Na Današnji Dan - 09. Januar
Pogledajte događaje koji su se desili na današnji dan, 09. januara! Šta se sve nekada dešavalo devetog januara, šta je posebno ovog datuma, koje su poznate ličnosti rođene a koje umrle ovog datuma?
Osmeh na lice:
■ - Danas je praznik Sveti prvomučenik i arhiđakon Stefan. Bio je Jevrejin i srodnik apostola Pavla. Prvi je od sedam đakona koje su sveti apostoli rukopoložili i postavili na službu oko pomaganja sirotinji u Jerusalimu. Zato je i prozvan arhiđakonom. Svojom verom činio je mnoga čudesa među ljudima, a svojim protivnicima Jevrejima suprotstavljao se mudrošću i silom Svetog duha. Optužen je da je hulio na Boga i na Mojsija, a uz pomoć lažnih svedoka bio je i osuđen. Svetitelj se, ozaren svojom verom, obratio narodu i govorio o mnogim dobročinstvima koja je Bog učinio narodu Izrailja i nazvao ih izdajnicima i krvnicima Hristovim. Ubrzo posle toga, izveli su ga iz grada i kamenovali. Među mučiteljima se nalazio i njegov srodnik Savle, kasnije apostol Pavle. Stefanovu mučeničku pogibelj gledala je sa nekog udaljenog mesta i Presveta Bogorodica sa svetim Jovanom Bogoslovom i usrdno se molila Bogu za ovog stradalnika istine i vere.
■ 1589. - Rođen je dubrovački pesnik Ivan Gundulić.
■ 1768. - Englez Filip Astli postavio je prvi moderan cirkus u Londonu.
■ 1788. - Američka država Konektikat se kao peta po redu savezna država priključuje SAD-u.
■ 1792. - Mirom u Jašiju, kojim je okončan rusko-turski rat, započet u avgustu 1787, Rusija proširila svoju granicu do Dnjestra.
■ 1793. - Žan Pjer Blanšar izveo prvi let balonom iznad severnoameričkog kontinenta.
■ 1804. - Ispred manastira Moravica Turci ubili srpskog arhimandrita Georgija Đorđevića Hadži-Đeru, narodnog prvaka u rudničkom kraju. Šest dana potom počela 'seča knezova', što je ubrzalo izbijanje Prvog srpskog ustanka.
■ 1811. - Održan je prvi turnir u golfu za žene.
■ 1856. - Rođen je srpski kompozitor i muzički pedagog Stevan Stojanović Mokranjac, član Srpske kraljevske akademije, horovođa Beogradskog pevačkog društva, uzor generacijama kompozitora u stilizaciji folklornih motiva. Muziku je studirao na Velikoj školi u Beogradu i na konzervatorijumima u Minhenu, Rimu i Lajpcigu, a po povratku u otadžbinu osnovao je Srpsku muzičku školu i Beogradski gudački kvartet. Dela su mu: 15 'Rukoveti', 'Primorski napevi', 'Kozar', solo pesma 'Lem-Edim', scenska muzika za 'Ivkovu slavu', crkvena muzika 'Opelo', 'Akatist Bogorodici', 'Liturgija'.
■ 1873. - Umro je Šarl Luj Napoleon III, nećak Napoleona Bonaparte, predsednik Francuske od 1848. do 1852, a car do 1870. Tokom njegove vladavine Francuska je zaposela Nicu i Savoju i započela kolonijalno osvajanje Indokine. Započeo je i rat protiv Pruske, ali je zarobljen 1. oktobra 1870. u bici kod Sedana i zbačen s prestola. Posle zaključenja mira s Pruskom 1871, emigrirao je u Englesku i umro.
■ 1878. - U srpsko-turskom ratu srpska vojska ušla u Niš, a Turci narednog dana predali tvrđavu i varoš, čime je okončana turska uprava u tom gradu. Borbe trajale 25 dana, a odlučujuća bila pobeda Braničevske brigade na Čegru.
■ 1878. - Umro je Vitorio Emanuele II, prvi vladar ujedinjene Italije, popularni 'Padre della patria', koji je po dolasku na presto 1861. proglasio parlamentarnu monarhiju.
■ 1890. - Rođen je češki pisac Karel Čapek, koji se skeptičkim relativizmom suprotstavljao svemu što preti da uništi primarne vrednosti života. Uoči invazije nacističke Nemačke na Čehoslovačku 1939. uzalud je upozoravao svet na opasnost. U utopističkim romanima 'Fabrika apsolutnog', 'Krakatit' i 'Rat ljudi i daždevnjaka' upozorio je na apsurdnost tehničke civilizacije, a kao direktna opomena zvuče drame 'Bela bolest' i 'Mati'. Dela su mu: 'Raspeće', 'Mučne pripovetke', 'Rozumovi univerzalni roboti', 'Razbojnik', 'Hordubal', 'Meteor', 'Običan život', 'Putopisi iz Italije', 'Putopisi iz Engleske' ...
■ 1908. - Umro je Vilhelm Buš, nemački slikar i književnik.
■ 1908. - Rođena je je francuska književnica Simon de Bovoar, autorka romana, pozorišnih komada i filozofskih eseja ('Mandarini', 'Svi su ljudi smrtni', 'Drugi pol', memoari 'Uspomene dobro vaspitane devojke'. Bila je životna saputnica filozofa Žan-Pol Sartra.
■ 1913. - Rođen je Ričard Nikson, jedini predsednik SAD koji je podneo ostavku pod pretnjom smenjivanja. Predsednik SAD postao je 1969, ponovo je izabran 1972, a 1974. se povukao zbog afere prisluškivanja opozicije, 'Votergejt'. Normalizovao je 1972. odnose s Kinom.
■ 1922. - Rođen je državnik i pisac Ahmed Seku Ture, prvi predsednik Gvineje posle sticanja nezavisnosti 1958. Jedan je od osnivača Afričkog demokratskog zbora (1946), Demokratske stranke Gvineje (1947), a od 1956. na čelu je afričkog sindikata Generalne konfederacije radnika crne Afrike. Bio je poslanik teritorijalne skupštine Gvineje 1953, a 1956-58. Narodne skupštine Francuske.
■ 1941. - Rođena je američka pevačica Džoan Baez, borac za ljudska prava, koja se tokom Vijetnamskog rata snažno protivila vojnoj intervenciji SAD u Indokini, što je imalo ogroman odjek u javnosti, posebno među mladim Amerikancima.
■ 1942. - U Zrenjaninu, Kikindi i drugim mestima u Banatu Nemci u Drugom svetskom ratu streljali 150 komunista i simpatizera partizana. Istog dana mađarske okupacione vlasti počele masovno hapšenje i ubijanje Srba s druge strane reke Tise. U Đurđevu kod Žablja, Šajkašu i Gospođincima streljano 60 Srba.
■ 1945. - Počelo iskrcavanje američkih trupa u Drugom svetskom ratu na najveće filipinsko ostrvo Luzon. Borbe su okončane 15. augusta kapitulacijom japanskih snaga.
■ 1951. - U Njujorku je službeno otvoreno sedište Ujedinjenih naroda, najveće svetske mirotvorne organizacije.
■ 1953. - Potonuo južnokorejski putnički feribot, život izgubilo 349 osoba.
■ 1954. - Rođen je Mirza Delibašić, slavni košarkaš sarajevske Bosne i jedan od najboljih košarkaša bivše Jugoslavije.
■ 1957. - Pošto se kompromitovao agresijom na Egipat u oktobru 1956, britanski premijer Entoni Idn podnio je ostavku.
■ 1960. - Započela izgradnja Asuanske brane u Egiptu.
■ 1962. - SSSR i Kuba potpisali trgovinski sporazum na osnovu kog je Kuba dobijala robu po povlašćenim, niskim cenama. Ugovor prestao da važi 1991.
■ 1964. - Američke trupe u Panami u krvi su ugušile studentske demonstracije protiv prisustva SAD u zoni Panamskog kanala, usmrtivši 22 panamska studenta.
■ 1969. - Supersonični putnički avion, Konkord, poleteo je na prvi probni let.
■ 1978. - U Iranu počela islamska revolucija u kojoj je godinu dana kasnije zbačen sa vlasti šah Reza Pahlavi.
■ 1991. - Sovjetska armija zauzela Viljnus da bi sprečila nezavisnost Litvanije i odvajanje od SSSR-a.
■ 1992. - Reagujući na odluku bosanskohercegovačke vlade da zatraže priznanje suverene Bosne i Hercegovine od Evropske zajednice, Srski političari su proglasili Republiku srpskog naroda u BiH i saopštili da je ta republika federalna jedinica Jugoslavije.
■ 1996. - Čečenski pobunjenici zauzeli bolnicu i uzheli najmanje 2.000 talaca u dagestanskom gradu Kizliar. Pobunjenici tražili prekid rata u svojoj državi.
■ 1996. - Obustavljen vazdušni humanitaran most za Sarajevo, najveći vazdušni most u istoriji vazduhoplovstva posle sovjetske blokade Berlina. Tokom tri i po godine rata u Bosni i Hercegovini, obavljeno je oko 13.000 humanitarnih letova kojima je dopremljeno više od 160.000 tona pomoći nastradalima u ratu.
■ 2002. - SAD ukinule sankcije na prodaju oružja Jugoslaviji, uvedene 1996.
■ 2002. - Vlada SAD pokrenula istragu o stečaju multinacionalne elektro distributerske kompanije 'Enron', najvećem bankrotstvu u istoriji SAD.
■ 2004. - Turska je potpisala protokol kojim se ukida smrtna kazna čak i u slučaju rata, što je bio početni korak za otpočinjanja pregovora o njenom premu u EU.
■ 2005. - Palestinci su izabrali Mahmuda Abasa za naslednika svog dugogodišnjeg lidera Jasera Arafata.
■ 2005. - Sudanska islamistička vlada i pobunjenici sa juga zemlje potpisali su mirovni sporazum kojim je završen najduži građanski rat u Africi, koji je trajao 21 godinu.
■ 2007. - Japan je prvi put posle Drugog svetskog rata formirao Ministarstvo odbrane.
■ 2007. - Umro je Ivao Takamoto, animator koji je stvorio likove za crtane filmove Skubi-Du, Porodica Kremenko i The Jetsons. Tokom karijere od šest decenija sarađivao je i na nekim od najpoznatijih dugometražnih i televizijskih crtanih ostvarenja za kompaniju Dizni i tim Hana-Barbera.
■ 2009. - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija usvojio je rezoluciju kojom je pozvao na hitan prekid vatre u pojasu Gaze. Tamo je pod napadima izraelske vojske od 27. decembra 2008. godine poginulo 750 Palestinaca, a hiljade su ranjene.
■ 2011. - Poginulo je 77 ljudi u avionu iranske kompanije Iran Air koji se srušio kod grada Orumije, na severozapadu Irana. U avionu je bilo 106 putnika i članova posade.
■ 2015. - Umro je australijski glumac Rod Tejlor, poznat po ulogama u filmovima 'Ptice' Alfreda Hičkoka i 'Zabriski Point' Mikalenđela Antonionija. Igrao je i u 'Jedna nedelja u Njujorku' s Džejn Fondom, i u jugoslovenskom filmu 'Partizani' sa Adamom Vestom, Brioni Farel i Batom Živojinovićem.
■ 2015. - Počelo 16. kontinentalno fudbalsko prvenstvo Azije, AFC Azijski kup 2015. u Australiji.
Najnovije Vesti - Balkan i Svet
Pogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
■ 1589. - Rođen je dubrovački pesnik Ivan Gundulić.
■ 1768. - Englez Filip Astli postavio je prvi moderan cirkus u Londonu.
■ 1788. - Američka država Konektikat se kao peta po redu savezna država priključuje SAD-u.
■ 1792. - Mirom u Jašiju, kojim je okončan rusko-turski rat, započet u avgustu 1787, Rusija proširila svoju granicu do Dnjestra.
■ 1793. - Žan Pjer Blanšar izveo prvi let balonom iznad severnoameričkog kontinenta.
■ 1804. - Ispred manastira Moravica Turci ubili srpskog arhimandrita Georgija Đorđevića Hadži-Đeru, narodnog prvaka u rudničkom kraju. Šest dana potom počela 'seča knezova', što je ubrzalo izbijanje Prvog srpskog ustanka.
■ 1811. - Održan je prvi turnir u golfu za žene.
■ 1856. - Rođen je srpski kompozitor i muzički pedagog Stevan Stojanović Mokranjac, član Srpske kraljevske akademije, horovođa Beogradskog pevačkog društva, uzor generacijama kompozitora u stilizaciji folklornih motiva. Muziku je studirao na Velikoj školi u Beogradu i na konzervatorijumima u Minhenu, Rimu i Lajpcigu, a po povratku u otadžbinu osnovao je Srpsku muzičku školu i Beogradski gudački kvartet. Dela su mu: 15 'Rukoveti', 'Primorski napevi', 'Kozar', solo pesma 'Lem-Edim', scenska muzika za 'Ivkovu slavu', crkvena muzika 'Opelo', 'Akatist Bogorodici', 'Liturgija'.
■ 1873. - Umro je Šarl Luj Napoleon III, nećak Napoleona Bonaparte, predsednik Francuske od 1848. do 1852, a car do 1870. Tokom njegove vladavine Francuska je zaposela Nicu i Savoju i započela kolonijalno osvajanje Indokine. Započeo je i rat protiv Pruske, ali je zarobljen 1. oktobra 1870. u bici kod Sedana i zbačen s prestola. Posle zaključenja mira s Pruskom 1871, emigrirao je u Englesku i umro.
■ 1878. - U srpsko-turskom ratu srpska vojska ušla u Niš, a Turci narednog dana predali tvrđavu i varoš, čime je okončana turska uprava u tom gradu. Borbe trajale 25 dana, a odlučujuća bila pobeda Braničevske brigade na Čegru.
■ 1878. - Umro je Vitorio Emanuele II, prvi vladar ujedinjene Italije, popularni 'Padre della patria', koji je po dolasku na presto 1861. proglasio parlamentarnu monarhiju.
■ 1890. - Rođen je češki pisac Karel Čapek, koji se skeptičkim relativizmom suprotstavljao svemu što preti da uništi primarne vrednosti života. Uoči invazije nacističke Nemačke na Čehoslovačku 1939. uzalud je upozoravao svet na opasnost. U utopističkim romanima 'Fabrika apsolutnog', 'Krakatit' i 'Rat ljudi i daždevnjaka' upozorio je na apsurdnost tehničke civilizacije, a kao direktna opomena zvuče drame 'Bela bolest' i 'Mati'. Dela su mu: 'Raspeće', 'Mučne pripovetke', 'Rozumovi univerzalni roboti', 'Razbojnik', 'Hordubal', 'Meteor', 'Običan život', 'Putopisi iz Italije', 'Putopisi iz Engleske' ...
■ 1908. - Umro je Vilhelm Buš, nemački slikar i književnik.
■ 1908. - Rođena je je francuska književnica Simon de Bovoar, autorka romana, pozorišnih komada i filozofskih eseja ('Mandarini', 'Svi su ljudi smrtni', 'Drugi pol', memoari 'Uspomene dobro vaspitane devojke'. Bila je životna saputnica filozofa Žan-Pol Sartra.
■ 1913. - Rođen je Ričard Nikson, jedini predsednik SAD koji je podneo ostavku pod pretnjom smenjivanja. Predsednik SAD postao je 1969, ponovo je izabran 1972, a 1974. se povukao zbog afere prisluškivanja opozicije, 'Votergejt'. Normalizovao je 1972. odnose s Kinom.
■ 1922. - Rođen je državnik i pisac Ahmed Seku Ture, prvi predsednik Gvineje posle sticanja nezavisnosti 1958. Jedan je od osnivača Afričkog demokratskog zbora (1946), Demokratske stranke Gvineje (1947), a od 1956. na čelu je afričkog sindikata Generalne konfederacije radnika crne Afrike. Bio je poslanik teritorijalne skupštine Gvineje 1953, a 1956-58. Narodne skupštine Francuske.
■ 1941. - Rođena je američka pevačica Džoan Baez, borac za ljudska prava, koja se tokom Vijetnamskog rata snažno protivila vojnoj intervenciji SAD u Indokini, što je imalo ogroman odjek u javnosti, posebno među mladim Amerikancima.
■ 1942. - U Zrenjaninu, Kikindi i drugim mestima u Banatu Nemci u Drugom svetskom ratu streljali 150 komunista i simpatizera partizana. Istog dana mađarske okupacione vlasti počele masovno hapšenje i ubijanje Srba s druge strane reke Tise. U Đurđevu kod Žablja, Šajkašu i Gospođincima streljano 60 Srba.
■ 1945. - Počelo iskrcavanje američkih trupa u Drugom svetskom ratu na najveće filipinsko ostrvo Luzon. Borbe su okončane 15. augusta kapitulacijom japanskih snaga.
■ 1951. - U Njujorku je službeno otvoreno sedište Ujedinjenih naroda, najveće svetske mirotvorne organizacije.
■ 1953. - Potonuo južnokorejski putnički feribot, život izgubilo 349 osoba.
■ 1954. - Rođen je Mirza Delibašić, slavni košarkaš sarajevske Bosne i jedan od najboljih košarkaša bivše Jugoslavije.
■ 1960. - Započela izgradnja Asuanske brane u Egiptu.
■ 1962. - SSSR i Kuba potpisali trgovinski sporazum na osnovu kog je Kuba dobijala robu po povlašćenim, niskim cenama. Ugovor prestao da važi 1991.
■ 1964. - Američke trupe u Panami u krvi su ugušile studentske demonstracije protiv prisustva SAD u zoni Panamskog kanala, usmrtivši 22 panamska studenta.
■ 1969. - Supersonični putnički avion, Konkord, poleteo je na prvi probni let.
■ 1978. - U Iranu počela islamska revolucija u kojoj je godinu dana kasnije zbačen sa vlasti šah Reza Pahlavi.
■ 1991. - Sovjetska armija zauzela Viljnus da bi sprečila nezavisnost Litvanije i odvajanje od SSSR-a.
■ 1992. - Reagujući na odluku bosanskohercegovačke vlade da zatraže priznanje suverene Bosne i Hercegovine od Evropske zajednice, Srski političari su proglasili Republiku srpskog naroda u BiH i saopštili da je ta republika federalna jedinica Jugoslavije.
■ 1996. - Čečenski pobunjenici zauzeli bolnicu i uzheli najmanje 2.000 talaca u dagestanskom gradu Kizliar. Pobunjenici tražili prekid rata u svojoj državi.
■ 1996. - Obustavljen vazdušni humanitaran most za Sarajevo, najveći vazdušni most u istoriji vazduhoplovstva posle sovjetske blokade Berlina. Tokom tri i po godine rata u Bosni i Hercegovini, obavljeno je oko 13.000 humanitarnih letova kojima je dopremljeno više od 160.000 tona pomoći nastradalima u ratu.
■ 2002. - SAD ukinule sankcije na prodaju oružja Jugoslaviji, uvedene 1996.
■ 2002. - Vlada SAD pokrenula istragu o stečaju multinacionalne elektro distributerske kompanije 'Enron', najvećem bankrotstvu u istoriji SAD.
■ 2004. - Turska je potpisala protokol kojim se ukida smrtna kazna čak i u slučaju rata, što je bio početni korak za otpočinjanja pregovora o njenom premu u EU.
■ 2005. - Palestinci su izabrali Mahmuda Abasa za naslednika svog dugogodišnjeg lidera Jasera Arafata.
■ 2005. - Sudanska islamistička vlada i pobunjenici sa juga zemlje potpisali su mirovni sporazum kojim je završen najduži građanski rat u Africi, koji je trajao 21 godinu.
■ 2007. - Japan je prvi put posle Drugog svetskog rata formirao Ministarstvo odbrane.
■ 2007. - Umro je Ivao Takamoto, animator koji je stvorio likove za crtane filmove Skubi-Du, Porodica Kremenko i The Jetsons. Tokom karijere od šest decenija sarađivao je i na nekim od najpoznatijih dugometražnih i televizijskih crtanih ostvarenja za kompaniju Dizni i tim Hana-Barbera.
■ 2009. - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija usvojio je rezoluciju kojom je pozvao na hitan prekid vatre u pojasu Gaze. Tamo je pod napadima izraelske vojske od 27. decembra 2008. godine poginulo 750 Palestinaca, a hiljade su ranjene.
■ 2011. - Poginulo je 77 ljudi u avionu iranske kompanije Iran Air koji se srušio kod grada Orumije, na severozapadu Irana. U avionu je bilo 106 putnika i članova posade.
■ 2015. - Umro je australijski glumac Rod Tejlor, poznat po ulogama u filmovima 'Ptice' Alfreda Hičkoka i 'Zabriski Point' Mikalenđela Antonionija. Igrao je i u 'Jedna nedelja u Njujorku' s Džejn Fondom, i u jugoslovenskom filmu 'Partizani' sa Adamom Vestom, Brioni Farel i Batom Živojinovićem.
■ 2015. - Počelo 16. kontinentalno fudbalsko prvenstvo Azije, AFC Azijski kup 2015. u Australiji.
Klik Gore na Sliku - Prikaz; Ponovni Klik - Brisanje
Najnovije Vesti - Balkan i SvetPogledajte i ostale super zanimljive rubrike na sajtu
