi kupiti Lukoilove rafinerije i benzinske stanice u Evropi, kao i udjele u proizvodnim poljima u Kazahstanu i Azerbejdžanu, rekao je jedan od tri izvora. Izvori su odbili da budu imenovani zbog osjetljivosti teme. Američko Ministarstvo finansija odbilo je komentarisati. MOL i Bijela kuća nisu odmah odgovorili na zahtjeve za komentar. Mađarski premijer Viktor Orban, dugogodišnji saveznik bivšeg američkog predsjednika Donalda Trumpa, razgovarao je o planovima MOL-a s Trumpom kada su se dvojica lidera sastala u novembru, rekao je jedan od izvora. Posjeta je Mađarskoj donijela jednogodišnje izuzeće od američkih sankcija kako bi nastavila koristiti rusku naftu i gas. Budimpešta se u velikoj mjeri oslanja na rusku energiju, a Orban, koji je na vlasti 15 godina, dugo nastoji održati dobre odnose i s Moskvom i s Washingtonom. MOL je također pokušavao kupiti srpsku rafineriju NIS koja je u većinskom vlasništvu Rusije, a također je pod američkim sankcijama. Zvaničnici Srbije više puta su saopštili da NIS može biti oslobođen od sankcija samo u slučaju izlaska ruske strane iz vlasništva, a predsjednik Aleksandar Vučić je ranije rekao da ruska strana pregovara sa više partnera o prodaji svog udjela.

Nakon višemjesečnog neslaganja, većina članica Evropske radiodifuzne unije (EBU) složila se da izmijeni pravila glasanja, što će omogućiti Izraelu da učestvuje na Evropskom takmičenju za pjesmu Eurosonga u maju. To znači da sve države koje žele učestvovati u muzičkom takmičenju mogu to i učiniti. Nakon ove odluke, radiodifuzne organizacije iz Španije, Irske, Nizozemske i Slovenije objavile su 4. decembra da će bojkotovati ovaj događaj. Španski emiter RTVE jedan je od pet glavnih finansijera festivala. U međuvremenu je Avrotos iz Nizozemske naveo da je odluka "rezultat pažljivog procesa". Slovenija je saopštila da je odluku donijela jer "neće učestvovati na Eurosongu ako Izrael učestvuje. U ime 20.000 djece koja su poginula u Gazi", izjavila je predsjednica upravnog odbora slovenskog javnog emitera, Natalija Gorscak. EBU i ORF iz Austrije, kao domaćin, vodili su brojne razgovore proteklih sedmica kako bi spriječili bojkot. Jedna od glavnih poruka bila je da je najveći muzički spektakl na svijetu događaj koji organizuju javni emiteri i da taj događaj ne bi trebao biti politički. EBU je također izmijenio pravila glasanja na Eurosongu. Sada publika ima manji uticaj, dok je uloga žirija u dvije polufinalne večeri i u finalu ojačana. Promjene su uvedene kao reakcija na rezultat Eurosonga održanog u Bazelu, gdje je izraelska pjevačica Yuval Raphael zauzela drugo mjesto zahvaljujući izuzetno velikom broju glasova publike. Sumnjalo se da je glasanje bilo zasnovano na strateškoj mobilizaciji gledalaca u korist Izraela.

Predsednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je da Srbija neće imati problema u snabdevanju gasom, jer očekuje potpisivanje kratkoročnog ugovora sa Rusijom o snabdevanju tim energentom. "Očekujemo skoro potpisivanje kratkoročnog ugovora o isporuci gasa po dobrim cenama. Svakako nećemo do leta imati bilo kakve probleme sa gasom i to su dobre vesti za građane", rekao je Vučić 4. decembra za televiziju Pink. Srbija zavisi od uvoza ruskog gasa. Ugovor o snabdevanju gasom istekao je u maju, a novi za sada nije potpisan. Vučić je naveo je da je dobra vest i to što su Sjedinjene Američke Države produžile licencu ruskom Lukoilu do 26. aprila iduće godine. "Lukoil u Srbiji ima 112 pumpi i moći će da funkcioniše sa uvezenim naftnim derivatima", kazao je Vučić. Istovremeno, Sjedinjene Američke Države (SAD) od 9. oktobra primenjuju sankcije Naftnoj industriji Srbije (NIS) zbog većinskog ruskog vlasništva. Usled nedostatka sirove nafte, što je posledica sankcija, NIS-ova Rafinerija u Pančevu je 2. decembra obustavila rad. Komentarišući mogućnost da SAD uvedu sekundarne sankcije Narodnoj banci Srbije i poslovnim bankama ako bude obavljan platni promet sa NIS-om, Vučić je rekao da će neko vreme biti platnog prometa, što je rizik Srbije. "Američka logika da isteraju svoje do kraja bez obzira koliku će cenu platiti Srbija, a ruska je da isteraju svoje do kraja...Nismo dužni da ispaštamo zbog njihovih odnosa", kazao je on. Vučić je dodao da je ponosan na državu jer nema problema u snabdevanju naftnim derivatima, iako 55 dana kap nafte nije stigla kroz naftovod, a zatvorena je i Rafinerija u Pančevu. "Imamo hiljadu tehničkih problema, ali moram da budem ponosan na ljude koji naporno rade. Rezerve smo sve napunili i to je neko morao da plati. Inflaciju smo spustili u novembru na 2,7 odsto. Ulazimo u okvire koje smo želeli. Uspeli smo da podignemo penzije dramatično", rekao je Vučić. Ponovio je da Srbija do 15. januara neće imati nikakvih problema u snabdevanju naftnim derivatima, a da je posle toga neizvesno. "Siguran sam da će Rusi u razgovoru sa partnerima dogovoriti prenos vlasništva u NIS-u u skladu sa američkim sankcijama", kazao je Vučić. Srbija će, po njegovim rečima usled sankcija NIS-u imati usporen rast, zbog čega će biti nešto manje povećanje penzija i plata, ukoliko sankcije ne budu ukinute. Cilj sankcija SAD usmerenih na ruski energetski sektor, pod kojima se našla najveća naftna kompanija u Srbiji, jeste da onemogući Rusiji da dalje finansira invaziju na Ukrajinu. Sankcije NIS-u su prethodno odlagane osam puta.

Njemačka je rasporedila pet borbenih aviona tipa Eurofighter i 150 pripadnika osoblja u poljski grad Malbork, kako bi pomogla u zaštiti poljskog vazdušnog prostora, saopštilo je njemačko vazduhoplovstvo 4. decembra, kao odgovor na upade ruskih dronova u septembru. Poljski borbeni avioni F-16, holandski F-35, italijanski izviđački avioni AWACS i drugi NATO avioni poletjeli su u operaciji obaranja dronova koji su ušli u poljski vazdušni prostor u septembru. To je bio prvi put da je članica NATO-a oborila dronove otkako je Rusija započela punu invaziju na Ukrajinu u februaru 2022. godine. Njemački avioni Eurofighter djeluju kao dio NATO misije "Istočna straža" i ostaće raspoređeni u Malborku – koji se nalazi oko 60 kilometara od Gdanjska i 80 kilometara od ruske enklave Kalinjingrad – do marta 2026. godine, prema podacima Luftwaffe-a. "Ovim zadatkom šaljemo još jednu snažnu poruku podrške našem susjedu Poljskoj i NATO-u u cjelini", izjavio je komandant njemačkih vazdušnih snaga Holger Neumann. Njemačka je takođe poslala borbene avione Eurofighter u Rumuniju kao dio napora NATO-a da ojača istočno krilo alijanse, usred rastućih tenzija s Rusijom.

U fabrici namenske industrije Krušik u Valjevu dogodila se eksplozija u kojoj su, kako je saopšteno iz ove vojne fabrike, tri osobe zadobile lakše povrede. U saopštenju se navodi da je jedna radnica zadobila povrede oka i da je nakon pregleda u Urgentnom centru upućena na dalje lečenje. "Izvršen je preventivni pregled još dve osobe, koje su otpuštene kući", saopštio je Krušik. Kako dodaju, do akcidenta pri laboraciji pojačnika došlo je oko 16:30 časova u pogonu za proizvodnju inicijalnih sredstava. Nije bilo oštećenja objekata i opreme. Ovo nije prvi akcident u fabrici namenske Krušik. U maju ove godine je u eksploziji u Krušiku lakše povređeno petoro radnika. Pre dve godine, u maju 2023, u eksploziji je povređena jedna radnica. Slični incidenti dogodili su se u Krušiku i u januaru 2023. i avgustu 2022. godine. U oba su povređene radnice. Do eksplozija je, u prethodnih nekoliko godina, dolazilo i u drugim fabrikama namenske industrije u Srbiji. Bilo ih je više od deset. U njima je živote izgubilo sedam osoba, a nekoliko desetina je povređeno. Tokom 2021, desile su se dve eksplozije u fabrici Sloboda u Čačku, gradu u centralnom delu zemlje. Eksplozije u Slobodi, fabrici koja proizvodi oružje i vojnu opremu, dogodile su se 4. i 19. juna 2021. godine. U eksploziji 2017. godine u vojnoj fabrici "Milan Blagojević" u Lučanima, stradali su radnici Milomir Milivojević i Milojko Ignjatović. Tada su, prilikom istovara kartonskih buradi sa tehnološkim otpadom baruta, ispred pogona za proizvodnju raketnih goriva izbili eksplozija i požar.

NATO će ove nedelje integrisati svoje nordijske članice pod Zajedničku komandu snaga u Norfolku, Sjedinjene Američke Države, u nastojanju da unapredi transatlantsku bezbednost i ojača poziciju alijanse na severu, izjavio je glavni komandant NATO-a, Aleksus Grinkjevič (Alexus Grynkewich), 4. decembra. Prema novoj strukturi, sve nordijske zemlje biće pod sedištem u luci Norfolk u američkoj saveznoj državi Virdžinija, koje je usmereno na odbranu severnog Atlantika, umesto da pojedine države u regionu ostanu pod komandom NATO-a u Brunsumu u Holandiji, koja je odgovorna za severoistočno krilo alijanse. Finska se pridružila NATO-u 2023. godine, a Švedska 2024, nakon što je ruska invazija na Ukrajinu 2022. godine podstakla obe države da preispitaju svoje nacionalne bezbednosne strategije. Njihovo članstvo u zapadnoj vojnoj alijansi sa 32 članice ojačalo je poziciju NATO-a na severu i u regionu Baltičkog mora, što je dovelo do restrukturiranja komande. "S obzirom na poravnanje naših protivnika širom sveta, neophodno je maksimalno ojačati evroatlantsku oblast i konsolidovati našu poziciju na severu", rekao je Grinkjevič, general američkog vazduhoplovstva i vrhovni komandant NATO-a za Evropu. On je ove izjave dao novinarima u vojnom sedištu alijanse u belgijskom gradu Monsu. "Norfolk je strateški most između Severne Amerike i Evrope", naglasio je on. Komanda u Norfolku biće odgovorna za Arktik, Dansku, Finsku, Grenland, Island, Norvešku, Švedsku i Ujedinjeno Kraljevstvo.