Na Današnji Dan - 30. Januar
Pogledajte događaje koji su se desili na današnji dan, 30. januara! Šta se sve nekada dešavalo tridesetog januara, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ 133. - Rođen je rimski car Didius Julianus - Marcus Didius Severus Iulianus Augustus.
■ 1018. - Poljska i Sveto rimsko carstvo su potpisali Budišinski mir.
■ 1595. - Prvi put su izvedeni Romeo i Julija, tregedija Vijilama Šekspira.
■ 1648. - Potpisivanjem ugovora u Minsteru okočan osmogodišnji rat Španije i Ujedinjenih Provincija Holandije. Španija u oktobru iste godine prinuđena da prizna nezavisnost Holandije, što je omogućilo ubrzan ekonomski i kulturni procvat nove države.
■ 1649. - U Londonu zbog izdaje pogubljen engleski kralj Čarls I posle poraza njegovih snaga u građanskom ratu s republikanskim snagama Olivera Kromvela. Njegovo pogubljenje izazvalo ogorčenje i bes na evropskim dvorovima, a u Holandiji i Španiji pobijeni diplomatski predstavnici Kromvelove države. Monarhija u Engleskoj obnovljena 1660.
■ 1661. - Oliver Kromvel, lord-protektor Komonvelta Engleske, je ritualno pogubljen dve godine posle svoje smrti, na godišnjicu smrti kralja koga je on zbacio.
■ 1661. - Poljsko - litvanska državna zajednica je ustupila Ruskom carstvu Kijev, Smolensk i deo Ukrajine istočno od Dnjepra po odredbama primirja iz Andrusova.
■ 1667. - Potpisan Andrusovski mir, čime je završio rusko-poljski rat.
■ 1804. - Rođen je Sima Andrejević - Igumanov. Bio je srpski trgovac i crkveno-prosvetni dobrotvor.
■ 1826. - Otvoren je most Menaj između Velsa i ostrva Anglsi, koji se smatra za prvi moderni viseći most.
■ 1835. - Predsednik SAD Endrju Džekson preživeo atentat. To je bio prvi atentat izvršen na šefa države u američkoj istoriji.
■ 1841. - Požar je uništio dve trećine portorikanskog grada Majagveza.
■ 1847. - Grad Jerba Buena u Kaliforniji dobio naziv San Francisko.
■ 1862. - Porinuta je prva američka oklopnjača USS Monitor.
■ 1882. - Rođen je Frenklin Delano Ruzvelt, američki političar i državnik, 32. predsednik Amerike. Za predsednika SAD biran je četiri puta uzastopce 1932-1945. Za vreme velike ekonomske krize sproveo je niz socijalnih mera, koje su mu donele veliku popularnost.
■ 1889. - Nadvojvoda Rudolf, naslednik austro-ugarskog prestola, pronađen mrtav u dvorcu Mayerling, zajedno s ljubavnicom Marijom Vetserom.
■ 1894. - Čarls King patentirao je pneumatski čekić.
■ 1913. - Britanski Dom lordova je odbacio Zakon o irskoj samoupravi.
■ 1917. - Snimljena je prva džez ploča - 'Dark Town Strutters Ball'.
■ 1927. - Rođen je švedski državnik Ulof Palme, šef vlade i Socijaldemokratske radničke partije Švedske od 1969. do 1976. i od 1982. do februara 1986, kad je ubijen u atentatu. U politiku je ušao kao studentski vođa, a u 42. godini je postao šef stranke i premijer. Bio je među retkim zapadnim državnicima koji su digli glas protiv eksploatacije nerazvijenih zemalja, a ljutnju SAD je izazvao odlučnim protivljenjem američkoj vojnoj interenciji u Vijetnamu. Od 1980. je vodio nezavisnu međunarodnu komisiju za unapređenje procesa razoružanja. Kao lider Socijalističke internacionale više puta je rukovodio mirovnim misijama UN.
■ 1933. - Adolf Hitler imenovan za nemačkog kancelara.
■ 1937. - Rođena je engleska pozorišna i filmska glumica Vanesa Redgrejv. Filmovi su joj: 'Morgan', 'Mornar iz Gibraltara', 'Kamelot', 'Uvećanje', 'Juriš lake konjice', 'Usamljenost trkača na duge staze', 'Isidora Dankan', 'Demoni', 'Marija, kraljica Škotske', 'Ubistvo u Orijent-ekspresu' ...
■ 1937. - Trinaest funkcionera Komunističke partije SSSR osuđeno na smrt zbog navodnog učešća u zaveri Lava Trockog protiv vrha države.
■ 1937. - Adolf Hitler je izjavio u Rajhstagu da Nemačka povlači svoj potpis sa Versajskog mirovnog ugovora.
■ 1937. - Rođen je ruski velemajstor Boris Vasiljevič Spaski, svetski šahovski prvak od 1969. Titulu je izgubio u meču s američkim velemajstorom Bobijem Fišerom, koji ga je 1972. u Rejkjaviku pobedio rezultatom 12,5:8,5.
■ 1943. - Britansko ratno vazduhoplovstvo u Drugom svetskom ratu počelo prvo danonoćno bombardovanje Berlina.
■ 1945. - Nemački brod 'Wilhelm Gustloff' potonuo u Baltičkom moru - najveća pomorska katastrofa u zabeleženoj istoriji sa 7,000-9,000 žrtava.
■ 1948. - Ubijen Mahatma Gandhi, indijski političar i državnik, borac za ljudska prava. Atentat izvršio pripadnik polufašističke organizacije Hindu Mahasabha.
■ 1948. - Otvorene zimske olimpijske igre u St. Moritzu u Švajcarskoj.
■ 1948. - Umro je američki pilot i konstruktor aviona Orvil Rajt, pionir avijacije, koji je 1903. s bratom Vilburom, u avionu njihove izrade, izveo prvi let u istoriji vazduhoplovstva. Let je trajao 59 sekundi i avion je preleteo 285 metara. Braća Rajt su već 1905. konstruisala avion koji je preleteo 39 kilometara. Osnovali su 1909. 'Ameriken Rajt kompani' za proizvodnju aviona i iste godine vojsci SAD isporučili prvi borbeni avion 'signal korps 1'.
■ 1951. - Umro je Ferdinand Porše, austrijski automobilski inženjer, tvorac Folksvagen bube.
■ 1954. - Rođen je Husein Hasanefendić - Hus, kompozitor i tekstopisac. Gitarista i vođa poznate rok grupe Parni valjak.
■ 1956. - Rođen je Darko Rundek, hrvatski muzičar, pesnik, reditelj i glumac, jedan od osnivača grupe Haustor.
■ 1957. - Ujedinjene Nacije pozvale vladu Južne Afrike da preispita politiku aparthejda.
■ 1964. - U SSSR prvi put u istoriji kosmonautike uz pomoć jedne rakete lansirani sateliti u različite orbite, 'Elektron 1' i 'Elektron 2'.
■ 1967. - Papa Pavle VI sreo se s predsednikom Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR Nikolajem Podgornim, prvim šefom sovjetske države koji je posetio Vatikan.
■ 1968. - U Vijetnamskom ratu počela jednomesečna ofanziva nazvana 'Tet', pod komandom severnovijetnamskog generala Vo Ngujen Đapa, tokom koje su severnovijetnamske trupe i južnovijetnamski gerilci napali Sajgon i više od 100 drugih mesta u Južnom Vijetnamu.
■ 1969. - Održan je poslednji javni nastup Bitlsa, na krovu njihove produkcijske kuće 'Epl rekords' u Londonu. Ovaj improvizovani koncert prekinula je policija.
■ 1972. - Pakistan napustio Komonvelt u znak protesta zbog odluke Velike Britanije, Australije i Novog Zelanda da priznaju Bangladeš.
■ 1972. - U gradu Deriju u Severnoj Irskoj, pripadnici britanskog 1. padobranskog bataljona pod komandom potpukovnika Dereka Vilforda i kapetana Majka Džeksona, ustrelili su 26 demonstranata tokom marša koji je organizovala Asocijacije za građanska prava Severne Irske u predgrađu Bogsajd. Trinestoro ljudi, od koji je šestoro bilo maloletno, umrlo je na licu mesta, dok je još jedno lice preminulo četiri meseca kasnije od povreda zadobijenih tokom ovog incidenta. Taj sukob nazvan je 'Bloody Sunday' - Krvava nedelja.
■ 1992. - Argentina otvorila dosijea nacista koji su posle Drugog svetskog rata pobegli u Južnu Ameriku.
■ 1995. - U jednom od najtežih napada tokom trogodišnje pobune islamskih ekstremista u Alžiru, u eksploziji automobila-bombe poginulo najmanje 20, a povređeno oko 60 ljudi.
■ 1996. - Skupština Bosne i Hercegovine izabrala novu vladu koju će voditi premijer Hasan Muratović.
■ 2000. - Cijanid koji se izlio iz rumunskog rudnika Baja Mare u pritoke reke Tise, Lapoš i Samoš, a potom u Dunav, izazvao ekološku katastrofu. U rečni sliv ispušteno 120 tona cijanida i 20.000 tona taloga koji sadrži teške metale.
■ 2000. - Kenijski avion 'erbas 310', dok je letio na relaciji Lagos - Najrobi, srušio se u more. Preživelo je samo 10 od 179 putnika i članova posade.
■ 2003. - U Skupštini Jugoslavije ratifikovan Sporazum o dvojnom državljanstvu SRJ i Bosne i Hercegovine.
■ 2005. - U Iraku su održani prvi višepartijski izbori u poslednjih 50 godina i prvi posle svrgavanja Sadama Huseina.
■ 2007. - Microsoft na tržište pustio operativni sistem Windows Vista, posle više od pet godina od publikovanja prethodnog Windows operativnog sistema Windows XP.
■ 2012. - Umro je Živan Saramandić, operski pevač, prvak Opere Narodnog pozorišta u Beogradu.
■ 2015. - U 91. godini, umro je Karl Đerasi, hemičar, pronalazač antibebi pilule. Osim kontraceptivne pilule za koju je on govorio: 'To nije pilula protiv beba već pilula protiv abortusa', otkrio je i metodu sinteze kortizona.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1018. - Poljska i Sveto rimsko carstvo su potpisali Budišinski mir.
■ 1595. - Prvi put su izvedeni Romeo i Julija, tregedija Vijilama Šekspira.
■ 1648. - Potpisivanjem ugovora u Minsteru okočan osmogodišnji rat Španije i Ujedinjenih Provincija Holandije. Španija u oktobru iste godine prinuđena da prizna nezavisnost Holandije, što je omogućilo ubrzan ekonomski i kulturni procvat nove države.
■ 1649. - U Londonu zbog izdaje pogubljen engleski kralj Čarls I posle poraza njegovih snaga u građanskom ratu s republikanskim snagama Olivera Kromvela. Njegovo pogubljenje izazvalo ogorčenje i bes na evropskim dvorovima, a u Holandiji i Španiji pobijeni diplomatski predstavnici Kromvelove države. Monarhija u Engleskoj obnovljena 1660.
■ 1661. - Oliver Kromvel, lord-protektor Komonvelta Engleske, je ritualno pogubljen dve godine posle svoje smrti, na godišnjicu smrti kralja koga je on zbacio.
■ 1661. - Poljsko - litvanska državna zajednica je ustupila Ruskom carstvu Kijev, Smolensk i deo Ukrajine istočno od Dnjepra po odredbama primirja iz Andrusova.
■ 1667. - Potpisan Andrusovski mir, čime je završio rusko-poljski rat.
■ 1804. - Rođen je Sima Andrejević - Igumanov. Bio je srpski trgovac i crkveno-prosvetni dobrotvor.
■ 1826. - Otvoren je most Menaj između Velsa i ostrva Anglsi, koji se smatra za prvi moderni viseći most.
■ 1835. - Predsednik SAD Endrju Džekson preživeo atentat. To je bio prvi atentat izvršen na šefa države u američkoj istoriji.
■ 1841. - Požar je uništio dve trećine portorikanskog grada Majagveza.
■ 1847. - Grad Jerba Buena u Kaliforniji dobio naziv San Francisko.
■ 1862. - Porinuta je prva američka oklopnjača USS Monitor.
■ 1882. - Rođen je Frenklin Delano Ruzvelt, američki političar i državnik, 32. predsednik Amerike. Za predsednika SAD biran je četiri puta uzastopce 1932-1945. Za vreme velike ekonomske krize sproveo je niz socijalnih mera, koje su mu donele veliku popularnost.
■ 1889. - Nadvojvoda Rudolf, naslednik austro-ugarskog prestola, pronađen mrtav u dvorcu Mayerling, zajedno s ljubavnicom Marijom Vetserom.
■ 1894. - Čarls King patentirao je pneumatski čekić.
■ 1913. - Britanski Dom lordova je odbacio Zakon o irskoj samoupravi.
■ 1917. - Snimljena je prva džez ploča - 'Dark Town Strutters Ball'.
■ 1927. - Rođen je švedski državnik Ulof Palme, šef vlade i Socijaldemokratske radničke partije Švedske od 1969. do 1976. i od 1982. do februara 1986, kad je ubijen u atentatu. U politiku je ušao kao studentski vođa, a u 42. godini je postao šef stranke i premijer. Bio je među retkim zapadnim državnicima koji su digli glas protiv eksploatacije nerazvijenih zemalja, a ljutnju SAD je izazvao odlučnim protivljenjem američkoj vojnoj interenciji u Vijetnamu. Od 1980. je vodio nezavisnu međunarodnu komisiju za unapređenje procesa razoružanja. Kao lider Socijalističke internacionale više puta je rukovodio mirovnim misijama UN.
■ 1933. - Adolf Hitler imenovan za nemačkog kancelara.
■ 1937. - Rođena je engleska pozorišna i filmska glumica Vanesa Redgrejv. Filmovi su joj: 'Morgan', 'Mornar iz Gibraltara', 'Kamelot', 'Uvećanje', 'Juriš lake konjice', 'Usamljenost trkača na duge staze', 'Isidora Dankan', 'Demoni', 'Marija, kraljica Škotske', 'Ubistvo u Orijent-ekspresu' ...
■ 1937. - Trinaest funkcionera Komunističke partije SSSR osuđeno na smrt zbog navodnog učešća u zaveri Lava Trockog protiv vrha države.
■ 1937. - Adolf Hitler je izjavio u Rajhstagu da Nemačka povlači svoj potpis sa Versajskog mirovnog ugovora.
■ 1937. - Rođen je ruski velemajstor Boris Vasiljevič Spaski, svetski šahovski prvak od 1969. Titulu je izgubio u meču s američkim velemajstorom Bobijem Fišerom, koji ga je 1972. u Rejkjaviku pobedio rezultatom 12,5:8,5.
■ 1943. - Britansko ratno vazduhoplovstvo u Drugom svetskom ratu počelo prvo danonoćno bombardovanje Berlina.
■ 1945. - Nemački brod 'Wilhelm Gustloff' potonuo u Baltičkom moru - najveća pomorska katastrofa u zabeleženoj istoriji sa 7,000-9,000 žrtava.
■ 1948. - Ubijen Mahatma Gandhi, indijski političar i državnik, borac za ljudska prava. Atentat izvršio pripadnik polufašističke organizacije Hindu Mahasabha.
■ 1948. - Otvorene zimske olimpijske igre u St. Moritzu u Švajcarskoj.
■ 1948. - Umro je američki pilot i konstruktor aviona Orvil Rajt, pionir avijacije, koji je 1903. s bratom Vilburom, u avionu njihove izrade, izveo prvi let u istoriji vazduhoplovstva. Let je trajao 59 sekundi i avion je preleteo 285 metara. Braća Rajt su već 1905. konstruisala avion koji je preleteo 39 kilometara. Osnovali su 1909. 'Ameriken Rajt kompani' za proizvodnju aviona i iste godine vojsci SAD isporučili prvi borbeni avion 'signal korps 1'.
■ 1951. - Umro je Ferdinand Porše, austrijski automobilski inženjer, tvorac Folksvagen bube.
■ 1954. - Rođen je Husein Hasanefendić - Hus, kompozitor i tekstopisac. Gitarista i vođa poznate rok grupe Parni valjak.
■ 1957. - Ujedinjene Nacije pozvale vladu Južne Afrike da preispita politiku aparthejda.
■ 1964. - U SSSR prvi put u istoriji kosmonautike uz pomoć jedne rakete lansirani sateliti u različite orbite, 'Elektron 1' i 'Elektron 2'.
■ 1967. - Papa Pavle VI sreo se s predsednikom Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR Nikolajem Podgornim, prvim šefom sovjetske države koji je posetio Vatikan.
■ 1968. - U Vijetnamskom ratu počela jednomesečna ofanziva nazvana 'Tet', pod komandom severnovijetnamskog generala Vo Ngujen Đapa, tokom koje su severnovijetnamske trupe i južnovijetnamski gerilci napali Sajgon i više od 100 drugih mesta u Južnom Vijetnamu.
■ 1969. - Održan je poslednji javni nastup Bitlsa, na krovu njihove produkcijske kuće 'Epl rekords' u Londonu. Ovaj improvizovani koncert prekinula je policija.
■ 1972. - Pakistan napustio Komonvelt u znak protesta zbog odluke Velike Britanije, Australije i Novog Zelanda da priznaju Bangladeš.
■ 1992. - Argentina otvorila dosijea nacista koji su posle Drugog svetskog rata pobegli u Južnu Ameriku.
■ 1995. - U jednom od najtežih napada tokom trogodišnje pobune islamskih ekstremista u Alžiru, u eksploziji automobila-bombe poginulo najmanje 20, a povređeno oko 60 ljudi.
■ 1996. - Skupština Bosne i Hercegovine izabrala novu vladu koju će voditi premijer Hasan Muratović.
■ 2000. - Cijanid koji se izlio iz rumunskog rudnika Baja Mare u pritoke reke Tise, Lapoš i Samoš, a potom u Dunav, izazvao ekološku katastrofu. U rečni sliv ispušteno 120 tona cijanida i 20.000 tona taloga koji sadrži teške metale.
■ 2000. - Kenijski avion 'erbas 310', dok je letio na relaciji Lagos - Najrobi, srušio se u more. Preživelo je samo 10 od 179 putnika i članova posade.
■ 2003. - U Skupštini Jugoslavije ratifikovan Sporazum o dvojnom državljanstvu SRJ i Bosne i Hercegovine.
■ 2005. - U Iraku su održani prvi višepartijski izbori u poslednjih 50 godina i prvi posle svrgavanja Sadama Huseina.
■ 2007. - Microsoft na tržište pustio operativni sistem Windows Vista, posle više od pet godina od publikovanja prethodnog Windows operativnog sistema Windows XP.
■ 2012. - Umro je Živan Saramandić, operski pevač, prvak Opere Narodnog pozorišta u Beogradu.
■ 2015. - U 91. godini, umro je Karl Đerasi, hemičar, pronalazač antibebi pilule. Osim kontraceptivne pilule za koju je on govorio: 'To nije pilula protiv beba već pilula protiv abortusa', otkrio je i metodu sinteze kortizona.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
